kritiken hemeroteka

8.508 kritika

« | »

Aralar, gogoko iturri / Koldo Zubeldia / Erroteta, 2011

Hasi hasteko Ainara Maia / Gara, 2011-09-03

Zaindu ezazu zure hizkera. Hitza. Bizitza laburregia da, eta gure lurra txikiegia bera gudu-zelai bihurtzeko.

Irunen, 2011ko buruilaren 1ean. Koldo Zubeldia olerkari maitea, zer moduz zabiltza Aralar alde horretan?

Beharbada txikiegia, laburregia da olerki-liburu hau, baina sakona bere umiltasunean, soiltasunean. Olerki-liburu gisa Zaldibiatik idatzi zenidan eskutitza otsailean, eta nik erantzuten dizut buruilean.

Kandu da bihotza, eta hotz pentsakor gelditu nintzen, neguturik udaberria eta uda pasatu da. Hiztegian begiratu dut “kandu” hitza, eta lanbrotu zait bihotz eguzkitsua, itxaropentsua. Lore bakun honen kirtenetik aterako ote da fruiturik?

Ez dakit, baina maite dut. Nire bihotza maitasunez beterik dago, eta oraindik ere, ahul bada ere, ematen segituko du. Ez dakit uda hotz eta bakarti hau nire errua izan den osoki, baina bihotzeko lagunak beti eramaten zaituztet bihotzean, gau eta egun, baita maitemindu ninduen hura ere duela ia sei urte. Uda hotz honetatik udazken epela dut amets, eta lagun minaren besarkada bilatzen dut.

Zur eta lur irakurri ditut olerkiok, harriturik, ezin baita poesiarik ulertu buruarekin, batez ere bihotzetik jalkitako hitz xume bezain jatorrak direnean. Harriturik nola hitz gutxirekin horrenbeste esan daitekeen.

Sor eta gor, zein naizen ni galdegin dizut zeure buruari, eta zu beti sufrimenduari atxikirik harriaren zama bihotzetik dilindan, oroitzapenek bulkatzen naute eta ametsek tiratzen gaur eta hemen ni.

O Zaldibi olerkariaren hizkuntzaren harrobi, o sufrimendu, o sormen, bihotz atsekabeak sorminean du bilatzen besarkada amultsu hori, eta soin izugarri horrek euria jasaten du. Kopeta izerdiz bustia, olerkaria malkoen mikaztasunean ongi sentitzen da, itsasoko uhinetan zain baitago. Ni ere zain nago itsasoari begira. Noizko? Zergatik?

Norberaren bidea eta egia bilatzeko irakurri ote dut zure eskutitzezko olerki-liburua?

Zutoin sendoa naizela diostazu, ez egoteko lo, begiratzeko niri so. Egizak on eta begiratu non, eta bila bonbilla pila borobila. Ez dago aditz askorik olerkiotan, soilik hitzak, hitz jolasak eta herriak, sentitutako toki-izenak. Idaztea jolas hutsa baita, eta liburuak lau edo hamalau izanagatik ere, nik ere ez nahi eguna bihurtzerik gau. Idaztea jolasa dugu, baita babesa eta lanabesa ere.

Aralarreko belardiak ihintzaz blaituak dira, goizez oskarbi naizena, gauez naiz euri. Herri-jakintza zabala biltzen duzu, olerkari, zure baitan, xume. Mendian ibiltzen dira batzuek, beste batzuek mendian bizi diren bitartean.

Maite zaitut nik ere, olerkari maite, maite dut Oiartzungo txistu isila, maite dut Lartzabalgo bihotzeko laguna, maite Gorramendiko artzaina, maite dut Donamariako dama, Amaiurko sorgina, maite dut Alpeetako Leidia eta Irungo Madame-andrea… maite dut ama, eta maite zaituztet guztiok, ene bihotzean zaudeten guztiok, ene gogoko iturri zaren hori, fisikoki ikusi ez arren, gau eta egun eramaten baitzaituztet nirekin.

Azken kritikak

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Jon Jimenez

Amaieratik hasi
Naia Torrealdai Mandaluniz

Amaia Alvarez Uria

Simulakro bat
Leire Ugadi

Ibon Egaña

Bigarren sexua
Simone de Beauvoir

Mikel Asurmendi

Hezur berriak
Ane Labaka Mayoz

Maddi Galdos Areta

Oroi garen oro
Beatriz Chivite

Aiora Sampedro

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Mikel Asurmendi

Baden verboten
Iker Aranberri

Asier Urkiza

Diesel
Bertol Arrieta

Nagore Fernandez

Maitasuna eta dirua, sexua eta heriotza
Mckenzie Wark

Jon Jimenez

Basokoa
Izaskun Gracia Quintana

Joxe Aldasoro

Turismo hutsala
Fito Rodriguez

Mikel Asurmendi

Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart

Gorka Bereziartua Mitxelena

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak