kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Mea culpa / Uxue Apaolaza / Elkar, 2011

Labirinto pertsonala Javier Rojo / El Correo, 2011-09-03

Lur izeneko pertsonaia, erizain izandakoa eta idazle asmotan-edo dabilena, Landetara doa bertan gurasoek daukaten etxera beka baten laguntzarekin burutu behar duen liburua idaztera. Bidaia ez du bakarrik egingo, Aitor, aspaldiko laguna, berarekin doa, eta Landetara heltzen denean, Elisarekin hasten da harreman berezi batean, azken hau bere auzokoa da-eta. Argumentu honekin abiarazte du Uxue Apaolazak Mea culpa izenburuko nobela. Abiapuntu honetan zenbait aztarna autobiografiko daudela pentsa liteke, zeren nobelako pertsonaiak bezala Apaolazak ere beka bati esker idatzi baitu nobela hau. Baina antzekotasunak, alderdi autobiografikoak alegia, hor amaitzen direla dirudi. Edonola ere, kanpoko gertakariak barik, nobela honetan benetan garrantzia duena pertsonaiaren buruan gertatzen dena da. Lur pertsonaia kontraesankorra da, aspaldian gertatutakoen kulpa sentimenduagatik obsesionatuta bizi den pertsonaia. Ez dago oso zehazturik zein den pertsonaia honen adina, baina ematen du 90eko hamarkadaren hasiera inguruan bere identitatea ezker abertzaletasunean bilatu zuen nerabea izan zela. Dena dela, bere bizitzaren ardatza zen zutabe hori nolabait kolokan jarri zaiolarik, hau da, aspaldiko sinesmen horiek dagoeneko balio ez diotelarik, nora ezean dabil labirinto pertsonal batean. Nobelan zehar, pertsonaiaren burua den labirinto horretan sartuko da irakurlea erdi galduta, azalpen kontraesankorraren eta maila desberdinetan gauzatzen diren gertakarien artean. Izan ere, narrazioa maila desberdinetan irekitzen da. Protagonistak lehenengo pertsonan azaltzen duena eta grabagailu batean kontatzen duena, pentsatzen dituenak eta gertatzen zaizkionak, nahasten dira narrazio honetan, Elisari buruzko kontaketarekin batera.

Labirinto honetan idazkera ere nahiko kaotikoa dela esan daiteke, baina ondo uler bedi hau: jokaera patologikoaren mugan dagoen pertsonaia baten buruan dagoen kaosa islatzeko baliabidetzat hartu behar dugu halako idazkera. Liburu honen aurrean uste dut kontrako jarrerak erakutsiko dituztela irakurleek. Batzuek nobela oso ona dela pentsatuko dute, eta beste batzuei, aldiz, ez zaie batere atsegina izango. Edonola ere, nobela hau ez da denbora pasarako irakurri daitekeen liburu polit eta dibertigarria.

Eta gustuak gustu, gutxienez balio bat aitortu behar zaio nobela honi: ohikoa ez bezalakoa da, eta desberdintasun hori islatzen ausardia erakutsi du idazleak.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak