« “Abuztuaren 15-eko bazkalondoa” | “Caritate”: irudimena nagusi »
Ilargiaren eskolan / Joan Mari Lekuona / Erein, 1979
Ilargiaren eskolan Josu Landa / Susa, 1980
“Gaur eskutan dugun poema liburu berri honetan, Joan Marik sinbolismoa harrotu eta moziotu egiten du surrealismo ekilibratu baten indarretan”. Honela mintzo da Luis Mari Mujika liburuaren hitzaurrean. Ez dut uste nik hau honela denik. Arrazoia arras sinplea da, Liburu honen funtsean, esperimentatzea dago, hizkuntza poetikoaren jolasa, eta ez estetika konkretu baten aztarna, are eta gutxiago molde surrealistena. Estetika era ezberdinez baliatzen da Joan Mari. Liburuaren lehen zatian, “oihu ilunak espiralean” alegia, perspektibismo huts bat erabiltzen du gaia tratatzearren. Elementu bakoitza (bizilekua, eskua, ile-adatsa, haragizko estatua, aurpegia) estetika perspektiba ezberdinaz trataturik dago. Ondorioa oso bitxia da. Errealismoa, folklorismoa, surrealismoa, e.a. jasotzen dituen estetika paradigma batez agertzen zaizkigu liburuaren lehen zatiaren poemak. Benetan egokia gertatzen da poema sorta, esperimentu hutsak ekar ditzakeen ondorioak kontutan harturik.
Bigarren zatia gure herriko oinarrian dagoen umorearen bilatze bat da. Badirudi galduta zegoen zerbait errekuperatu nahi duela Lekuonak. Liburu Horia —Kixotea—, Gorria —Arestiren poema guztiak—, Urdina —Euskal idazleak, gaur—, Berdea —Xalbadorren Odolaren Mintzoa—, eta Zuria —Euskararen liburu zuria— dira bigarren zatiaren gai. Interesgarri gertatzen da lehen aipatutako bilatze horren aldetik ere bigarren zati hau.
Konklusio gisa, irakurri beharrezkoak gertatzen dira “Ilargiaren eskolan” liburuan agertzen diren bi poema.
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Joxe Aldasoro
Lanbroa
Pello Lizarralde
Mikel Asurmendi
Sorginak, emaginak eta erizainak
Barbara Ehrenreich / Deirdre English
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Ez naiz ondo akordatzen
Karlos Linazasoro
Mikel Asurmendi
Gerezi-denbora
Montserrat Roig
Amaia Alvarez Uria
Presbiziak lagundu omen digu
Edu Zelaieta
Mikel Asurmendi
Itsaso amniotikoa
Oihane Jaka
Aitor Francos
Itzulpena-Traducción
Angel Erro
Jon Jimenez
Itzulpena-Traducción
Angel Erro
Asier Urkiza
Maitasuna eta dirua, sexua eta heriotza
Mckenzie Wark
Nagore Fernandez
Fiesta: Eguzkia jaikitzen da
Ernest Hemingway
Aritz Galarraga
Biharraren hegietan
Maddi Sarasua Laskarai
Maddi Galdos Areta
Gaueko azken expressoa
Eneko Aizpurua
Aiora Sampedro
Aingeruak eta neskameak
June Fernandez
Ibon Egaña