kritiken hemeroteka

8.280 kritika

« | »

Simplicissimus / Patxo Telleria / Susa, 2019

Kabareta Javier Rojo / El Diario Vasco, 2020-01-11

Antzerkiaren alorra oso zabala izanik, bere barruan izaera desberdineko lanak sartzen dira, kabaret itxura daukatenak ere bai, kasu honetan gertatzen den bezala. Izan ere, Patxo Telleria antzerkilari ezagunak idatzitako (eta taularatutako) “Simplicissimus” lan honek izaera malgu eta zabal horren ezaugarriak erakusten ditu. Ohiko antzerki, kabaret, vaudeville edo musikaletatik, guztietatik zerbait du, umorea eta tragedia elkartzen dituen argumentu baten inguruan. Lan honek ikusle-irakurleak leku eta garai konfliktibora daramatza, gertakariak (hala esaterik badago) Berlinen 30eko hamarkadan kokatzen baitira, gaia bera autoerreferentziala delarik, hau da, kabaretaren itxura erabilita, kabaretak berak garai eta leku haietan izan zuen bilakaera eta jaso zituen aldaketak azaltzen dira, benetan existitu ziren pertsona batzuk erabilita. Bilakaera honetan, jakina, ezinbestekoa da nazien presentziak ekarri zuen muga kontuan hartzea. Eta giroa halakoa izanik, adinez pixka bat nagusia den irakurle-ikusleak agian gogoratuko du Bob Fosseren filma (wikiak dio 72koa dela), biek ala biek giro bera partekatzen baitute.

Telleriaren lanak alde batera uzten du errealismoaren itxura eta gehiago hurbiltzen da esketx moduko eszena itxuraz absurdo batzuen segidara. Eszena hauek absurdoak dirudite, baina ez da ahalegin handia egin behar giroa kontuan hartuta esanahi sinbolikoz beterik daudela ikusteko, zeren praktikan garai hartan gertatzen zenaren alegoria aurkezten baitute. Eta absurdoak diren aldetik, batzuetan bide umoretsutik abiatzen dira eszena horietan kontatzen direnak. Oier Guillanek idatzitako hitzostean umore marxistarekin erlazionatzen dira barre eragiteko formula horiek. Marx anaiek erabiltzen zuten umoreak, dena dela, ez zuen hain erreferentzia markaturik. Telleriaren kasuan erreferentzia hori, leku-denboran kokatzea alegia, derrigorrezkoa da, lana ulertuko bada. Umorea erabiltzen da baina giroa ezagututa nekez egin daiteke barre lasaia, barrea berehala geratzen da izoztuta absurdoaren atzean ezkutatzen den tragedia gogoratzean. Edonola ere, umorea botere ahalguztidunari aurre egiteko modu apala izan daiteke.

Azken kritikak

...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo

Jon Jimenez

Carvalho Euskadin
Jon Alonso

Asier Urkiza

Hitzak palmondo
Silvia Federici

Nagore Fernandez

Altxa, hildakoak
Fred Vargas

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels

Aritz Galarraga

Maitasun kapitala
Karmele Jaio

Mikel Asurmendi

Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro

Paloma Rodriguez-Miñambres

Jausiz
Alain Mendizabal Diaz

Maddi Galdos Areta

Hiriak eta urteak
Xabier Montoia

Irati Majuelo

Zakur zaunkak
Iñaki Irazu

Hasier Rekondo

Bufalo guztiak
Juanra Madariaga

Paloma Rodriguez-Miñambres

Independentzien eguzkiak
Ahmadou Kourouma

Jon Jimenez

Zirriborroak eta gero
Askoren artean

Asier Urkiza

Zirriborroak eta gero
Askoren artean

Amaia Alvarez Uria

Artxiboa

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

2023(e)ko abendua

2023(e)ko azaroa

2023(e)ko urria

2023(e)ko iraila

2023(e)ko abuztua

2023(e)ko uztaila

2023(e)ko ekaina

2023(e)ko maiatza

2023(e)ko apirila

Hedabideak