« “Abuztuaren 15-eko bazkalondoa” | “Caritate”: irudimena nagusi »
Ilargiaren eskolan / Joan Mari Lekuona / Erein, 1979
Ilargiaren eskolan Josu Landa / Susa, 1980
“Gaur eskutan dugun poema liburu berri honetan, Joan Marik sinbolismoa harrotu eta moziotu egiten du surrealismo ekilibratu baten indarretan”. Honela mintzo da Luis Mari Mujika liburuaren hitzaurrean. Ez dut uste nik hau honela denik. Arrazoia arras sinplea da, Liburu honen funtsean, esperimentatzea dago, hizkuntza poetikoaren jolasa, eta ez estetika konkretu baten aztarna, are eta gutxiago molde surrealistena. Estetika era ezberdinez baliatzen da Joan Mari. Liburuaren lehen zatian, “oihu ilunak espiralean” alegia, perspektibismo huts bat erabiltzen du gaia tratatzearren. Elementu bakoitza (bizilekua, eskua, ile-adatsa, haragizko estatua, aurpegia) estetika perspektiba ezberdinaz trataturik dago. Ondorioa oso bitxia da. Errealismoa, folklorismoa, surrealismoa, e.a. jasotzen dituen estetika paradigma batez agertzen zaizkigu liburuaren lehen zatiaren poemak. Benetan egokia gertatzen da poema sorta, esperimentu hutsak ekar ditzakeen ondorioak kontutan harturik.
Bigarren zatia gure herriko oinarrian dagoen umorearen bilatze bat da. Badirudi galduta zegoen zerbait errekuperatu nahi duela Lekuonak. Liburu Horia —Kixotea—, Gorria —Arestiren poema guztiak—, Urdina —Euskal idazleak, gaur—, Berdea —Xalbadorren Odolaren Mintzoa—, eta Zuria —Euskararen liburu zuria— dira bigarren zatiaren gai. Interesgarri gertatzen da lehen aipatutako bilatze horren aldetik ere bigarren zati hau.
Konklusio gisa, irakurri beharrezkoak gertatzen dira “Ilargiaren eskolan” liburuan agertzen diren bi poema.
Izena eta izana
Jon Gerediaga
Asier Urkiza
Amok
Stefan Zweig
Nagore Fernandez
Auzo madarikatua
Felix Urabayen
Jon Jimenez
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Amaia Alvarez Uria
Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga
Joxe Aldasoro
Bisita
Mikel Pagadi
Mikel Asurmendi
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Asier Urkiza
Eresia
Goiatz Labandibar
Nagore Fernandez
Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren
Mikel Asurmendi
Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain
Jon Jimenez
Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide
Paloma Rodriguez-Miñambres
Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga
Mikel Asurmendi