kritiken hemeroteka

8.530 kritika

« | »

Naufragoen altzoa / Gorka Setien / Egilea editore, 2019

Igeri dago Igor Estankona / Argia, 2019-12-08

Minoreak izan ohi dira irakurtzen ditugun zenbait obra, apala euren helburua, mugatua norainokoa. Gorka Setien Berakoetxeak Naufragoen altzoa horrelaxe atera du, liburu fin-fin bat da, azala ere argal-argala, ideia zenbait eta mamu zenbait bertan uzteko, eta ez zitezen ibili, agian, buruan bueltaka: “Laztana/ bixotza/ maittia/ disekatutako txorien izenak/ besterik ez dira aunitzetan”.

Ramon Agirre, Eneko Olasagasti eta Maripi Solbesekin batera idatzitako Eta zergatik ez… Sigrid? heterodoxo harekin hasi (Susa, 1983) eta bururatu ahala erreskadan idatzitako Ez sinkronia (Susa, 1985) jarraitu, Gorka Setienen pultsu poetikoa lurperatu eta hurrengo mendean azaleratu zen berriro —Aparkalekuko felizidadia eta Ertzetako inkomunukazioak— eta orain orrialde hauetara dator luma hark egundo deskantsatu izan ez balu bezala, tinta falta izan balu bezala urteokaz.

Estilo jakin bat daukalako Gorka Setienek aurriekin egina, hondoratu ziren zatiekin eraikia. Ideia itxura batean lotura bakoekin josi du oihal bat aski grisa: “Aspaldi ostu zidaten ama/ hautsi zidaten desioa/ ito umea eta bideratu/ hortik gerora guztia/ eta/ orain/ limoiak/ ere bai”.

Pentsa daiteke “eta” edo “orain” edo “limoiak” ezin daitezkeela poema bateko lerro izan, ez daukatela nahikoa funts eurek bakarrik eusteko euren buruari, baina Gorka Setienek horrela idazten du, instintiboki idazten du, ez du, ezagun denez, atzera begiratzen. Liburua horregatik da freskoa eta zabarra, azalekoa eta enigmatikoa: “Desio batek/ desio antzinakoenak/ lehena iratzar dezake eta/ tiranoaren eraikinean urradura definitiboa eragin/ utopiak odola duela erakusteko/ odolak basoa/ basoak sustraiak/ sustraiek mugimendua”.

Naufragoen altzoa ezin da irakurri beraz poema liburuak irakurtzen diren antzera, ezpada fanzineak irensten genituenean bezala, laino batean. Akatsak eta ahuleziak dauzka, baina kritika hau merezi zuen, nahiz eta esku artean hartu eta apunte batzuk diruditen hasiberri batenak. Beharbada horregatik, ez delako gorena baina enkoadernatu eta opatu egin digulako izan da hain xamurra irakurketa. Boluntarista delako.

Azken kritikak

Zoriona, edo antzeko zerbait
Karmele Mitxelena

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Pleibak
Miren Amuriza

Mikel Asurmendi

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Artxiboa

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

Hedabideak