« Literatura munduaz beste egitea izaki | Jaialdirako prestatzen »
Infinitua ihi batean / Irene Vallejo (Fernando Rey) / Pamiela, 2021
Ondo egindako lanari Jose Luis Padron / Bilbao, 2022-10
Hasieratik harrapatu gintuen El injinito en junco (Siruela, 2019) liburuak, Irene Vallejok sinatua. Jakin-mina segituan piztu zigun, bai gaiak, bai kontatzeko moduak, prosa dotoreak, hain ahozkotasunetik hurbil dagoen kontatzeko modu horrek. Zoragarria iruditu zitzaigun.
Fernando Reyk itzuli egin du, liburuak dituen 449 orrialdeak euskaratu, eta Pamiela etxeak argitaratu. Eta hain testu ederrak, hain ongi euskaratutakoak, berriro harrapatu gaitu, disfrutatu dugu, asko, eta berriro piztu digu, segituan piztu ere euskal literaturaren sistemak itzulpena behar-beharrezkoa duela dion ideia eta balioa eman behar zaiola ondo egindako lanari.
Gaztelaniazko originalak izan duen arrakasta ikusita, letra hauen irakurle gehientsuenoi ezaguna egingo zaizue Vallejoren saiakerak mota askotako liburuen historian barna egiten duen ibilbide liluragarria. Beraz, ez gara bidaia horretan luzatuko. Bai azpimarratuko dugu oso modu ederrean kontatzen duela Irene Vallejok nola sortu zen itzulpengintza eta nolako ondorioak izan zituen, nola zabaltzen diren horrela ideiak eta pentsamenduak… Ekarpena ederra da, eta itzulpengintzaren gorazarrea egiten du: “Itzulpenik gabe bestelakoak ginateke —idatzi du Vallejok— gure aspaldiko itzultzeko ohiturak zubiak eraiki ditu, ideiak nahasi, elkarrizketa polifoniko mugagabeak sortu eta gure ‘txaubinismo’ arlotearen arrisku makurrenetatik babestu gaitu norberaren hizkuntza bat askoren arteko beste bat dela erakutsiz”.
Jakina. Egia da itzulpengintzari esker euskaraz sortzen ditugun lan ederrak eskaintzen ahal dizkiegula beste herrialde batzuei, eta itzulpengintzari esker euskaraz gozatzen ahal dugula beste herri askotan egiten diren gauzez. Zubi lan ederra da, eta kultura zabaltzeko modu ederra.
Eta sumatzen da gustura egindako lanean aritu dela Rey, eta sumatzen da nolako maitasuna jarri duen, kasu honetan, itzulpen lanean.
Are gehiago esango nuke, liburuaren arrakastaren gakoetako bat hori da, hots, itzultzaileek egin duten lana, euskarara Fernando Reyk egin duen lana, nolako lana.
Ulu egiteko bolondres bila
Harkaitz Cano
Mikel Asurmendi
Mesfida zaitez
Bea Salaberri
Irati Majuelo
Transgresioa irakasgai
Bell Hooks
Bestiak Liburutegia
Manttalingo alaba
Mikel Etxaburu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Asier Urkiza
Haragizko mamuak
Karmele Mitxelena
Nagore Fernandez
Zoriontasunaren defentsan
Epikuro
Aritz Galarraga
Zeru-lurren liburua
Jon Gerediaga
Aitor Francos
Ez naiz ondo akordatzen
Karlos Linazasoro
Sara Cabrera
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Sara Cabrera
Ura ez baita beti gardena
Xabi Lasa
Irati Majuelo
Gaueko azken expressoa
Eneko Aizpurua
Ibon Egaña
Carvalho Euskadin
Jon Alonso
Aiora Sampedro
Gizadiaren oren gorenak
Stefan Zweig
Jon Jimenez