« Memoria berreskuratzea | Zabor kontuak »
Lainoa janez / Juan Kruz Igerabide / Erein, 2015
Aireko arte garaikidea, euria Iker Zaldua / Gara, 2016-04-23
“Euria memorian/ erdi bi egina/ min eta musu-muinka /tantarik tanta…”. Hori Igerabideren azken poema-liburuaren hastapenekoaren hastapena. Eta euria egingo du tantaz tanta, aurrera egingo dugu orriz orri eta blaitu egingo gaitu bere poesiak, izan ere, euria egiten du irakurraldi osoan zehar, ia ateri unerik gabe.
“Memoria eurian/ urtaroz urtaro atzeraka/ lainoa janez/ ahanzturaren kontra:/ udazken, uda eta udaberri,/ eta negu denboran galdua…”, dio poema berean. Memoria eta urtaroak aipatzen ditu. Liburua izango denaren iragarpena bailitzan, izan ere, besteak beste, denboran aurrera egingo baitugu tantaz tanta, azken unea hurbiltzen den heinean haurtzaroa oroituz: “… itxura aldatu/ eta beste norabait bideratu,/ poz alderantz, esate baterako,/ edo haurtzaroko/ amildegi isilerantz…”.
Urtaroak denboraren orratzaren metafora dira eta memoriak, oroimenak, haurtzarora garamatza, poz alderantz.
Poesia hertsia dela esango dute batzuek, hertsiegia akaso. Igerabidek zizelkatzailearen modura jokatzen du idazterakoan, testua sortu eta ondoren zizelkatu egiten du, eta zizelkatu eta zizelkatu, zentzua galtzearen arriskuarekin dantzan, baina badaki noiz geratu, eta aleak ederrak geratzen zaizkio.
Ez da azkenaldian nagusitzen ari den poesia narratiboan kokatzen, poesia iradokitzaileagoa da hau, nire lagun batek esango lukeen moduan “poesiagoa”. Baina, ez naiz ni sartuko poesiaren definizioan. Hain zuzen, idazteaz eta poesiaz ere mintzo da Igerabide, eta ohartarazi egiten digu: “Poesia ezin ba irakatsi,/ ezin ba jakintza gisa jaso;/ erakutsi baino ez,/ lotsarien gisan…”.
Liburu honetan aurkitu ditugu Pessoa, Shakespeare, Mirande edo Lizardi. Aurkituko ditugu Heidegger, Nietzsche edo Parmenides; Van Gogh, Picasso, Bach eta Beethoven. Keinu eta zita ugari, idazle honen atzean irakurle eta ikertzaile amorratua dagoenaren seinale.
Horixe euripean irakurri dezakeguna, idazle, filosofo, pintore eta musikarien artean topatuko duguna, beti esan ohi dudan moduan, aleka irakurtzeko, eta ez kolpeka.
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Joxe Aldasoro
Lanbroa
Pello Lizarralde
Mikel Asurmendi
Sorginak, emaginak eta erizainak
Barbara Ehrenreich / Deirdre English
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Ez naiz ondo akordatzen
Karlos Linazasoro
Mikel Asurmendi
Gerezi-denbora
Montserrat Roig
Amaia Alvarez Uria
Presbiziak lagundu omen digu
Edu Zelaieta
Mikel Asurmendi
Itsaso amniotikoa
Oihane Jaka
Aitor Francos
Itzulpena-Traducción
Angel Erro
Jon Jimenez
Itzulpena-Traducción
Angel Erro
Asier Urkiza
Maitasuna eta dirua, sexua eta heriotza
Mckenzie Wark
Nagore Fernandez
Fiesta: Eguzkia jaikitzen da
Ernest Hemingway
Aritz Galarraga
Biharraren hegietan
Maddi Sarasua Laskarai
Maddi Galdos Areta
Gaueko azken expressoa
Eneko Aizpurua
Aiora Sampedro
Aingeruak eta neskameak
June Fernandez
Ibon Egaña