kritiken hemeroteka

8.485 kritika

« | »

Literatura hiztegi tekniko laburra / Karlos Linazasoro / Elkar, 2015

Literatur miszelanea Javier Rojo / El Correo, 2015-09-12

Karlos Linazasorok argitara eman duen azken liburuak “Literatura hiztegi tekniko laburra” du izenburua, baina, irakurlea berehala ohartuko denez, ez da berez hiztegi teknikoa, ez behintzat hiztegi teknikotzat normalean ulertzen duguna kontuan hartzera. Itxuraz hiztegiek berezkoa duten hurrenkera alfabetikoa errespetatzen da liburua antolatzerakoan, eta literaturan ohikoak diren kontzeptuak erabiltzen dira liburuaren hezurdura osatzeko. Kontzeptu hauek, ordea, ez dira gehiegi azaltzen. Horren ordez, idazleak bere baitatik sortutako adibideak eskaintzen ditu. Beraz, liburu hau antologia edo miszelanea izatetik hurbilago dago, benetako hiztegia izatetik baino. Eta idazlearen baitatik sortutako atal horiek guztiek alfabetoaren arabera antolatuta dauden kontzeptuak azaltzeko baino gehiago balio dute Karlos Linazasorok sortzen duen literaturaren adibide multzo oparoa eskaintzeko. Beraz, askotariko lanak aurkitzen ditugu liburu honetan. Antzerki lan laburrak topatuko ditugu adibidez, non idazleak absurdoaren literaturarako duen joera azaltzen zaigun, Harold Pinter-en esketxak gogora ekar lezaketen testuak eskainiz. Ugariak dira bestalde aforismoak edo honen antza duten testu laburrak. Gogora dezagun Karlos Linazasorok askotan erabili izan duela literatur genero hori bere idazlanetan.

Eta generoari dagokion bezala, horrelako idazlanetan paradoxa da idazleak gehien erabiltzen duen baliabidea, gehienbat azaleko itxuraren eta sakoneko egiaren artean dagoen aldea nabarmentzeko. Poemak ere aurkitzen dira miszelanea honetan, hauek, egia esan, oso ugariak ez badira ere. Edonola ere, agertzen diren adibide bakanek Linazasoro lur orotariko idazlea dela erakusten dute, gai baita, besteak beste, sonetoak sortzeko. Eta, jakina, ez dira narrazio mota desberdinak falta.

Liburu honetan agertzen diren idazlan gehienetan idazlearen umore berezia nabarmentzen da, umore berezia, berea ez baita barre eragiten duen umorea, baizik-eta irribarrea izoztuta uzten duena, gizakiaren gaineko ideia ezkorretatik sortutako umore krudela. Liburuak denetarikoa duelarik, haren maila ere halakoxea da: denetariko testuak topa ditzakegu eta interesa pizten duten atalen ondoan (gurasoei buruzkoak benetan hunkigarriak dira), hain ikusgarriak ez direnak ere irakur daitezke. Idazle honen jarreran, idaztea bizitzearen sinonimoa da eta liburu honek planteamendu horren adibidea eskaintzen digu.

Azken kritikak

Dolu-egunerokoa
Roland Barthes

Asier Urkiza

Guardasol gorria
Lutxo Egia

Nagore Fernandez

Zero
Aitor Zuberogoitia

Jon Jimenez

Hezur berriak
Ane Labaka Mayoz

Paloma Rodriguez-Miñambres

Simulakro bat
Leire Ugadi

Mikel Asurmendi

Ezinezkoaren alde
Iñigo Martinez Peña

Mikel Asurmendi

Haize beltza
Amaiur Epher

Asier Urkiza

31 ipuin
Anton Txekhov

Aritz Galarraga

Odolaren matxinadak
Miren Guilló

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren Elizegi

Joxe Aldasoro

Zero
Aitor Zuberogoitia

Amaia Alvarez Uria

Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga

Aiora Sampedro

Carvalho Euskadin
Jon Alonso

Mikel Asurmendi

Egurats zabaletako izendaezinak
Rakel Pardo Perez

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

2024(e)ko maiatza

Hedabideak