kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Orbanak / Juan Ramon Madariaga / Olerti Etxea, 2001

Poesiaren zentzua Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2001-06-02

Asko dakigu orbanei buruz behin baino gehiagotan zauritu garenok, edo zauritu egin gaituztenok. Mina joan ondoren ere hortxe geratzen dira orbanok, erakusgarri, oroitgarri, minaren arrasto garbi eta azaleko. Nola katedrateko aurrealdeak ixten duen barneko irekidura, barneko lasaitasuna, halaxe orbanek ezkutatzen digute barneko sakontasuna, barneko jarioa. Orbanak orban, eta mina min: horra hor poesiaren zentzua. Edo Pepe Hierroren hitzetan: “Minari aurre egitea, horixe poesiaren xedea”. Edo Nietzcheren hitzetan: “Mina eta ni batera jaioak gara”.

Liburu honek Juan Ramon Madariagak idatzitako poemen hautaketa eskaintzen digu; antologia da alegia. Lau liburu ditu orain arte argitaratuak: Imintzioren Pergamuak, Galera Errepikatuak, Elaien Ausardia, Argia sortzen den Izartegia.

Eta aukeratutako poemei berri batzuk erantsi dizkio Juan Ramon Madariagak. Bata, Nepalen idatzitakoa, oso polita. Bilduma ere berria da, Zarauzko Olerti Etxeko Ipar Norabidea. Badakigu badirela beste norabideak, baina axola gutxi poetoi. Iparra baita garrantzitsuena.

Eta poesian ez da komeni testuaren beraren norabidea galtzea. Juan Ramon mendizalea, Everesteko igoera saiatu duena, maisua da orientabideetan, ez du sekula hutsik egiten. Niri gogora ekartzen dit beste poeta alpinista bat, Miguel d’Ors izugarria, finezia handikoa, arnas txikikoa, baina hitzak hegalak bailiran erabiltzen dituena.

Hitzak non jarri eta, batez ere, zein hitzak jarri, ondo daki berak —baita Madariagak ere, esango nuke— eta hitzok egiten dituen soinuak darama poesiaren bidean gora, poesiaren gailurrera.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak