kritiken hemeroteka

8.553 kritika

« | »

Poemak pluralean / Fernando Pessoa (Iñigo Roque) / Denonartean, 2012

Poemak Pluralean Jose Luis Padron / Bilbao, 2012-10

“Izateak nekatu egiten nau, sentitzeak min ematen du eta pentsatzeak hondatu” hitzen atzean dago Fernando Pessoaren sentimendu poetikoa. Eta Denoartean argitaletxeak publikatu duen Poemak Pluralean liburuan Pessoa bera eta bere heteronimo guztiak daude, Alberto Caeiro, Ricardo Reis eta Alvaro de Campos hain zuzen. Denak euskaraz, Iñigo Roque Eguzkitzak egindako hainbat poemaren aukeraketa eta itzulpen-lan ederrari esker.

Lisboa hiri xarmagarrian jaio zen Fernando Pessoa 1888an, eta hiri hartan bertan hil zen 1935ean. Haren heteronimoetako batek, Alvaro de Camposek alegia, idatzita utzi zuen: “Denok ditugu bizitza bi: benetakoa, haurtzaroan amestutakoa eta helduaroan ere amesten jarraitzen duguna, lainozko substratu bat da; faltsua, besteekin elkarbizitzan bizi duguna da, praktikoa, baliagarri zaiguna, kaxoi batean sartzen digutena azkenean”.

Bizitza praktiko, baliagarri, faltsu horretatik utzi zigun arrastoa oso txikia da. Baina benetakotik, amestutako bizitza horretatik utzi ziguna, aldiz, kutxa batean gordetzen zituen bere idatzi ugarietan geratu zen irudikatuta.

Benito Lertxundik edota Jesus Mari Lopetegik, beren azken diskoetan, Pessoaren poema batzuk musikatzen dituzte. Joseba Sarrionandiak, bere garaian, Marinela (kuadro bakarreko drama estatikoa) itzuli zuen, Susak argitaratuta, eta bere poema kuttunen bildumetan sartu zituen ere Pessoaren batzuk. Baita Luigi Anselmik ere. Hemen eta han egon dira Pessoaren poema sortak argitaratuta, baina ez genuen Iñigo Roquek, Denonartean argitaletxearekin, eskura jarri digun liburuan bilduta.

Poemak Pluralean liburuak, beraz, Fernando Pessoaren, munduko poetarik handienetako baten bilduma bat ekartzen digu euskaraz. Poetaren poemak eta poetaren beste poetak: Alberto Caeiroren poema paganoak eta amodiozkoak, Ricardo Reisen poema klasikoak (txalotzekoa Iñigo Roquek latindar kutsuko poema horiekin egin duen ahalegina, jatorrizkoen metrika eta errima bera zainduz), Alvaro de Camposen “Tabako-denda” zoragarria, eta Fernando Pessoaren beraren hitzak, azken atalean. Eta aipatzekoa da ere hitzaurrea, labur, argi eta zehatz adierazia. Eskertzen da.

Merezi-merezi duen liburua. Eta pluralean diot.

Azken kritikak

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Irati Majuelo

Denbora galduaren bila / Swann-enetik
Marcel Proust

Aritz Galarraga

Iraileko zazpi egun
Eneko Azedo

Aiora Sampedro

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Mikel Asurmendi

Anatomia bertikalak
Lierni Azkargorta

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Lurrez estali
Ximun Fuchs

Jon Jimenez

Irakurketaren aldeko manifestua
Irene Vallejo

Mikel Asurmendi

Poesia guztia
Safo

Mikel Asurmendi

Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre

Jon Jimenez

Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga

Jon Jimenez

Reset
Aitziber Etxeberria

Mikel Asurmendi

Baden verboten
Iker Aranberri

Jose Luis Padron

Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza

Jon Jimenez

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Hasier Rekondo

Artxiboa

2025(e)ko iraila

2025(e)ko abuztua

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

Hedabideak