« Zauriek odol-eztia isurtzen dutenekoa | Joseph Conrad: narrazioaren bihotzean »
Izaina / Jokin Urain / Amnistiaren Aldeko Batzordea, 1990
Ilunpearen deskribapena, gorrotoaren gorazarrea Gerardo Markuleta / Euskaldunon Egunkaria, 1991-04-06
Amnistiaren Aldeko Batzordeak argitara emana, Laura Mintegi inefablearen zutabea kontrazalean, Fernando Arburua neretzat ezezagunaren aitzin-solasa, sinatu gabeko aurkezpena; ezaugarri eta testu guzti hauek kontestualizatu egiten dute literatur lana bera. Testimonio gisara aurkezten zaigu, berezitasun hori azpimarratu guran, egun Euskal Herrian egiten den literatur lan ia orori aurre eman nahian edo. Eta ene ustetan, testua borroka zehatz batean txertatu gura horrek —egilearena berarena ere baden nahia— min egiten dio nobelak duen komunikatzeko ahalmenari, murriztuz eta estutuz, ezinbestez. Eta ez bakarrik irakurlego potentziala txikitu egiten duelako honela presentatzeak, ez; literatur ahalegina, berez eta izatez, indibiduala eta pertsonala behar duena, gure herrian hain sakon errotua eta hain kaltegarri suertatzen zaigun taldekerian erortzen delako baizik, esloganaren pean, oihuaren azpian, jendea bi multzo elkarrenganaezinetan banatzen saiatzen den indarra. Erdarazko itzulpenak —gaztelerazkoa batez ere— eskatzen ditu nobelak, nahiz eta badakidan ez dela honela egingo, helburua ez bait da (itxura denez) mezua zabaltzea, borroka baten azken arrazoiak ezagutzera ematea, norberaren planteamenduak garbira pasatzea eta galderak eta bide berriak zabaltzea. Xedea, aitzitik, bestelakoa bide da: sinismenean daudenei argudio berriak eskaintzea, gorrotoaren aurrean gorrotoa aldarrikatzea, itsu-itsuan itsu batek itsu pila ilunpean barna gidatzea.
Argitalpena txukuna da, nahiz erabilitako papera, eta testua zaindua dago, azken bolada honetan eskergarria gertatzen dena. Nobela bera zenbatu gabeko kapitulu motzetan dago banatua, puntu eta bereizik bat ere gabe. Narrazioa geldoa da, deskribapen ilun gogor mikatzez josia, alegia edo exenplu didaktikoez hornitua. Prosa trinkoan, esaldi motz eta luzeen arteko oreka mantenduz, adizki sintetiko gehitxo nere gustorako; bi hitzetan esateko: ongi idatzia. Prosa ahalkorra, obsesiboa, geldoa.
Kezkagarria da gorrotoaren gorazarrea ezinbesteko diskurtsoa duen edozein giza-mugimendu eta zabaltzen ari bide da (ikus, adibidez, Amurizaren testuak, Anje Duhalderen azken diskoan). Irteerarik gabeko tunela?
Monogamoak
Iñigo Astiz
Paloma Rodriguez-Miñambres
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Joxe Aldasoro
Lanbroa
Pello Lizarralde
Mikel Asurmendi
Sorginak, emaginak eta erizainak
Barbara Ehrenreich / Deirdre English
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Ez naiz ondo akordatzen
Karlos Linazasoro
Mikel Asurmendi
Gerezi-denbora
Montserrat Roig
Amaia Alvarez Uria
Presbiziak lagundu omen digu
Edu Zelaieta
Mikel Asurmendi
Itsaso amniotikoa
Oihane Jaka
Aitor Francos
Itzulpena-Traducción
Angel Erro
Jon Jimenez
Itzulpena-Traducción
Angel Erro
Asier Urkiza
Maitasuna eta dirua, sexua eta heriotza
Mckenzie Wark
Nagore Fernandez
Fiesta: Eguzkia jaikitzen da
Ernest Hemingway
Aritz Galarraga
Biharraren hegietan
Maddi Sarasua Laskarai
Maddi Galdos Areta
Gaueko azken expressoa
Eneko Aizpurua
Aiora Sampedro