kritiken hemeroteka

8.553 kritika

« | »

Bidaiarik luzeenak / Amaia Iturbide / Erein, 2005

Bidaiaz beteriko barne muina Alvaro Rabelli / El País, 2006-01-09

Idazlearen ikusmuga bere pertsonaiekiko pintoreak objektuekin daukan berdina izaten da. Azken batean, idaztea koadroa marraztea bezalakoa da. Bien artean elkarrizketa estua gertatzen da. Baina, idazlea aldi berean esploratzailea da, ez bakarrik kanpoko istorioen bila doana, baizik eta etengabe bere baitara murgilduz bidaia egiten duen esploratzaile nekaezina.

Pintura eta barne-bidaia osagai arruntak dira poesian, bien arteko uztarduratik sinbolismoz betetako literatura sortu ohi da. Alabaina, bada alagalako genero narratiboa pinturaren zirrara, barne-bidaiaren artega eta poesiaren isuria su txikian batera egosteko: ipuina. Horrelakoxeak dira Amaia Iturbide bilbotarraren aurreneko bildumako ipuinak. Orain arte poesian eta saiakeran ibilia, hamazortzi ipuin marraztu ditu Bidaiarik luzeenak liburuan. Hamazortzi ipuin josi non eta pintura, poesia eta barne munduaren esplorazioa elkarrengana kiribiltzen diren. Esplorazioak bidaia traza hartzen du, idazlearen barne sentimenduetarako bidaia, pertsonaien urrun edo gertuko ibilbideen islapean. Jaiotzetik heriotzaraino elkarlotuta marrazten dira ipuinok, beti fikzioaren fantasia eta errealitatearen mugetan. Eta hitzak eta koadroak ere esploratzen dira, euren azal eta mamia. Literatura eta pintura ez dira soilki Amaia Iturbek darabiltzan bi aipagai, poetak egiten duen bezala, hitzen ñabardura eta taupadarekin esaldi eta paragrafo lasai eta esanguratsuak pintatzen ditu, berebiziko baretasun liriko batez pintatuta ere; gauza bitxi eta txikiei arreta eskaintzen dien margolana. Ipuinok, bestalde, irakurketak dira, beste ipuingile batzuen lanen irakurketak, kolore askotako zertzeladak, errealistagoetatik metafisikoenetara, sinbolismo liriko handi batez jantzita.

Azken kritikak

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Irati Majuelo

Denbora galduaren bila / Swann-enetik
Marcel Proust

Aritz Galarraga

Iraileko zazpi egun
Eneko Azedo

Aiora Sampedro

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Mikel Asurmendi

Anatomia bertikalak
Lierni Azkargorta

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Lurrez estali
Ximun Fuchs

Jon Jimenez

Irakurketaren aldeko manifestua
Irene Vallejo

Mikel Asurmendi

Poesia guztia
Safo

Mikel Asurmendi

Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre

Jon Jimenez

Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga

Jon Jimenez

Reset
Aitziber Etxeberria

Mikel Asurmendi

Baden verboten
Iker Aranberri

Jose Luis Padron

Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza

Jon Jimenez

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Hasier Rekondo

Artxiboa

2025(e)ko iraila

2025(e)ko abuztua

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

Hedabideak