susa | literaturaren zubitegia | literatur emailuak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | euskarari ekarriak

« Literaturan geratu den liburua | Gogoeta etikoa »

Gutun ebatsia / Edgar Allan Poe (Juan Mari Mendizabal) / Erein, 1996

Klasikoak betirako Javier Rojo / El Correo, 1997-09-18

Edgar Allan Poe-ri buruz zerbait esatea agian ausardi handia izan daiteke, oso ezaguna izanik, literaturzale guztiek asko edo gutxi ezagutzen dute-eta. Klasikoa denez gero, topikoak besterik ez esateko arriskua dago. Baina klasikoa den aldetik, batzutan komeni da gogoraraztea beste liburuek eta egileek huts egiten dutenean, bera bertan dugula, denbora ondo pasatzen laguntzeko prest. Poe misteriozko istorioak egiten aurki daitekeen maisurik handienetako bat da. Gutxitan lortu izan da pertsonaia batzuen larria eta izua berak egin duen bezain ondo islatzea. Eta, bestaldetik, poliziakotzat hartu daitezkeen istorioak ere idatzi ditu, agian Wilkie Collins-en Ilargi harria eleberriarekin batera, horrelako istorioen sortzailea izanik. Gutun ebatsia izeneko istorioa azken hauetakoa dugu. Bertan agertzen zaizkigu geroko idazlan batzuetan hain ezagun gertatzen zaizkigun zenbait pertsonaia: ikertzaile afizionatu trebea; honen laguna edo adiskidea, istorioan narratzailearena egiten duena; polizia burugogorra… Irakurleak, piska bat sakonagoa izan nahi badu, razionalismoaren lepotik, razionalismoaren beraren lanabesak erabiliz, egiten duen txantxa ere ikus dezake kontakizun honetan. E.A. Poe klasikoa da, eta inoiz ez digu hutsik egingo.