kritiken hemeroteka

8.496 kritika

« | »

Diotenez / Karlos Linazasoro / Erein, 2007

Esanak esan Jon Kortazar / El País, 2007-06-04

Edozein literatur sistema normalizatuan Erein-Euskadiko Kutxa Narratiba Sariak bezalakoek, edo parekoek oihartzun handia izango lukete. Ez dakit gurean horrelakorik gertatzen den, sariez jausten dena jausten dela ikusten dugularik.

Baina 2007koa Karlos Linazasorok (Tolosa, 1962) eraman du Diotenez lanarekin. Eta agian, sariaren “Narratiba” izenaren azpian nobelak espero badira ere, Karlos Linazasorok ohi duen joera bereziz, eta generoen arteko hibridismoan sinisturik, aforismo eta mikroipuinen liburua osatu du, berak maite duen larridura puntuarekin, harridura neurriarekin, ezjakintasunaren mugarekin, ironia eta tragedia, irria eta iluntasuna biltzeko ahaleginarekin.

Beltza da liburuaren azala (eta horrek ez du laguntzen kontrazaleko ipuina irakurtzen ez eta argitzen) beltza den bezala Linazasorok erakusten duen umorea.

Aforismoen atala Ars poetica bat zazpi ipuinetan deitzen da, eta, ustez, egilearen poetika bat osatzeko emanak dira. Ipuinak, irakurle honen ustetan behintzat, kontzeptuak dira, hau da, zabalkuntza narratiboa luketen ideiak.

Horrela, esate baterako, Putzuak eta Txorimaloak, Eldarnioak kontzeptuek egilearen subordinazio sistemaz hitz egiten dute, geldirik dagoenaren izaeraz alegia, eta era beran, ezinegonarenaz. Itsasargiarena eta Itzalarena sailek, ostera, kontrajarpena agertzen dute, eta era beran elkarren ondoan ari dira Ohiartzunarena eta Hagalarena apologo sortak ere.

Izan, egon, idatzi, eta etsi. Joan, etorri, eta geldi dagoenaren itzala. Oihartzuna izan eta orijinaltasuna bilatu. Eta kontraesanetan egon, izan kontraesana. Idazketa baten zirrara, hitz gutxitan esanda.

Liburuaren bigarren aldeak, Holaxe kontuk (1:43 eskalan) eskala horretan emandako ipuinak agertzen ditu. 1:43 eskala autoen miniaturetan erabiltzen den neurria baita hain zuzen ere. Idazleak, bada, eskala txikiko ipuinak eman ditu argitara. Mikroipuinen poesia orain. Intuizioa narrazio eta kontakizuna bihurturik, lanaren azpian idazlearen autoironia gordetzen delarik, Linazasoro Karlos K. bihurtuta, bere biografiaz lana emana, irakurketa idazkeraren sormen lan bikain adierazia.

Azken kritikak

Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart

Gorka Bereziartua Mitxelena

Ez-izan
Jon K. Sanchez

Aiora Sampedro

Pleibak
Miren Amuriza

Jon Jimenez

Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien

Asier Urkiza

Oroi garen oro
Beatriz Chivite

Nagore Fernandez

Jakintzaren arbola
Pio Baroja

Aritz Galarraga

Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi

Hasier Rekondo

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Mikel Asurmendi

Baden Verboten
Iker Aranberri

Paloma Rodriguez-Miñambres

Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi

Mikel Asurmendi

Dolu-egunerokoa
Roland Barthes

Asier Urkiza

Guardasol gorria
Lutxo Egia

Nagore Fernandez

Zero
Aitor Zuberogoitia

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

Hedabideak