kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Ur arreak, ur garbiak / Joan Mari Irigoien / Elkar, 2011

Lurra eta ura Juan Ramon Makuso / El Diario Vasco, 2011-12-23

Ez da erreza izango norbere ingurua erabat desagertua ikustea. Geografiak, baditu bere bizipenak, nahiz eta sarritan bizipen horiek, sagaratzen ditugun. Lurrari eustea, gizon-emakumeen alegiazko bizipenetan erabat txertatua dagoen ideia bat da. Joan Mari Irigoienen azken eleberrian, Ur arreak, ur garbiak, ideia hau, bizipen hau, orrialdez orrialde garatzen den ideia bat da. Eta horretarako literaturan erabiltzen den elementu klasiko batez baliatzen da Irigoien bere kontakizuna garatzeko, leku bat, herri bat, asmatzen du, Urdiain izenekoa, Nafarroan kokaturikoa. Balizko herri honetan, bere biztanleen oroimenak, bizipenak, ongi erretratatuak agertzen dira idazlearen eskutik, oroimena delarik, kontakizunaren ardatz nagusia. Eta hemen aipatu nahiko nuke iraganeko Irigoien ikusten dudala eleberriaren orrialdeetan. Oroitu egin naiz Babiloniaz, Irigoienen 1989ko lanaz. Eta hemen aipatu nahi dut, eleberri berrian, erabili duela orduan erabilitako arkitektura. Satur da protagonista oraingo honetan, eta bere historia eta bere lagun koadrilakoarena, nolabait gurutzatzen dira, eta biekin osatzen da eleberriaren gorputz nagusia. Eta idazlearen teknika klasikoa oso agerian geratzen da, beste behin esan behar dut, azpimarratzekoa baita Irigoien oso leial jarraitzen duela bere garaian eskaini zigun prosarekin, eta ene ustez, jada klasiko bat bihurtzen ari da, gure euskal literaturaren ortzadarrean. Marka bat uzten ari den idazle baten aurrean gaude, eta hau gure literaturako, etorkizun batean, ikertzeko modukoa izan liteke. Irakurlea protagonistek erakusten dituzten dohainekin erraz identifikatuko da, batez ere arestian aipatu dugun Saturrekin; hau, idazlearen merituari zor.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak