« Behin da betiko / Batxi Guzur | Ihesi »
Eltzaorra / Ataño / Auspoa Liburutegia, 1985
Eltzaorra Mikel Antza / Susa, 1987-04
Euskal literaturaren bide eskrutaezinetan barrena abiatuz gero, ez da estrainioa izaten “Ataño”ren gisako altxor bitxirik topatzea. “Eltzaorra” izeneko eleberri honen atarikoan Zapirainek berak aitortzen digunez, haurtzaroan berak aditutako istorioen birkreatze eta bilketaren ondorioa da liburua. Euskal baserri giroko “mafia”ren mundua deskribatzen du nobelak, pertsonai nagusi gisa “Dardar” izeneko artzain gazte sendoa paratuz. Bi ingurune agertzen dira nobelan zehar: borrokalariena eta kontrabandoarena. Egileak ez ditu bi mundu horiek aurrez kondenatzen; bi mundu horietan gerta daitezkeen desbideraketak salatzen ditu. Alde batetik borrokalarien kontura negozioa egin nahi izatea, gero indarrez pattaltzen direnean bazterrean uzteko. Bestaldetik, kontrabandoa norberaren probetxurako, eta herria kontutan hartu gabe egitea gaitzesten du. Euskal Doktore Jekyll eta Mister Hyde ere agertzen dira, Basajaun izeneko kontrabandisten buruaren eta herriko gizon prestu baten pertsonan. Nobela kapitulu motxetan egituratua dago, kontaerak “flash-back” erreiteratibo gehiegitxo dituelarik, folletoi modura argitaratua izateko pentsatua balego bezala. Kontaera bera desorekatua da, sobera dauden esplikazioak ere ematen dira; eta akatsik nabarmenena pertsonaien agerketa eta desagerketa arbitrarioa da. Amaiera aldera arte ez da sortzen suspense apurrik, idazleak irakurlea bere abaila berean eramaten duelarik. Alde horretatik “Ataño” transparentea da. Pertsonaien izaerari dagokionez, “heroe”aren emaztearena da agian bitxiena, eta honi ematen zaion “status”a azpimarratzekoa iruditzen zait. Liburu bitxia benetan.
Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart
Gorka Bereziartua Mitxelena
Ez-izan
Jon K. Sanchez
Aiora Sampedro
Pleibak
Miren Amuriza
Jon Jimenez
Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien
Asier Urkiza
Oroi garen oro
Beatriz Chivite
Nagore Fernandez
Jakintzaren arbola
Pio Baroja
Aritz Galarraga
Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi
Hasier Rekondo
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Mikel Asurmendi
Baden Verboten
Iker Aranberri
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi
Mikel Asurmendi
Dolu-egunerokoa
Roland Barthes
Asier Urkiza
Guardasol gorria
Lutxo Egia
Nagore Fernandez
Zero
Aitor Zuberogoitia
Jon Jimenez