« Moroak gara behelaino artean? | Iragana bizkarrean »
Poesia kaiera / Al Berto (Joxemari Sestorain) / Susa, 2018
Poesiaren babeslekua Javier Rojo / El Correo, 2018-10-13
Aitortu behar da Munduko Poesia Kaierak izeneko bilduman batzuetan benetan liburu interesgarriak agertzen direla, askotan euskal irakurlearen esku gazteleraz ere nekez aurkitzen diren poeta batzuen idazlanak jartzen baitira. Honetan Al Berto izenarekin sinatzen zuen poeta portugaldarraren antologia topa dezakegu. Alberto Raposo Pidwell Tavares (1948-1997), Al Berto idazle-izenez, Coimbran jaiotako poeta portugaldarra dugu. Bere benetako izenean ikus daitekeenez jatorri ingeleseko arbasoren bat izan zuen, eta familia akomodatu batean jaioa zen. Honek aukera eman zion hezkuntza elitista eta kosmopolita izateko. Belgikan arte ikasketak burutu ondoren, poesian aritzea erabaki zuen eta horretaz aritu zen hil arte.
Bere poesia irakurtzerakoan, itxuraz planteamendu poetiko kontraesankorra dirudiena suma daiteke. Alde batetik, errealismo osoko gertakariak kontatzen dira bere poemetan, narratiban errealismo zikina deitu izan zen horretatik hurbil egon daitezkeenak. Marjinazioz eta zikinkeriaz osatutako mundua agertzen zaigu bertan, labirintuaren edo leize-zuloaren parekoa den hiri batean kokatua. Baina errealismo bortitz honen ondoan, irrazionalismoan oinarrituta, surrealistak diruditen irudien elkarketak topatzen ditugu. Edonola, mundua erasokorra da, eta behin eta berriro ihesbide batez hausnartzen da erasoa dakarren mundu horri aurre egin ahal izateko. Eta honen haritik, leize-zuloaren itxura duen hiriaren ondoan itsasoa agertzen zaigu, askatasuna eta ihesbidea irudikatuz. Azken finean, kontrajarpen existentzial baten aurrean topatzen gara Al Bertoren poesian. Izan ere, existentzia bera izuaren iturria da, izatea eta izua sentitzea gauza bera baitira, eta alde honetatik paradigmatikoa da bere poema liburu garrantzitsuenaren izenburua, “O medo”. Baina existentziak sortzen duen beldur honen aurrean, hitzak daude: idaztea bizitzaren oinazea leunduta geratzen den pausaleku moduan agertzen zaigu, idazleak bere erraiak erakusten dituen poesia honetan.
Poetak ihesbideren bat amesten zuen existentziatik babestuta sentitzeko. Ihesbide osoa aurkitzerik izan ez bazuen ere, gutxienez idazketan topatu zuen leungarri bat.
Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain
Jon Jimenez
Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide
Paloma Rodriguez-Miñambres
Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga
Mikel Asurmendi
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Asier Urkiza
Paziente isila
Alex Michaelides
Nagore Fernandez
Eromenaren laudorioa
Erasmo Rotterdamgoa
Aritz Galarraga
Coca-Cola bat zurekin
Beñat Sarasola
Mikel Asurmendi
Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga
Jon Jimenez
Amaieratik hasi
Naia Torrealdai Mandaluniz
Amaia Alvarez Uria
Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien
Aitor Francos
Urrats galduen hotsa
Luis Garde
Jose Luis Padron
Simulakro bat
Leire Ugadi
Ibon Egaña
Bigarren sexua
Simone de Beauvoir
Mikel Asurmendi