kritiken hemeroteka

8.496 kritika

« | »

Urtebetetze festa / Castillo Suarez / Elkar, 2012

Ironia mindua Javier Rojo / El Diario Vasco, 2012-12-21

Castillo Suarezen poesia ezagutzen ez duen irakurleak poema liburu honen izenburua (Urtebetetze festa) irakurri eta liburuaren azalean agertzen den irudia (ezpain-barra bat) ikustean agian barruan aurkituko duenari buruzko espektatiba okerrak egin litzake. Pentsa lezake intraszendentziaren alderdi jostagarriak agertuko zaizkiola barruan, baina liburua ireki eta berehala ohartuko da ironia mindu baten aurrean dagoela, liburuaren izaeratik bertatik hasita.

Poesia bilduma batean agertzen da liburua, baina bertako testuetatik poesian ohikoak diren lerrokada bereziak kendu dira. Horren ordez, prosan agertzen diren bezalako paragrafoz osatuta daude poemak. Idazkeran ere ikusten dugu poesiaren konbentzionalismoetatik urruntzeko asmoa, idazkera ohiko hizkera arruntetik hurbilago baitago, tradizionalki poetikotzat hartu den horretatik baino. Ironia dugu, beraz, liburua poesiatzat eskaintzen den bitartean poesia identifikatzeko erabili ohi diren osagaiak agertzen ez direlarik. Eta liburuan sentimendu bat nabarmentzen bada. hori abandonuarena da. Subjektu poetikoak (ez naiz poeta esatera ausartzen, azken finean idazleak ni baten bidez islatutako fikziozko izakia izan baitaiteke) abandonatuta sentitzen da munduan, bertan jaurtikia izan balitz bezala. Baina abandonu nolabait existentzial honek eguneroko bizitzan gertatzen diren beste abandonu horietan dauzka bere parekoak. Poema askotan amodioaz hitz egiten da, ia-ia ezinbesteko beharrizana izango balitz bezala bizitzen jarraitu ahal izateko.

Baina amodioak bere ifrentzua du eta amodioarekin batera desamodioa dago, azkenean maitaleek beti alde egin eta bakardadea baino ez baita geratzen. Amodioa minaren iturri moduan aurkezten zaigu bertan, harremanen izaeran laburrak izatea baitago, hauskor eta iheskorrak izatea.

Inguruko munduarekiko desegokitasuna agertzen zaigu poema hauetan eta agian desegokitasun horrek bultzatu du poeta idaztera. Eta irakurleak sentimendu hori partekatzen duen heinean, bere burua islatuta ikus dezake.

Azken kritikak

Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart

Gorka Bereziartua Mitxelena

Ez-izan
Jon K. Sanchez

Aiora Sampedro

Pleibak
Miren Amuriza

Jon Jimenez

Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien

Asier Urkiza

Oroi garen oro
Beatriz Chivite

Nagore Fernandez

Jakintzaren arbola
Pio Baroja

Aritz Galarraga

Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi

Hasier Rekondo

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Mikel Asurmendi

Baden Verboten
Iker Aranberri

Paloma Rodriguez-Miñambres

Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi

Mikel Asurmendi

Dolu-egunerokoa
Roland Barthes

Asier Urkiza

Guardasol gorria
Lutxo Egia

Nagore Fernandez

Zero
Aitor Zuberogoitia

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

Hedabideak