« Panpina hautsia | Gatzaren zaporea »
Txakur ingelesak / Lutxo Egia / Susa, 2011
Beste bat izan Javier Rojo / El Correo, 2011-05-14
Lutxo Egia ez da asko idazten duten idazle horietako bat, baina urratsez urrats, gehiegizko zalapartarik egin gabe, ibilbide sendoa eraikitzen ari dela iruditzen zait. Azken literatur emaitza narrazio liburu bat da, Txakur ingelesak izenburua duena. Idazlan honetan, irakurleak bederatzi narrazio aurkituko ditu, eta noizean behin desorekaren bat dagoela nabarmentzen bada ere, esan daiteke liburuak aurkezten duen maila duina baino gehiago dela. Bertan agertzen diren narrazio gehienek pertsona askoren buruan sortzen den fantasia batean daukate abiapuntua: norbera desagertzea beste bat bihurtzeko. Pertsonaiak beren izaeran harrapaturik aurkitzen dira, eta posibilitate moduan agertzen zaie beren izaera horretatik alde egiteko aukera, beste bizitza bat eramateko. Eta hau gertatzen denean, ez dago oso argi zein den pertsonaiaren benetako izaera, harrapatuta sentitzen deneko hura edota asmazioaren bitartez eskuratu nahi duen berria. Zeren pertsonaiaren izaerak ez dirudi beraren berezko osagaia denik, baizik-eta besteen aurrean aurkezteko hautatu duen maskara bat. Gauzak honela, pertsonaien bizitzetan ere errealitateak eta fikzioak talka egiten dute, eta irakurlea ispiluen joko horretan harrapatuta aurkitzen da, oso ondo non kokatu behar den ez dakielarik.
Narrazio gehienetan narratzaileak lehenengo pertsonan hitz egiten du, narratzailea pertsonaia ere bada-eta. Baina honetan badago aparteko kasu nabarmen bat, lehenengo narrazioa, alegia, liburuari izenburua emateko erabili dena. Ipuin hau hirugarren pertsonan kontatuta dago, eta esaldiak ia-ia aizkorakadaz moztuta daude, objetibotasunaren adibide bat eskaini nahi balitzaigu bezala. Salbuespena dirudi. Besteetan ikusiko dugu nola idazleak hainbat narrazio motarekin jokatzen duen. Batzuetan kronika baten aurrean gaudela emango du; besteetan eskutitz batzuen azalpena egingo zaigu, eskutitzak berak transkribatu gabe, eta, horrela, eskutitzak zerbait fantasmagoriko bihurtuko zaizkigu; heriotzaren bestaldetik hitz egiten digun pertsonaiaren bat ikusiko dugu, atal laburrez osatutako narrazio zatikatuan. Eta protagonistek hartzen dituzten maskaren adibide hautatuak izango balira bezala, beren izen propioekin egingo dugu topo: izenak izana dakar, eta pertsonaiek izena aldatzen dutenean ezinbestez beste bizitza bati ekingo diotela ematen du.
Alde guztietatik begiratuta, idazlan interesgarria da liburu hau.
Ulu egiteko bolondres bila
Harkaitz Cano
Mikel Asurmendi
Mesfida zaitez
Bea Salaberri
Irati Majuelo
Transgresioa irakasgai
Bell Hooks
Bestiak Liburutegia
Manttalingo alaba
Mikel Etxaburu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Asier Urkiza
Haragizko mamuak
Karmele Mitxelena
Nagore Fernandez
Zoriontasunaren defentsan
Epikuro
Aritz Galarraga
Zeru-lurren liburua
Jon Gerediaga
Aitor Francos
Ez naiz ondo akordatzen
Karlos Linazasoro
Sara Cabrera
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Sara Cabrera
Ura ez baita beti gardena
Xabi Lasa
Irati Majuelo
Gaueko azken expressoa
Eneko Aizpurua
Ibon Egaña
Carvalho Euskadin
Jon Alonso
Aiora Sampedro
Gizadiaren oren gorenak
Stefan Zweig
Jon Jimenez