kritiken hemeroteka

8.121 kritika

Azken kritikak

« | »

Kontu-jaten / Arantxa Iturbe / Alberdania, 2006

Oihartzuna Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2007-03-02

Emakumeak ez du gehiegitan idatzi bere historia, baina horrek ez du esan nahi historiarik egin ez duenik, historian ematen zaion zentzu dogmatiko eta linealari dagokionez, bederen. Historia pairatuz egin du historia, gizarteko beste sail eta klase askok bezala, historiak berak zapuztu dituen sail eta klaseak bezala. Ez dago kontu handirik historian, baina kontu handiz ibiltzekoa da bera, kontu handiz eta haren nondik norakoak zainduz.

Emakumeak hizketan ari direla azaldu ditu Arantxa Iturbek liburu honetan. Hori da nire iritzian liburuak duen garrantzirik handiena. Baina esan dezadan emakumeak hizketan aritze hon topikoa dela, askotan. Emakumeak, izan ere, duela gutxi ikasi du hitz egin daitekeela emakumeen batzarretatik aparte. Topikoa da, Aristofanesen garaitik hona, emakumeen kontura eta bizkar barre egiteko eta algaran aritzeko saio sasi-txantxetakoa. Emakuumeak emakumeen artean ari denean ez baitu gizonezkoen artean ari denean bezala hitz egiten. Gizonak ere ez, noski, ez baitu (orokorki ari naiz) gizonezkoen artetik sakabanatzen dutenean hizketan asmatzen. Gizona emakumeen artean bada, nor den erakutsi nahi izaten du, harrokeriaren haizeak mihia hanpatuta eta burua berotuta. Eta gizona haurren artean bada, bere autoritatea erakutsi nahi izaten du. Gizonak erakutsi behar du; emakumeak ezkutatu. Gizona soinua da, zarata; emakumea, oihartzuna. Gizonaren denbora lineala da; zirkularra, ordea, enakumearena. Emakumea gizonaren oihartzuma da, gehiegitan; gutxitan bere buruarena.

Oihartzuna da, hain zuzen, liburu hau osatzen duten narrazioen funtsa. Zentzu orokorrean diot, Walter Benjaminek “narrazio” hitzan eman zion zentzu bera erabiliz. Bere buruaren oihartzun da, bere buruaren errepika, bere buruaren baieztapen alai eta zentzuduna. Horregatik dute narraziook bizitasun antzinakoa, denboraren hastapenetan bageunde bezala, soinuak eta oihartzunak, hizkuntzaz ez ezik, hizkuntzan ere bereizirik zeudenean bezala. Hitza emakumearena ere bazenean.

Azken kritikak

Alaska
Castillo Suarez

Irati Majuelo

Poesia bizitzeko eta sentitzeko modua da
Karmele Igartua

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Pantailen garaipena
Iñigo Martinez Peña

Jon Martin-Etxebeste

Axularren gerizapean
Kepa Altonaga

Asier Urkiza

Emakume bat
Annie Ernaux

Nagore Fernandez

Atsoa
Victor Catala

Joxe Aldasoro

Arrain hezur bat eztarrian
Olatz Mitxelena

Jon Martin-Etxebeste

Lur gainean, itzal azpian
Leire Milikua Larramendi

Irati Majuelo

Gu gabe ere
Itziar Ugarte Irizar

Mikel Asurmendi

Alaska
Castillo Suarez

Jon Martin-Etxebeste

Alaska
Castillo Suarez

Maddi Galdos Areta

Puskak
Irene Pujadas

Asier Urkiza

Norberak maite duena
Miren Billelabeitia

Nagore Fernandez

Beirazko kanpaia
Sylvia Plath

Hasier Rekondo

Artxiboa

2023(e)ko martxoa

2023(e)ko otsaila

2023(e)ko urtarrila

2022(e)ko abendua

2022(e)ko azaroa

2022(e)ko urria

2022(e)ko iraila

2022(e)ko uztaila

2022(e)ko ekaina

2022(e)ko maiatza

2022(e)ko apirila

2022(e)ko martxoa

Hedabideak