« Denboraren oroimenak | Euskal literaturari buruzko liburu txikia »
Parisko Andre Maria / Victor Hugo (Iñaki Azkune) / Erein, 1997
Klasikoa, dudarik gabe Mikel Elorza / Argia, 1997-04-20
“Nazio batek, edo nazio talde batek edo denbora luzeak irakurtzea erabaki duten liburua, bertan idatzitako guztia deliberatua, patuzkoa, kosmosa bezain sakona eta amaierarik gabeko interpretazioen gai bailitzen”. Borgesek klasikoez diharduela eginiko definizioa da.
“Parisko Andre Maria” komentatzeko okurritu zait zitaren bila joatea, definizio horretan sartzen denentz eztabaidatzeko modukoa baita liburua. Euskal Herria bisitatu eta ederki ezagutu zuen Frantziako idazle erromantikoari buruz anitz esan genezake, baina liburu honetaz ari garela istorio kontatzaile kritiko bat begiztatuko dugu batez ere. Narradore orojakile baten begian Parisko gizartea hartuko du Hugok —Erdi Aroko Paris—, eta istorio eder eta ezaguna kontatuko. Giza sentimenduak daude ororen gainetik, baina gizartea deskribatzean historia, ohiturak, artea, folklorea eta beste ere topatuko ditugu. Ez, ordea, zorrotz eta xehe, herri xumeko protagonisten sentimenduzko tramaren mesederako baizik. Fresko handi bat marrazten du Hugok, eta jantzi beharra dauzka protagonistak. Hain zuzen, protagonistek bizi dituzten sentimendu eta pasioak gureen modukoak direlako egingo zaigu ulergarri eta hurko liburua. Horrek lagunduko dio denboraren higadura jasaten.
Victor Hugoren nolabaiteko berpiztea eta bere obra euskaraz ezagutzeko aukera ekar lezake “Andre Maria”k. Hala ez balitz ere, liburuak berak badu nahiko indar eta erakargarritasunik irakurleek aintzat har dezaten. Merezi duelako, klasiko baten aurrean gaudelako. Eta klasikoa da —Borgesekin jarraitzen dut—, belaunaldiz belaunaldi jendea irakurtzera bultzatu duen indar baten jabe delako baizik.
Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart
Gorka Bereziartua Mitxelena
Ez-izan
Jon K. Sanchez
Aiora Sampedro
Pleibak
Miren Amuriza
Jon Jimenez
Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien
Asier Urkiza
Oroi garen oro
Beatriz Chivite
Nagore Fernandez
Jakintzaren arbola
Pio Baroja
Aritz Galarraga
Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi
Hasier Rekondo
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Mikel Asurmendi
Baden Verboten
Iker Aranberri
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi
Mikel Asurmendi
Dolu-egunerokoa
Roland Barthes
Asier Urkiza
Guardasol gorria
Lutxo Egia
Nagore Fernandez
Zero
Aitor Zuberogoitia
Jon Jimenez