« Zenbait xenda Lazarragarenganako bidean | Betiko mamuen itzulera »
Kontu-jaten / Arantxa Iturbe / Alberdania, 2006
Oihartzuna Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2007-03-02
Emakumeak ez du gehiegitan idatzi bere historia, baina horrek ez du esan nahi historiarik egin ez duenik, historian ematen zaion zentzu dogmatiko eta linealari dagokionez, bederen. Historia pairatuz egin du historia, gizarteko beste sail eta klase askok bezala, historiak berak zapuztu dituen sail eta klaseak bezala. Ez dago kontu handirik historian, baina kontu handiz ibiltzekoa da bera, kontu handiz eta haren nondik norakoak zainduz.
Emakumeak hizketan ari direla azaldu ditu Arantxa Iturbek liburu honetan. Hori da nire iritzian liburuak duen garrantzirik handiena. Baina esan dezadan emakumeak hizketan aritze hon topikoa dela, askotan. Emakumeak, izan ere, duela gutxi ikasi du hitz egin daitekeela emakumeen batzarretatik aparte. Topikoa da, Aristofanesen garaitik hona, emakumeen kontura eta bizkar barre egiteko eta algaran aritzeko saio sasi-txantxetakoa. Emakuumeak emakumeen artean ari denean ez baitu gizonezkoen artean ari denean bezala hitz egiten. Gizonak ere ez, noski, ez baitu (orokorki ari naiz) gizonezkoen artetik sakabanatzen dutenean hizketan asmatzen. Gizona emakumeen artean bada, nor den erakutsi nahi izaten du, harrokeriaren haizeak mihia hanpatuta eta burua berotuta. Eta gizona haurren artean bada, bere autoritatea erakutsi nahi izaten du. Gizonak erakutsi behar du; emakumeak ezkutatu. Gizona soinua da, zarata; emakumea, oihartzuna. Gizonaren denbora lineala da; zirkularra, ordea, enakumearena. Emakumea gizonaren oihartzuma da, gehiegitan; gutxitan bere buruarena.
Oihartzuna da, hain zuzen, liburu hau osatzen duten narrazioen funtsa. Zentzu orokorrean diot, Walter Benjaminek “narrazio” hitzan eman zion zentzu bera erabiliz. Bere buruaren oihartzun da, bere buruaren errepika, bere buruaren baieztapen alai eta zentzuduna. Horregatik dute narraziook bizitasun antzinakoa, denboraren hastapenetan bageunde bezala, soinuak eta oihartzunak, hizkuntzaz ez ezik, hizkuntzan ere bereizirik zeudenean bezala. Hitza emakumearena ere bazenean.
Alaska
Castillo Suarez
Irati Majuelo
Poesia bizitzeko eta sentitzeko modua da
Karmele Igartua
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Pantailen garaipena
Iñigo Martinez Peña
Jon Martin-Etxebeste
Axularren gerizapean
Kepa Altonaga
Asier Urkiza
Emakume bat
Annie Ernaux
Nagore Fernandez
Atsoa
Victor Catala
Joxe Aldasoro
Arrain hezur bat eztarrian
Olatz Mitxelena
Jon Martin-Etxebeste
Lur gainean, itzal azpian
Leire Milikua Larramendi
Irati Majuelo
Gu gabe ere
Itziar Ugarte Irizar
Mikel Asurmendi
Alaska
Castillo Suarez
Jon Martin-Etxebeste
Alaska
Castillo Suarez
Maddi Galdos Areta
Puskak
Irene Pujadas
Asier Urkiza
Norberak maite duena
Miren Billelabeitia
Nagore Fernandez
Beirazko kanpaia
Sylvia Plath
Hasier Rekondo