« Katramila tropikalak | Ertarora misteriozko bidaia »
Zirrikituak / Aintzane Galardi / Euskaltzaindia-BBK, 2007
Munduari bira Jon Kortazar / El País, 2007-10-22
2006. urteko BBK-Euskaltzaindia Saria irabazi zuen Aintzane Galardi Portuk (Oihartzun, 1969) Zirrikituak lanarekin. Urte bi lehenago ere Sari bera eskuratu zuen, dirudienez lantzen duen estetika oso deigarria zaie epaimahaikoei, eta dirudienez ez soilik mahai horretakoei. Beste sari bat eskuratzekotan izan zen liburua bera. Pena da baina, plaza bakar batean agertzea Galardiren lana, zeren poetak badu ahots berezi bat eta mereziko luke duen baino oihartzun handiago izatea.
Galardiren poesia kulturalista da, ni-aren begietatik ikusten du mundua, eta sinbolismoaren bideetatik dabil bere espresio mundua. Zirrikituak poetika bati begiratzeko moduak eta begiak dira. Liburuak, eta hauxe da bere lehen ezaugarria, batasun-hari sendoa erakusten du. Grezia klasikoko munduak zabaltzen du eta Ekialdeak bukatu. Artean beste zirrikitu bi zabaltzen dira: bata sentikortasunerantz eta bestea hego odolduetara, munduaren orratzaren lau norabideak marraztuz.
Poema bakoitzaren buruan aipamen bat jartzeko ohitura du Galardik eta aipuak poemaren norabidea markatzen du, eta bere osotasunean hartuz bere irakurketa zabalen berri ematen dute, norabide askoko munduari bira emateko orduan lagungarri gertatzen diren mugarri gisa jarriak dira hor. Noiz edo noiz José María Alvarez, poeta etorri zait gogora liburua irakurtzeko orduan, aipua poemaren materiala ere badelako, ezin delako poema irakurri aipu hori kontuan hartu gabe. Sentikortasunarekin batera espresio fin bat mantentzen du Galardik, eta ezin da esan bere poesiak ez duela indar finik, ikuskera pertsonalaren matazan.
Hitza eta irudia batzea maite du poetak. Batetik ohi bezalako poema bisualak ematen ditu argitara, bere joko tipografikoekin poemaren irudiak sortzen dituztela. Baina, gainera, pintura eta poesia, edo fotografia eta poesia batera ematen ditu orrialdean eta poema-liburu hau ezin da ulertu poetak jarri dizkion irudiak kontuan hartu gabe.
Bidea, agian, ez da berezia, baina oso modu pertsonalez egiten du poesia Zirrikituak liburuan Aintzane Galardik.
Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta
Jon Jimenez
Zebrak eta bideak
Nerea Loiola Pikaza
Nagore Fernandez
Zoo
Goiatz Labandibar
Asier Urkiza
Hetero
Uxue Alberdi
Joxe Aldasoro
Euri gorriaren azpian
Asier Serrano
Paloma Rodriguez-Miñambres
Galbahea
Gotzon Barandiaran
Mikel Asurmendi
Bihotz-museo bat
Leire Vargas
Irati Majuelo
Lagun minak
Jon Benito
Mikel Asurmendi
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Jon Jimenez
Neska baten memoria
Annie Ernaux
Asier Urkiza
Lautadako mamua
Xabier Montoia
Nagore Fernandez
Bihotz-museo bat
Leire Vargas
Bestiak Liburutegia
Rameauren iloba
Denis Diderot
Aritz Galarraga
Neska baten memoria
Annie Ernaux
Paloma Rodriguez-Miñambres