« Izen handiari uko | Aberasteko modukoa »
Literatura hiztegi tekniko laburra / Karlos Linazasoro / Elkar, 2015
Literatur miszelanea Javier Rojo / El Correo, 2015-09-12
Karlos Linazasorok argitara eman duen azken liburuak “Literatura hiztegi tekniko laburra” du izenburua, baina, irakurlea berehala ohartuko denez, ez da berez hiztegi teknikoa, ez behintzat hiztegi teknikotzat normalean ulertzen duguna kontuan hartzera. Itxuraz hiztegiek berezkoa duten hurrenkera alfabetikoa errespetatzen da liburua antolatzerakoan, eta literaturan ohikoak diren kontzeptuak erabiltzen dira liburuaren hezurdura osatzeko. Kontzeptu hauek, ordea, ez dira gehiegi azaltzen. Horren ordez, idazleak bere baitatik sortutako adibideak eskaintzen ditu. Beraz, liburu hau antologia edo miszelanea izatetik hurbilago dago, benetako hiztegia izatetik baino. Eta idazlearen baitatik sortutako atal horiek guztiek alfabetoaren arabera antolatuta dauden kontzeptuak azaltzeko baino gehiago balio dute Karlos Linazasorok sortzen duen literaturaren adibide multzo oparoa eskaintzeko. Beraz, askotariko lanak aurkitzen ditugu liburu honetan. Antzerki lan laburrak topatuko ditugu adibidez, non idazleak absurdoaren literaturarako duen joera azaltzen zaigun, Harold Pinter-en esketxak gogora ekar lezaketen testuak eskainiz. Ugariak dira bestalde aforismoak edo honen antza duten testu laburrak. Gogora dezagun Karlos Linazasorok askotan erabili izan duela literatur genero hori bere idazlanetan.
Eta generoari dagokion bezala, horrelako idazlanetan paradoxa da idazleak gehien erabiltzen duen baliabidea, gehienbat azaleko itxuraren eta sakoneko egiaren artean dagoen aldea nabarmentzeko. Poemak ere aurkitzen dira miszelanea honetan, hauek, egia esan, oso ugariak ez badira ere. Edonola ere, agertzen diren adibide bakanek Linazasoro lur orotariko idazlea dela erakusten dute, gai baita, besteak beste, sonetoak sortzeko. Eta, jakina, ez dira narrazio mota desberdinak falta.
Liburu honetan agertzen diren idazlan gehienetan idazlearen umore berezia nabarmentzen da, umore berezia, berea ez baita barre eragiten duen umorea, baizik-eta irribarrea izoztuta uzten duena, gizakiaren gaineko ideia ezkorretatik sortutako umore krudela. Liburuak denetarikoa duelarik, haren maila ere halakoxea da: denetariko testuak topa ditzakegu eta interesa pizten duten atalen ondoan (gurasoei buruzkoak benetan hunkigarriak dira), hain ikusgarriak ez direnak ere irakur daitezke. Idazle honen jarreran, idaztea bizitzearen sinonimoa da eta liburu honek planteamendu horren adibidea eskaintzen digu.
Zero
Aitor Zuberogoitia
Amaia Alvarez Uria
Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga
Aiora Sampedro
Carvalho Euskadin
Jon Alonso
Mikel Asurmendi
Egurats zabaletako izendaezinak
Rakel Pardo Perez
Jon Jimenez
Antropozenoren nostalgia
Patxi Iturregi
Asier Urkiza
Barrengaizto
Beatrice Salvioni
Nagore Fernandez
Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Lautadako mamua
Xabier Montoia
Aiora Sampedro
Berbelitzen hiztegia
Anjel Lertxundi
Mikel Asurmendi
Haize beltza
Amaiur Epher
Jon Jimenez
Coca-Cola bat zurekin
Beñat Sarasola
Asier Urkiza
Girgileria
Juana Dolores
Nagore Fernandez
Berlin Alerxanderplatz
Alfred Döblin
Aritz Galarraga
Teatro-lanak
Rosvita
Amaia Alvarez Uria