« Egarria asez | Bilakabidearen lekukotasun paregabea »
Etxekalte / Harkaitz Zubiri / Susa, 2012
Krisialdian Javier Rojo / El Correo, 2012-06-09
Bost urte pasatu dira Harkaitz Zubirik bere aurreneko narrazio liburua argitaratu zuenetik. Zakur kale deitzen zen liburu hura eta bertan idazle interesgarri baten lehenengo aztarnak ikus zitezkeen. Oraingoan nobela baten txanda izan da, Etxekalte izenburua duena. Nobelaren argumentua Anaitasuna S.A. izeneko enpresan gertatzen denaren inguruan biltzen da. Enpresa horretan krisiaren zantzuak daude, baina ez dago oso argi benetan zer gertatzen ari den bertan. Beste aldetik, hango langile bat, Josu izenekoa, susmotan hasi da bere aita, enpresa horretan ere lan egin zuena, gaixotu eta hil egin zela lantegian erabiltzen zuten amiantoagatik. Edonola ere amiantoaren kontu hau isilpean dago, bazterrak mugitzen hasiko da Josu amiantoarena argitu nahian-edo. Krisian dagoen enpresa, ezkutuan gorde nahi den egia azaltzeko ikerketa egin nahi duen pertsona arrunta… honelako osagaiak ikusita irakurleak pentsa lezake intrigazko nobela baten aurrean dagoela, nobela beltzetik zerbait duela-eta. Baina ez da horrela. Enpresaren krisiarenak eta amiantoarenak “MacGuffin” baten itxura daukate. Izan ere, enpresaren inguruan gauzaturik ikusten ditugun gertakari horiei esker pertsonaiak harremanetan hasten dira, eta hauxe da benetan garrantzia duena, ez intrigazko argumentua, zeren funtsean pertsonaien nobela koral baten aurrean baikaude.
Nobelak hogei kapitulu dauzka eta bakoitzaren izenburutzat kapitulu horren erdigunean agertzen den pertsonaiaren izena azaltzen da. Bestalde, pertsonaien artean harreman sare konplexu bat sortzen dela konturatuko gara, beraiek jakin gabe ere guztiak daude-eta elkarren artean erlazionatuta. Pertsonaiak amildegiaren ertzean aurkitzen direla ematen du, edozein momentutan erortzeko zain, bere mundua begien aurrean desegiten baitzaie eta ezer ezin dezakete egin. Beraien jarrerak eta beraien artean planteatzen diren harremanak ere nahiko anbiguoak dira. Batzuetan helburu nobleek bultzatzen dituztela dirudi, baina itxurazko helburu noble horien atzean interesak eta botere harremanak besterik ez daude. Ingurua endekatzen denean gizakiak ere nola endekatzen diren ikusiko dugu, nola elkarri ahalik eta etekinik handiena ateratzen saiatzen diren, kontatu gabeko gauzek kontatutakoek bezainbeste garrantzi dutelarik.
Nobela honetan Harkaitz Zubirik erakutsi du badakiela gizakiek ezkutatzen dituzten asmoen bidezidor nahasietan arakatzen.
Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart
Gorka Bereziartua Mitxelena
Ez-izan
Jon K. Sanchez
Aiora Sampedro
Pleibak
Miren Amuriza
Jon Jimenez
Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien
Asier Urkiza
Oroi garen oro
Beatriz Chivite
Nagore Fernandez
Jakintzaren arbola
Pio Baroja
Aritz Galarraga
Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi
Hasier Rekondo
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Mikel Asurmendi
Baden Verboten
Iker Aranberri
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi
Mikel Asurmendi
Dolu-egunerokoa
Roland Barthes
Asier Urkiza
Guardasol gorria
Lutxo Egia
Nagore Fernandez
Zero
Aitor Zuberogoitia
Jon Jimenez