kritiken hemeroteka

8.226 kritika

« | »

Girovago / Joseba Urizar / Eusko Jaurlaritza, 1993

Harginaren eskua Edorta Jimenez / Euskaldunon Egunkaria, 1993-05-16

Olerkigintza omen da literatur generoen artean ulertzen gaitzen egiten dena. Nik nire aldetik, zail egin, ulertzea bera barik, olerkiaren barruan sartzea egiten dela uste dut. Bada, asteon hona ekarri dudan “Girovago” liburu honetan ere giroan sartzean ala ez sartzean datza gakoa. Barruan sartzen denari liburu eder, bitxi eta iradokor baten aurrean dagoela begitanduko zaio, neuri egin zaidan bezala.

Joseba Urizar Irazabalek “Girovago” izeneko hau zehatz eta doitasunez landuriko artefaktuz —zer besterik da poema?— bete du. Nekatu egin du Urizarrek eskua, hargin jeloskorraren pare, hemengo bakoitza lantzen, zeren poemarik gehienak laburrak izanik ere, zenbatetan ez ote dituen ikutu eta berrikutu antzematen baitzaie. Poema laburrago, egin beharreko lana ere gaitzago, halaxe izaten da askotan.

Bestelako lanik ere hartu du Joseba Urizarrek “Girovago” honetan, alegia, poemen erritmoa ikaragarri zaindu du, horretan musika barne muinetatik dariela esan baitezaket. Musika, izan ere, erritmoen dekodifikatzea ere badelarik, desmihiztatu egin ditu bere hizkerazko osagarriak olerki batzuetan, motorraren ederra erakusteko piezak eskuetan banan banan hartzen dituen mekanikoaren eran. Piezetan distirant isladaturik, irudikapenetan bezala, lehenago izan diren poeten eta egilearen oinek ikutu dituzten herrietako argi-isladak ageri dira liburuko poemetan, gazteleraz, latinez, italianoz…, Joseba Urizarri hitz-jarioa, besteoi legez, euskara ezezik erdara bat edo bestez ere baitatorkio. Bekatu larriegia ote?

Ostera, liburu askoren penitentzia izaten den Instituzio Publikoren batek argitaratzea honi ere suertatu zaiolarik, irakurlea bera saiatu beharko nola edo hala bilatzen.

Azken kritikak

Europa bezain zaharra
Joxe Azurmendi

Ibai Atutxa Ordeñana

Moby Dick
Herman Melville

Anjel Lertxundi

Dimisioa
Juan Luis Zabala

Irati Majuelo

Bi aldiz iraun
Oihane Zuberoa Garmendia Glaria

Ibon Egaña

Cayo Hueso
Oihane Amantegi Uriarte

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Jon Jimenez

Bekatua
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Asier Urkiza

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Paloma Rodriguez-Miñambres

Arrain hezur bat eztarrian
Olatz Mitxelena

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Europa bezain zaharra
Joxe Azurmendi

Irati Majuelo

Puta
Nelly Arcan

Joxe Aldasoro

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Jon Kortazar

Zakur zaunkak
Iñaki Irazu

Asier Urkiza

Artxiboa

2023(e)ko abendua

2023(e)ko azaroa

2023(e)ko urria

2023(e)ko iraila

2023(e)ko abuztua

2023(e)ko uztaila

2023(e)ko ekaina

2023(e)ko maiatza

2023(e)ko apirila

2023(e)ko martxoa

2023(e)ko otsaila

2023(e)ko urtarrila

Hedabideak