« Besterik gabe, Maigret | Emeki zerri »
Utopiaren itzalak / Asel Luzarraga / Txalaparta, 2010
Itzalen artean mugitu Juan Ramon Makuso / El Diario Vasco, 2011-01-14
Garai hauetan non gizartean gero eta errotuagoak dauden kapitalismoaren oinarriak, sozial demokraziaren aurpegi ona, aurkitzea eleberri bat non hori guztia kolokan jartzen den, ez da ariketa makala. Asel Luzarragaren proposamena bere azken eleberrian, Utopiaren itzalak, hori da: hausnartu fikzioaren bitartez gure gizarteko miseriak, eta ez-utopia bat prestatu digu. Eta eleberrian hau guztia gorpuzten da hainbat pertsonaietan; alde batetik, pertsonai nagusian, iraganean “Kami” junkia zena, eta oraineko Josu, zainak urtebete zulatu gabe igaro ondoren, odola garbi daukana. Protagonistaren gizarteratzea, bere amaren suizidioaren ondoren, Artur osaba negozio gizonaren etxean suertatuko da, honek ematen baitio aukera pentsatzeko, bere ustezko aberats irudiaren atzean, badagoela eraikitzea hainbat ideal eta utopia, argia aurkitzeko itzalen artean mugitu behar dela. Utopia horren nondik norakoak, marxismoaren eta anarkismoaren hainbat egileen ideien bitartez azaltzen dira, nolabait kapitalismoaren zuloak agerian utziz. Hemen esan beharra dago, Asel Luzarragaren nortasun ideologikoaren ariketa zintzoa iruditu zaigula, ondo txertatu baititu historian junki baten gorabeherak batere behartu gabe, kondaira bera sinesgarria eginez. Narrazioaren nondik norakoak idazkeraren tonu ezberdinez eginak daude, protagonisten psikologiak hala eskatuta; honetan ere Asel Luzarragak asmatzen du. Norberaren bizitzan, aldaketak egin behar baldin baditugu, ausaz egin behar dira, norberaren barne-barnean dagoenari begirada bat emanez. Kasu honetan, eleberriko Josuk, hori egiten du, erakutsiz gizakiak badituela bere baitan, alderdi oso ezkutuak, inguruko hurbilena ere, sekula pentsatzera iritsiko ez delarik. Eleberriak badu intentsitatea, irakurlearen arreta eskatu egiten baitu.
Isiltasunaz hunatago
Jose Angel Irigaray
Mikel Asurmendi
Bidaia (h)ariketak
Oihane Zuberoa Garmendia Glaria
Igor Estankona
Lilurabera
Yurre Ugarte
Aiora Sampedro
Euskal literatura itzuliaren egiturak eta islak 1975-2015
Miren Ibarluzea
Javier Rojo
Erbesteko gutunak Victor Hugori
Louise Michel
Irati Majuelo
Bihotza nora, zu hara
Susanna Tamaro
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Atezainaren larria penalti-jaurtiketan
Peter Handke
Hasier Rekondo
Panpina
Erika Olaizola
Javier Rojo
Etxeko urak
Leire Bilbao
Nuria Cano
Erle langileen amodioak
Aleksandra Kollontai
Ibai Atutxa Ordeñana
Abaro
Itxaro Borda
Aiora Sampedro
Odolik gabe
Alessandro Baricco
Nagore Fernandez
Atezainaren larria penalti-jaurtiketan
Peter Handke
Javier Rojo
Naparra, kasu irekia
Jon Alonso
Mikel Asurmendi