« Herritarra | Hamaika hariko soka sendoa »
Nafarroako Artizarra / Joxemari Iturralde / Elkar, 2005
Nafarroako Artizarra M. Egimendi / Aizu!, 2006-05
Horko urte hori ez da berez zuzen-zuzena, nobela hau 1984an kaleratu baitzen lehenengo aldiz. Garai hartan eleberri esanguratsua gertatu zen euskal literaturaren munduan, abentura eta metaliteratura uztartzen zituelako. Dibertimendua eta jolas intelektuala orduan eta euskaraz elkartu zitezkeela erakutsi nahi izan omen zuen Iturraldek.
Metaliteratura alde batera utzita, gustura irakurtzen den nobela da, erakargarria; ez du, beraz, atzera botako irakurle amorratua ez dena, Euskal Herriko historiako hainbat pasarte aipatu arren, nobela historiko potolo horietako bat ez delako. Hizkuntza ederra eta dotorea erabiltzen du, Erdi Aroko garaira eramaten gaituena, idazlea irakurleari mintzatzen baitzaio askotan, batzuetan zuzen-zuzenean, eta beste batzuetan anaia protagonistetako baten seme-alaben bitartez. Horrela, irakurlea denbora guztian norbait ipuin bat kontatzen ari balitzaio bezala sentitzen da.
Bi anaia nafar dira nobela honetako protagonistak, anaiak izan arren, inoiz elkartzen ez direnak. Bizitzak bide erabat ezberdinetatik eraman ditu, baina biek ezagutuko dituzte kultura eta leku anitz, eta biek aurkituko dute babesa, une desberdinetan eta arrazoi desberdinengatik, garai hartan baztertutako bi gizarte talderengan: juduak eta ijitoak, hurrenez hurren. Antza horretan bakarrik dutela esan daiteke.
Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta
Jon Jimenez
Zebrak eta bideak
Nerea Loiola Pikaza
Nagore Fernandez
Zoo
Goiatz Labandibar
Asier Urkiza
Hetero
Uxue Alberdi
Joxe Aldasoro
Euri gorriaren azpian
Asier Serrano
Paloma Rodriguez-Miñambres
Galbahea
Gotzon Barandiaran
Mikel Asurmendi
Bihotz-museo bat
Leire Vargas
Irati Majuelo
Lagun minak
Jon Benito
Mikel Asurmendi
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Jon Jimenez
Neska baten memoria
Annie Ernaux
Asier Urkiza
Lautadako mamua
Xabier Montoia
Nagore Fernandez
Bihotz-museo bat
Leire Vargas
Bestiak Liburutegia
Rameauren iloba
Denis Diderot
Aritz Galarraga
Neska baten memoria
Annie Ernaux
Paloma Rodriguez-Miñambres