« Konplexua eta sotila, jendearen erraietatik erauzia | Itsaso zikin baten testigu »
Ametsondoa / Peru Magdalena / Elkar, 2017
Paradoxa existentzialak Javier Rojo / El Diario Vasco, 2017-11-25
“Ametsondoa” izenburuarekin argitaratu den liburu honetan Peru Magdalenak testu laburren bilduma plazaratzen du. Bertan agertzen diren testu horietako batzuk arazorik gabe aforismoen sailean kokatu litezke. Beste testu batzuen ezaugarriei erreparatzen badiegu, narrazio laburren itxura dutela konturatuko gara. Hauetan flash moduko gertakari bat azaltzen zaigu, momentu batean distira bereziarekin argi egiten duena. Edonola ere, testu guztiek parabolak gogora ekartzen dituzte. Gertakaria kontatu, egoera azaldu zein aforismo moduko egia sakona plazaratu, testuak beste errealitate baten metafora moduan agertzen zaizkio irakurleari. Eta irakurlea halako itxura duten atalen aurrean esanahiaren bila murgiltzen da, dena ezkutuko esanahiz beterik agertzen baitzaio, edozein elementuren atzean ezinbestekoa den ideia sakona egongo balitz bezala. Eta parabola moduan azaltzen zaigun horretan mundu ikuskera bat planteatzen da.
Mundu ikuskera horretan bi elementu nabarmentzen direla esango nuke. Lehenengoa dagoeneko iradokita dago. Mundua bera paradoxa bezala aurkezten zaio irakurleari. Munduan azaleko errealitatea dago, baina azaleko errealitate honen azpian beste errealitate bat ezkutatzen da, “benetakoa”, eta askotan bien artean kontraesan nabarmenak daude. Mundua ulertzeko ezinbestekoa da azalaren azpian begiratzen jakitea, oinarrizkora heltzeko. Bigarren ideia nagusiak telesail batean (“Life”) behin eta berriro agertzen zen leloa gogorarazten du: bizitzan dena erlazionatuta dago. Munduan elementu guztiak osotasun baten zatiak direnez gero, edozein zatitatik abiatuta osotasunera hel gaitezke.
Egia da planteamendu hau oso “zen” dela, eta liburuan apaingarri moduan agertzen diren irudi batzuek (zirkuluaren irudia, adibidez) horretara jotzen dutela. Baina planteamendu hau ironiari esker nolabait osaturik agertzen zaigu, idazleak, azken finean, ezin baitu ezkutatu mendebaldekoa dela.
Gari eta goroldiozko
Anari Alberdi Santesteban
Ibai Atutxa Ordeñana
Winesburg, Ohio
Sherwood Anderson
Nagore Fernandez
Suite frantsesa (bertsio argitaragabea)
Irene Nemirovski
Asier Urkiza
Haragizko mamuak
Karmele Mitxelena
Jon Martin-Etxebeste
Sorgin-argien ehizan
Joan Mari Irigoien
Mikel Asurmendi
Balio erantzia
Ekaitz Goikoetxea
Mikel Asurmendi
Berriz zentauro
Katixa Agirre
Amaia Alvarez Uria
Poesia kaiera
Federico Garcia Lorca
Nagore Fernandez
Humanitatearen une gorenak
Aritz Galarraga
Asier Urkiza
Soniexka
Ludmila Ulitskaia
Ibon Egaña
Solteroen dantzalekuak
Joxean Agirre
Mikel Asurmendi
Petare
Leire Ibarguren
Jose Luis Padron
Poema liburu bat —irakurtzeko jarraibideak—
Angel Erro
Hasier Rekondo
Norberak maite duena
Miren Billalabeitia
Paloma Rodriguez-Miñambres