kritiken hemeroteka

8.544 kritika

« | »

Txakur ingelesak / Lutxo Egia / Susa, 2011

Beste bat izan Javier Rojo / El Correo, 2011-05-14

Lutxo Egia ez da asko idazten duten idazle horietako bat, baina urratsez urrats, gehiegizko zalapartarik egin gabe, ibilbide sendoa eraikitzen ari dela iruditzen zait. Azken literatur emaitza narrazio liburu bat da, Txakur ingelesak izenburua duena. Idazlan honetan, irakurleak bederatzi narrazio aurkituko ditu, eta noizean behin desorekaren bat dagoela nabarmentzen bada ere, esan daiteke liburuak aurkezten duen maila duina baino gehiago dela. Bertan agertzen diren narrazio gehienek pertsona askoren buruan sortzen den fantasia batean daukate abiapuntua: norbera desagertzea beste bat bihurtzeko. Pertsonaiak beren izaeran harrapaturik aurkitzen dira, eta posibilitate moduan agertzen zaie beren izaera horretatik alde egiteko aukera, beste bizitza bat eramateko. Eta hau gertatzen denean, ez dago oso argi zein den pertsonaiaren benetako izaera, harrapatuta sentitzen deneko hura edota asmazioaren bitartez eskuratu nahi duen berria. Zeren pertsonaiaren izaerak ez dirudi beraren berezko osagaia denik, baizik-eta besteen aurrean aurkezteko hautatu duen maskara bat. Gauzak honela, pertsonaien bizitzetan ere errealitateak eta fikzioak talka egiten dute, eta irakurlea ispiluen joko horretan harrapatuta aurkitzen da, oso ondo non kokatu behar den ez dakielarik.

Narrazio gehienetan narratzaileak lehenengo pertsonan hitz egiten du, narratzailea pertsonaia ere bada-eta. Baina honetan badago aparteko kasu nabarmen bat, lehenengo narrazioa, alegia, liburuari izenburua emateko erabili dena. Ipuin hau hirugarren pertsonan kontatuta dago, eta esaldiak ia-ia aizkorakadaz moztuta daude, objetibotasunaren adibide bat eskaini nahi balitzaigu bezala. Salbuespena dirudi. Besteetan ikusiko dugu nola idazleak hainbat narrazio motarekin jokatzen duen. Batzuetan kronika baten aurrean gaudela emango du; besteetan eskutitz batzuen azalpena egingo zaigu, eskutitzak berak transkribatu gabe, eta, horrela, eskutitzak zerbait fantasmagoriko bihurtuko zaizkigu; heriotzaren bestaldetik hitz egiten digun pertsonaiaren bat ikusiko dugu, atal laburrez osatutako narrazio zatikatuan. Eta protagonistek hartzen dituzten maskaren adibide hautatuak izango balira bezala, beren izen propioekin egingo dugu topo: izenak izana dakar, eta pertsonaiek izena aldatzen dutenean ezinbestez beste bizitza bati ekingo diotela ematen du.

Alde guztietatik begiratuta, idazlan interesgarria da liburu hau.

Azken kritikak

Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga

Jon Jimenez

Reset
Aitziber Etxeberria

Mikel Asurmendi

Baden verboten
Iker Aranberri

Jose Luis Padron

Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza

Jon Jimenez

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Hasier Rekondo

Haragizko erreformak
Mari Luz Esteban

Mikel Asurmendi

Eusqueraren Berri onac
Agustin Kardaberaz

Gorka Bereziartua Mitxelena

Juana
Jon Artano Izeta

Mikel Asurmendi

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Jon Jimenez

Simulakro bat
Leire Ugadi

Maddi Galdos Areta

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Ibon Egaña

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Paloma Rodriguez-Miñambres

Patrizioak eta plebeioak
Kepa Altonaga

Mikel Asurmendi

Turismo hutsala
Fito Rodriguez

Asel Luzarraga

Artxiboa

2025(e)ko abuztua

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

Hedabideak