kritiken hemeroteka

8.531 kritika

« | »

Arkadia iratzarria / Kai Meyer (Pello Zabaleta) / Alberdania-Erein, 2011

Entsalada fantastikoa Iker Zaldua / Gara, 2012-05-26

Mafien arteko gatazka izan daiteke hitz laburrez esanda gai nagusia. Baina, ñabardurak egitea ezinbestekoa da kasu honetan. Egiaz, Italiako Mafiako bi klanen arteko gatazka, norgehiagoka ematen da, hots, Alcantara eta Carnevare familien artekoa. Baina, Arkadiako arbasoen ondorengo familiak dira. Arkadia Greziako lurralde bat da, herrialde hartako mitologian garrantzia handia duena. Eleberriari jarraiki, arkadiarrak Europa, Afrika eta Asian sakabanatu ziren eta orain iratzarri egin dira, eta garai batean zuten boterea eskuratu nahi dute.

Eleberriak, beraz, baditu korapilatsua izateko osagaiak, mafiak eta greziar mitologia bat eginda. Gainera, hori gutxi ez eta Kai Meyerrek berezkoa duen ukitu fantastikoa isuri dio, entsaladan ozpina nola. Hala, antzinako Arkadia hartako ondorengoak diren Alcantara eta Carnevale familiako kideek iluntzean piztia bilakatzeko bertutea edo zoritxarra dute. Ezaugarri horrek salatzen duelarik nor den edo nor ez den arkadiar.

Hala ere, saltsa guzti hori ongi, maisuki, egituratuta dago. Hastapenean kontakizuna mafien arteko borroka soilari buruzkoa izango dela dirudi, Rosa Alcantara eta Alessandro Carnevale elkarren ondoan jartzen ditu, elkarren aurkako bi klanetako ondorengoak, dagokion klaneko capo izateko deituak. Gazteak dira, adin txikikoak artean eta Cosa Nostrako kide izan arren, beste irrika batzuk dituzte, norgehiagoka edo nagusitasun borroka horretatik haratago. Bien arteko harremana estutzen doa eta idazlea pixkanaka mitologia tantak isurtzen hasten da, Arkadia aipatzen du eta hari buruzko azalpen beharrezkoa ematen dio irakurleari, gehiegi luzatu gabe. Eleberriaren bigarren erditik aurrera fantasiaren zaporea hartuko diogu entsaladari. Hortik aurrera kontakizun errealista albo batera laga eta fantasia gailendu egiten dela esango nuke, orduan agertzen dira arestian apaturiko piztiak.

Hondoan maitasun ezinezkoa ikusten dut nik, bi gazteen artekoa, klan ezberdinekoak izaki, zuhurtziako distantzia bat zeharka ezin dutenak. Muga horretan dabiltza, baina, gazteak dira eta klanen arteko arau hertsiek baino elkarrenganako irrikak eramanda mugitzen dira, betiere, Cosa Nostraren begiradapean.

Hori guztiori aurki daiteke Arkadia iratzarrian. Horretarako, berrogeita hamalau kapitulutan banatzen du Meyerrek kontakizuna, kapitulu laburrak, ibilbide luzean ito ez gaitezen. Deskribapen luzeak eta elkarrizketak tartekatzen ditu. Deskribapenak aipatu ditudalarik, esan behar da luzeak ez ezik, zehatzak ere badirela, batez ere paisaiak deskribatzean, zenbaitetan gure buruan espazioa ere irudikatzen laguntzen baitu, ekintzari agertokia jartzeko lagungarri dira. Dena den, batzuetan errepikakorrak gertatzen dira.

Haatik, ekintza da nagusi, gertaerek dute pisua, eta kapitulu guztietan gordetzen da ekintza. Gainera, kapitulu bakoitzaren amaieran kolpea ematen du, asmakizunaren erronka botatzen digu idazleak. Hurrengoaren hasieran argitzen da kolpe bakoitza eta horrek aurrera egiteko irrika bizirik mantentzen du, maisu.

Bukatzeko, beste behin, itzulpen ona azpimarratu behar dut, Pello Zabaletak egin duena. Azkenaldian beste hizkuntzetatik euskarara ekarri diren liburu ugari irakurri ditut, eta uste dut dagoeneko itzulpen “nekosoaren” aitzakiarik ez dagoela atzerriko literatura euskaraz irakurtzeko; ireki ateak bada, eta buruak.

Azken kritikak

Turismo hutsala
Fito Rodriguez

Asel Luzarraga

Zoriona, edo antzeko zerbait
Karmele Mitxelena

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Pleibak
Miren Amuriza

Mikel Asurmendi

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

Hedabideak