susa | literaturaren zubitegia | literatur emailuak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | euskarari ekarriak

« Herritarra | Hamaika hariko soka sendoa »

Nafarroako Artizarra / Joxemari Iturralde / Elkar, 2005

Nafarroako Artizarra M. Egimendi / Aizu!, 2006-05

Horko urte hori ez da berez zuzen-zuzena, nobela hau 1984an kaleratu baitzen lehenengo aldiz. Garai hartan eleberri esanguratsua gertatu zen euskal literaturaren munduan, abentura eta metaliteratura uztartzen zituelako. Dibertimendua eta jolas intelektuala orduan eta euskaraz elkartu zitezkeela erakutsi nahi izan omen zuen Iturraldek.

Metaliteratura alde batera utzita, gustura irakurtzen den nobela da, erakargarria; ez du, beraz, atzera botako irakurle amorratua ez dena, Euskal Herriko historiako hainbat pasarte aipatu arren, nobela historiko potolo horietako bat ez delako. Hizkuntza ederra eta dotorea erabiltzen du, Erdi Aroko garaira eramaten gaituena, idazlea irakurleari mintzatzen baitzaio askotan, batzuetan zuzen-zuzenean, eta beste batzuetan anaia protagonistetako baten seme-alaben bitartez. Horrela, irakurlea denbora guztian norbait ipuin bat kontatzen ari balitzaio bezala sentitzen da.

Bi anaia nafar dira nobela honetako protagonistak, anaiak izan arren, inoiz elkartzen ez direnak. Bizitzak bide erabat ezberdinetatik eraman ditu, baina biek ezagutuko dituzte kultura eta leku anitz, eta biek aurkituko dute babesa, une desberdinetan eta arrazoi desberdinengatik, garai hartan baztertutako bi gizarte talderengan: juduak eta ijitoak, hurrenez hurren. Antza horretan bakarrik dutela esan daiteke.