kritiken hemeroteka

8.288 kritika

« | »

Lagun armatua / Raul Zelik (Edorta Matauko) / Txalaparta, 2009

Lagun izoztuen gorazarrean Mikel Asurmendi / Irunero, 2010-04

Labur beharrez, istorioaren —protagonistak gure historia garaikideko lagunak dira— kokapena zu zerorrek, irakurle lagun horrek, deskubrituko duzu liburua irakurtzean.

Lagun armatua izenak Joseba Sarrionandiaren Lagun izoztua nobelari aipu egiten dio. Liburuak, hainbat iradokizun eskaintzeaz batera, Sarriren nobela berrirakurtzera animatu nau (baita bidenabar esanda, Mikel Antzak kaleratu berri duen Ospitalekoak nobela irakurtzera ere).

Nobelan mamu baten antzera dabilen pertsonaia Sarri da. Mamu ez, baizik eta haragizko pertsonaia dena Zubieta da berriz. Zubieta Mikel Albisu da. Antza izengoitiaz. Sarri eta Antza biak ala biak ETAko kide historikoak dira. Fikzioan birsortuak, bistan da. Mamu hitza erabili dut. Istorioan zabaltzen den mamu gisako horrek ematen dio berezko jitea nobelari. Klandestinitatearen xarma eta magia, militante altruisten adorea… Zer ote da bizitzan erreala baina? Zenbat ote du bizitzan gure imajinazioak eraikia?

Lagun izoztua liburua interesgarritzat joa izan zen. Ordea, eleberria ez zela borobila esan zuen batek baino gehiagok. Lagun armatua nobela antzekoa ote den nago. Hots, liburu txukuna, baina ez nobela borobila.

Lagun armatuaren emaria eskergarria da, besteak beste, ez delako euskaldun batek idatzia, ezta espainiar ez frantziar batek ere. Erran nahi baita, neurri eta modu ezberdinetan, gatazkak ukitutako hiru identitate hauek izan dezakeen baten eskutik idatzia. Eskertzekoa da gaia alemaniarrei hurbildu izana, hots.

Nobelako protagonistak, Alexek, Euskal Herriaren independentziaren alde borrokan ari diren militante armatuak deskribatu ditu. ETAko militanteen baloreak, bertuteak, kontraesanak eta gabeziak.

Lehen partea luzeegia egin zait. Alemaniar irakurle bati Bilboko —eta Euskal Herrikoa oro har— eta Mediterraneo aldeko deskribapenak kitzikagarriak egin dakizkioke gisa horretara kontatuak, euskal irakurle batentzat aldiz, deskribapenak erredundanteak izan daitezke.

Lagun armatua nobela road movie generoaren ildoan narratuta dago. Genero zinematografiko hori lantzen den film askotan gertatzen den legez, nobela paisaian ainguratua geratu dela iruditu zait. Halaber, ez dela pertsonaiengan behar beste baitaratzen. Areago, nobelari trama ongi bilbatzea eta tentsioa falta zaizkiola.

Ene aburu baino ez da. Gainerakoan, liburu duina iruditu zait.

Azken kritikak

Gizon barregarriak
Joxean Agirre

Asier Urkiza

Barbaro iraun
Louisa Yousfi

Amaia Alvarez Uria

Izotz ura
Lide Hernando Muñoz

Aiora Sampedro

Palestinaren okupazioaz eta kolonizazioaz
Perry Anderson

Irati Majuelo

Itzulerak
Miren Agur Meabe

Aiora Sampedro

...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo

Jon Jimenez

Carvalho Euskadin
Jon Alonso

Asier Urkiza

Hitzak palmondo
Silvia Federici

Nagore Fernandez

Altxa, hildakoak
Fred Vargas

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels

Aritz Galarraga

Maitasun kapitala
Karmele Jaio

Mikel Asurmendi

Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro

Paloma Rodriguez-Miñambres

Jausiz
Alain Mendizabal Diaz

Maddi Galdos Areta

Hiriak eta urteak
Xabier Montoia

Irati Majuelo

Artxiboa

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

2023(e)ko abendua

2023(e)ko azaroa

2023(e)ko urria

2023(e)ko iraila

2023(e)ko abuztua

2023(e)ko uztaila

2023(e)ko ekaina

2023(e)ko maiatza

2023(e)ko apirila

Hedabideak