kritiken hemeroteka

8.196 kritika

« | »

Literatura hiztegi tekniko laburra / Karlos Linazasoro / Elkar, 2015

Literatur miszelanea Javier Rojo / El Correo, 2015-09-12

Karlos Linazasorok argitara eman duen azken liburuak “Literatura hiztegi tekniko laburra” du izenburua, baina, irakurlea berehala ohartuko denez, ez da berez hiztegi teknikoa, ez behintzat hiztegi teknikotzat normalean ulertzen duguna kontuan hartzera. Itxuraz hiztegiek berezkoa duten hurrenkera alfabetikoa errespetatzen da liburua antolatzerakoan, eta literaturan ohikoak diren kontzeptuak erabiltzen dira liburuaren hezurdura osatzeko. Kontzeptu hauek, ordea, ez dira gehiegi azaltzen. Horren ordez, idazleak bere baitatik sortutako adibideak eskaintzen ditu. Beraz, liburu hau antologia edo miszelanea izatetik hurbilago dago, benetako hiztegia izatetik baino. Eta idazlearen baitatik sortutako atal horiek guztiek alfabetoaren arabera antolatuta dauden kontzeptuak azaltzeko baino gehiago balio dute Karlos Linazasorok sortzen duen literaturaren adibide multzo oparoa eskaintzeko. Beraz, askotariko lanak aurkitzen ditugu liburu honetan. Antzerki lan laburrak topatuko ditugu adibidez, non idazleak absurdoaren literaturarako duen joera azaltzen zaigun, Harold Pinter-en esketxak gogora ekar lezaketen testuak eskainiz. Ugariak dira bestalde aforismoak edo honen antza duten testu laburrak. Gogora dezagun Karlos Linazasorok askotan erabili izan duela literatur genero hori bere idazlanetan.

Eta generoari dagokion bezala, horrelako idazlanetan paradoxa da idazleak gehien erabiltzen duen baliabidea, gehienbat azaleko itxuraren eta sakoneko egiaren artean dagoen aldea nabarmentzeko. Poemak ere aurkitzen dira miszelanea honetan, hauek, egia esan, oso ugariak ez badira ere. Edonola ere, agertzen diren adibide bakanek Linazasoro lur orotariko idazlea dela erakusten dute, gai baita, besteak beste, sonetoak sortzeko. Eta, jakina, ez dira narrazio mota desberdinak falta.

Liburu honetan agertzen diren idazlan gehienetan idazlearen umore berezia nabarmentzen da, umore berezia, berea ez baita barre eragiten duen umorea, baizik-eta irribarrea izoztuta uzten duena, gizakiaren gaineko ideia ezkorretatik sortutako umore krudela. Liburuak denetarikoa duelarik, haren maila ere halakoxea da: denetariko testuak topa ditzakegu eta interesa pizten duten atalen ondoan (gurasoei buruzkoak benetan hunkigarriak dira), hain ikusgarriak ez direnak ere irakur daitezke. Idazle honen jarreran, idaztea bizitzearen sinonimoa da eta liburu honek planteamendu horren adibidea eskaintzen digu.

Azken kritikak

Maskara baten aitortza
Yukio Mishima

Ibai Atutxa Ordeñana

Emakume gaiztoak
Marilar Aleixandre

Jon Jimenez

Baserria (h)uz(s)ten
Oskar Gaztelu Bilbao

Maddi Galdos Areta

Animalia domestikoak
Esti Martinez

Irati Majuelo

Ni ez naiz hamalau
Karlos Linazasoro

Hasier Rekondo

Ura saltoka
Juan Kruz Igerabide

Jon Martin-Etxebeste

Oso latza izan da
Xabier Mendiguren Elizegi

Mikel Asurmendi

Su festak
Jon Urzelai Urbieta

Jon Jimenez

Azpimarrak
Nerea Balda

Paloma Rodriguez-Miñambres

Su festak
Jon Urzelai Urbieta

Eneko Barberena

Arrain hezur bat eztarrian
Olatz Mitxelena

Ibon Egaña

Lurraz beste
Garazi Arrula Ruiz

Mikel Asurmendi

Cayo Hueso
Oihane Amantegi Uriarte

Jon Jimenez

Cayo Hueso
Oihane Amantegi Uriarte

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2023(e)ko iraila

2023(e)ko abuztua

2023(e)ko uztaila

2023(e)ko ekaina

2023(e)ko maiatza

2023(e)ko apirila

2023(e)ko martxoa

2023(e)ko otsaila

2023(e)ko urtarrila

2022(e)ko abendua

2022(e)ko azaroa

2022(e)ko urria

Hedabideak