« Amodiozko lauki baten eszenak | Bizipoza bizipenenetan barna »
Lagun armatua / Raul Zelik (Edorta Matauko) / Txalaparta, 2009
Lagun izoztuen gorazarrean Mikel Asurmendi / Irunero, 2010-04
Labur beharrez, istorioaren —protagonistak gure historia garaikideko lagunak dira— kokapena zu zerorrek, irakurle lagun horrek, deskubrituko duzu liburua irakurtzean.
Lagun armatua izenak Joseba Sarrionandiaren Lagun izoztua nobelari aipu egiten dio. Liburuak, hainbat iradokizun eskaintzeaz batera, Sarriren nobela berrirakurtzera animatu nau (baita bidenabar esanda, Mikel Antzak kaleratu berri duen Ospitalekoak nobela irakurtzera ere).
Nobelan mamu baten antzera dabilen pertsonaia Sarri da. Mamu ez, baizik eta haragizko pertsonaia dena Zubieta da berriz. Zubieta Mikel Albisu da. Antza izengoitiaz. Sarri eta Antza biak ala biak ETAko kide historikoak dira. Fikzioan birsortuak, bistan da. Mamu hitza erabili dut. Istorioan zabaltzen den mamu gisako horrek ematen dio berezko jitea nobelari. Klandestinitatearen xarma eta magia, militante altruisten adorea… Zer ote da bizitzan erreala baina? Zenbat ote du bizitzan gure imajinazioak eraikia?
Lagun izoztua liburua interesgarritzat joa izan zen. Ordea, eleberria ez zela borobila esan zuen batek baino gehiagok. Lagun armatua nobela antzekoa ote den nago. Hots, liburu txukuna, baina ez nobela borobila.
Lagun armatuaren emaria eskergarria da, besteak beste, ez delako euskaldun batek idatzia, ezta espainiar ez frantziar batek ere. Erran nahi baita, neurri eta modu ezberdinetan, gatazkak ukitutako hiru identitate hauek izan dezakeen baten eskutik idatzia. Eskertzekoa da gaia alemaniarrei hurbildu izana, hots.
Nobelako protagonistak, Alexek, Euskal Herriaren independentziaren alde borrokan ari diren militante armatuak deskribatu ditu. ETAko militanteen baloreak, bertuteak, kontraesanak eta gabeziak.
Lehen partea luzeegia egin zait. Alemaniar irakurle bati Bilboko —eta Euskal Herrikoa oro har— eta Mediterraneo aldeko deskribapenak kitzikagarriak egin dakizkioke gisa horretara kontatuak, euskal irakurle batentzat aldiz, deskribapenak erredundanteak izan daitezke.
Lagun armatua nobela road movie generoaren ildoan narratuta dago. Genero zinematografiko hori lantzen den film askotan gertatzen den legez, nobela paisaian ainguratua geratu dela iruditu zait. Halaber, ez dela pertsonaiengan behar beste baitaratzen. Areago, nobelari trama ongi bilbatzea eta tentsioa falta zaizkiola.
Ene aburu baino ez da. Gainerakoan, liburu duina iruditu zait.
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Asier Urkiza
Barbaro iraun
Louisa Yousfi
Amaia Alvarez Uria
Izotz ura
Lide Hernando Muñoz
Aiora Sampedro
Palestinaren okupazioaz eta kolonizazioaz
Perry Anderson
Irati Majuelo
Itzulerak
Miren Agur Meabe
Aiora Sampedro
...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo
Jon Jimenez
Carvalho Euskadin
Jon Alonso
Asier Urkiza
Hitzak palmondo
Silvia Federici
Nagore Fernandez
Altxa, hildakoak
Fred Vargas
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels
Aritz Galarraga
Maitasun kapitala
Karmele Jaio
Mikel Asurmendi
Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro
Paloma Rodriguez-Miñambres
Jausiz
Alain Mendizabal Diaz
Maddi Galdos Areta
Hiriak eta urteak
Xabier Montoia
Irati Majuelo