« Koaderno handia | “Sisifo maite minez” »
Orbanak / Juan Ramon Madariaga / Olerti Etxea, 2001
Poesiaren zentzua Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2001-06-02
Asko dakigu orbanei buruz behin baino gehiagotan zauritu garenok, edo zauritu egin gaituztenok. Mina joan ondoren ere hortxe geratzen dira orbanok, erakusgarri, oroitgarri, minaren arrasto garbi eta azaleko. Nola katedrateko aurrealdeak ixten duen barneko irekidura, barneko lasaitasuna, halaxe orbanek ezkutatzen digute barneko sakontasuna, barneko jarioa. Orbanak orban, eta mina min: horra hor poesiaren zentzua. Edo Pepe Hierroren hitzetan: “Minari aurre egitea, horixe poesiaren xedea”. Edo Nietzcheren hitzetan: “Mina eta ni batera jaioak gara”.
Liburu honek Juan Ramon Madariagak idatzitako poemen hautaketa eskaintzen digu; antologia da alegia. Lau liburu ditu orain arte argitaratuak: Imintzioren Pergamuak, Galera Errepikatuak, Elaien Ausardia, Argia sortzen den Izartegia.
Eta aukeratutako poemei berri batzuk erantsi dizkio Juan Ramon Madariagak. Bata, Nepalen idatzitakoa, oso polita. Bilduma ere berria da, Zarauzko Olerti Etxeko Ipar Norabidea. Badakigu badirela beste norabideak, baina axola gutxi poetoi. Iparra baita garrantzitsuena.
Eta poesian ez da komeni testuaren beraren norabidea galtzea. Juan Ramon mendizalea, Everesteko igoera saiatu duena, maisua da orientabideetan, ez du sekula hutsik egiten. Niri gogora ekartzen dit beste poeta alpinista bat, Miguel d’Ors izugarria, finezia handikoa, arnas txikikoa, baina hitzak hegalak bailiran erabiltzen dituena.
Hitzak non jarri eta, batez ere, zein hitzak jarri, ondo daki berak —baita Madariagak ere, esango nuke— eta hitzok egiten dituen soinuak darama poesiaren bidean gora, poesiaren gailurrera.
Izena eta izana
Jon Gerediaga
Asier Urkiza
Amok
Stefan Zweig
Nagore Fernandez
Auzo madarikatua
Felix Urabayen
Jon Jimenez
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Amaia Alvarez Uria
Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga
Joxe Aldasoro
Bisita
Mikel Pagadi
Mikel Asurmendi
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Asier Urkiza
Eresia
Goiatz Labandibar
Nagore Fernandez
Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren
Mikel Asurmendi
Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain
Jon Jimenez
Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide
Paloma Rodriguez-Miñambres
Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga
Mikel Asurmendi