susa | literaturaren zubitegia | literatur emailuak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | euskarari ekarriak

« Mus emateko hobe | Itsasoaren mira »

Hamaika pauso / Ramon Saizarbitoria / Erein, 1995

Isiltasunaren ondoren Javier Rojo / El Correo, 1996-05-16

Hirurogeiko hamarkadan Ramon Saizarbitoriak euskal nobelari iraultza ekarri zion Egunero hasten delako deitutako obrarekin. Hurrengo urteetan 100 metro eta Ene Jesus argitaratu zituen. Eta gero, euskal nobelaren mugak aurkitu bailituen, isiltasuna, ia hogei urteko mutualdia. Orain idazleak literaturarekiko zorra kitatu nahi izan duela ematen du testu luze eta latz honekin. 1975.eko fusilamenduak dira argumentuaren ardatza, eta hortik abiatuta azaltzen da zein eragin izan zuten gertaera horiek lagun batzuengan, batez ere Iñaki Abaitua izeneko pertsonaia konplexu eta kontraesanez betetakoagan. Errealitatea eta fikzioa nahasiz (edo hobeto esateko, errealitatearen adabakiekin sortutako fikzioaz) belaunaldi baten kronika egiten digu, desilusiora daraman bidaian. Oroimena du horretarako lagun, eta oroimena lineala ez delarik, aurrera eta atzera saltoka dabilelarik, horrela aletzen zaizkigu kronika honetako gertaerak ere. Liburu sakona, patsadaz irakurtzekoa. Batzutan irakurleak pentsa lezake aurrera jarraitzeko nobelaren kontra borrokatu behar duela; hala ere, laster konturatuko da lan garrantzitsu baten aurrean dagoela, pasarte batzuk benetan antologikoak baitira, eta ez bakarrik euskaraz idatzitako literaturan.