kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Barne ibilerak II / Luis Mari Mujika / Hiria, 2007

Barne galderak Jon Kortazar / El País, 2007-10-15

Ez diot literatura sistemari eragotziko nireak diren erruak, baina galdetu behar diot neure buruari eta galdetu sistemari zer gertatzen den ibilbide luzeko idazleekin, berri-berri ez direnekin, puri-purian ez daudenekin, baina dena dela beren lanean sinistu eta lana kaleratzen dutenekin.

Adibidez, zer gertatzen den Luis Mari Mujikarekin (Lizartza, 1939), ez berarekin, noski, baizik eta bere lanarekin. Eta zer gertatzen den polemika guztien harrabotsen oihartzuna ahaztu ez bada ere baretu denean, bere lana argitaratuz jarraitu duenean. Neure buruari galdetzen diot, eta ez diot sistemari nireak diren erruen berri eskatuko, nola irakurri behar dugun ekinaren ekinean eta irakurketen olatuen menpe dagoen poetak liburu berriak ematen dituenean plazara.

Jarraitzaile huts eta epigono fama hartua zuen Luis Mari Mujikaren poesiak. Baina literaturaren historia irakurketen historia den heinean ez du merezi idazle batek, honek zein beste batek, irakurketa berria? Garaia berritu denean irakurketa berritua?

Barne ibilerak II heldu da nire eskuetara. Liburu erraldoia, poema bilduma zabala. Baina zer?, ez du sistemak biderik momentu batean bere indarra lausotu eta liburu hau irakurtzeko?

Horrela egin dut: lausotu dut ibilbidea eta galdetu diot neure buruari ea beste sistemetan, beste literaturetan ez ote duten idazlea bere garaian kokatzen eta ibilbide luzekoak irakurtzen.

Jo dezagun Barne ibilerak II hau liburu berrien bilduma dela, esan dezagun hori eta aurrez ikusirik ez baitago oharrik liburuan, oker ez banago bezala, eta duen tamainagatik irakurleak pentsatu duen liburuen bilduma dela. Ez, poema bilduma osatu eta bere hartara moldatua da. Badirudi idatzi aurretiko plan batek zeharkatzen duela barne ibilera hori. Eta berriz irakurri dut, arretaz, Luis Mari Mujikaren Barne ibilerak hau. Jakina da sinbolismoaren bidetik doala egilea, jakina Juan Mari Lekuona itzal nagusi duela, jakina oihartzunak entzuten direla bere poesian.

Sinbolismoa da bide nagusia, nitasun garbi batek emana. Gozatu dut poesiaren gogo jostalariarekin, ikusi nola agertzen den modernitatea, eta nolako kulturalismo desberdina pilatu den lanean.

Batez ere, baina, galdera bat geratzen zait buruan: zer egiten du gure sistemak periferian geratu direnekin?

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak