« Izen handiari uko | Aberasteko modukoa »
Literatura hiztegi tekniko laburra / Karlos Linazasoro / Elkar, 2015
Literatur miszelanea Javier Rojo / El Correo, 2015-09-12
Karlos Linazasorok argitara eman duen azken liburuak “Literatura hiztegi tekniko laburra” du izenburua, baina, irakurlea berehala ohartuko denez, ez da berez hiztegi teknikoa, ez behintzat hiztegi teknikotzat normalean ulertzen duguna kontuan hartzera. Itxuraz hiztegiek berezkoa duten hurrenkera alfabetikoa errespetatzen da liburua antolatzerakoan, eta literaturan ohikoak diren kontzeptuak erabiltzen dira liburuaren hezurdura osatzeko. Kontzeptu hauek, ordea, ez dira gehiegi azaltzen. Horren ordez, idazleak bere baitatik sortutako adibideak eskaintzen ditu. Beraz, liburu hau antologia edo miszelanea izatetik hurbilago dago, benetako hiztegia izatetik baino. Eta idazlearen baitatik sortutako atal horiek guztiek alfabetoaren arabera antolatuta dauden kontzeptuak azaltzeko baino gehiago balio dute Karlos Linazasorok sortzen duen literaturaren adibide multzo oparoa eskaintzeko. Beraz, askotariko lanak aurkitzen ditugu liburu honetan. Antzerki lan laburrak topatuko ditugu adibidez, non idazleak absurdoaren literaturarako duen joera azaltzen zaigun, Harold Pinter-en esketxak gogora ekar lezaketen testuak eskainiz. Ugariak dira bestalde aforismoak edo honen antza duten testu laburrak. Gogora dezagun Karlos Linazasorok askotan erabili izan duela literatur genero hori bere idazlanetan.
Eta generoari dagokion bezala, horrelako idazlanetan paradoxa da idazleak gehien erabiltzen duen baliabidea, gehienbat azaleko itxuraren eta sakoneko egiaren artean dagoen aldea nabarmentzeko. Poemak ere aurkitzen dira miszelanea honetan, hauek, egia esan, oso ugariak ez badira ere. Edonola ere, agertzen diren adibide bakanek Linazasoro lur orotariko idazlea dela erakusten dute, gai baita, besteak beste, sonetoak sortzeko. Eta, jakina, ez dira narrazio mota desberdinak falta.
Liburu honetan agertzen diren idazlan gehienetan idazlearen umore berezia nabarmentzen da, umore berezia, berea ez baita barre eragiten duen umorea, baizik-eta irribarrea izoztuta uzten duena, gizakiaren gaineko ideia ezkorretatik sortutako umore krudela. Liburuak denetarikoa duelarik, haren maila ere halakoxea da: denetariko testuak topa ditzakegu eta interesa pizten duten atalen ondoan (gurasoei buruzkoak benetan hunkigarriak dira), hain ikusgarriak ez direnak ere irakur daitezke. Idazle honen jarreran, idaztea bizitzearen sinonimoa da eta liburu honek planteamendu horren adibidea eskaintzen digu.
Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta
Jon Jimenez
Zebrak eta bideak
Nerea Loiola Pikaza
Nagore Fernandez
Zoo
Goiatz Labandibar
Asier Urkiza
Hetero
Uxue Alberdi
Joxe Aldasoro
Euri gorriaren azpian
Asier Serrano
Paloma Rodriguez-Miñambres
Galbahea
Gotzon Barandiaran
Mikel Asurmendi
Bihotz-museo bat
Leire Vargas
Irati Majuelo
Lagun minak
Jon Benito
Mikel Asurmendi
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Jon Jimenez
Neska baten memoria
Annie Ernaux
Asier Urkiza
Lautadako mamua
Xabier Montoia
Nagore Fernandez
Bihotz-museo bat
Leire Vargas
Bestiak Liburutegia
Rameauren iloba
Denis Diderot
Aritz Galarraga
Neska baten memoria
Annie Ernaux
Paloma Rodriguez-Miñambres