susa | literaturaren zubitegia | literatur emailuak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | euskarari ekarriak

« Aldakuntza | Jainkoak sen ona berreskuratu zuenekoa »

Ilunorduak eta argilaurdenak / Joxantonio Ormazabal / Elkar, 2007

Poz eta tristura Jose Luis Padron / Bilbao, 2010-06

Jendetza batu zen Tolosan, Joxantonio Ormazabal (Zegama, 1948-2010) idazlearen aldeko azken agurra ematera. Bere heriotzaren albisteak hotzak trabaturik utzi du euskal letren mundua, aspaldian ez bezala. Euskal haur eta gazte literaturaren eboluzio nabarmen eta etengabekoan protagonistetako bat izaki, Joxantonio Ormazabalek haurrentzako hizkuntza literarioa bera baliabidez eta xamurtasunez janzten asmatu zuen, haur eta gazteak helduak baino gehiago irakurtzera modu ederrean bultzatuz.

Egindako lana aurrera berak bakarrik eraman ez bazuen ere, Joxantonio Ormazabal irakasle, idazle eta editoreak irakurtzeko zaletasuna bultzatu eta eskolan irakurgaiak lantzeko moduetan asko lagundu zuen, haurrentzat egiten diren literatur lanei buruzko interesa egunetik egunera handiagoa izateraino.

1983an bere lehen bakarkako lana, Margolin tximeletaren istorioa plazaratu zuenetik, hamaika liburu argitaratu zituen Haur Literaturan. Azken liburua, joan den hilabetean bertan aurkeztu zuen: Ehun ipuin hitz gutxitan (Elkar, 2010) izenekoa. 2009an Zirkua Amets album ilustratua plazaratu zuen Iraia Okinarekin batera.

2007an Ilunorduak eta argilaurdenak olerki bilduma atera zuen, eta niri iaz gazteleraz jartzea egokitu. Hori opari ederra egokitu zitzaidana! Ilunorduak eta argilaurdenak kalitatezko liburu garrantzitsua da niretzat, haurrentzat zuzendutako testuei dagokionez, inoiz horrela erabili gabeko gaiak (heriotza, esate baterako) nola landu dituen ikustea gauza ospatzeko modukoa izan baita nire begientzat. Topiko asko baztertuz, Joxantonio Ormazabal gehiegizko pedagogikeriaren kontra nabarmentzen da, literaturaren bidez mundua aldatzeko ariketa ergel hori zalantzan jarriz, nolabait esateko.

“Bi eratako pozak daude munduan niretzat: poz txikiak eta poz handiak. Zer da poz txikia? Adibidez, neuk sortu eta idatzitako ipuin bat, marrazki polit batzuekin, argitaratuta ikustea. Eta poz handia? Adibidez, kalean edo eskola batean aurkitzen dudan haur batek niri esatea: ‘Irakurri dut zure ipuina eta asko gustatu zait. Nola bururatzen zaizkizu horrelako ideia politak?’. Eta nik horixe nahi nuke: zuen eskuetan hartzen duzuen nire poz txiki bakoitza poz handi bihurtzea, haur guztiei asko-asko gustatzea”. Pozik bego Joxantonio Ormazabal.