« Literatura munduaz beste egitea izaki | Jaialdirako prestatzen »
Infinitua ihi batean / Irene Vallejo (Fernando Rey) / Pamiela, 2021
Ondo egindako lanari Jose Luis Padron / Bilbao, 2022-10
Hasieratik harrapatu gintuen El injinito en junco (Siruela, 2019) liburuak, Irene Vallejok sinatua. Jakin-mina segituan piztu zigun, bai gaiak, bai kontatzeko moduak, prosa dotoreak, hain ahozkotasunetik hurbil dagoen kontatzeko modu horrek. Zoragarria iruditu zitzaigun.
Fernando Reyk itzuli egin du, liburuak dituen 449 orrialdeak euskaratu, eta Pamiela etxeak argitaratu. Eta hain testu ederrak, hain ongi euskaratutakoak, berriro harrapatu gaitu, disfrutatu dugu, asko, eta berriro piztu digu, segituan piztu ere euskal literaturaren sistemak itzulpena behar-beharrezkoa duela dion ideia eta balioa eman behar zaiola ondo egindako lanari.
Gaztelaniazko originalak izan duen arrakasta ikusita, letra hauen irakurle gehientsuenoi ezaguna egingo zaizue Vallejoren saiakerak mota askotako liburuen historian barna egiten duen ibilbide liluragarria. Beraz, ez gara bidaia horretan luzatuko. Bai azpimarratuko dugu oso modu ederrean kontatzen duela Irene Vallejok nola sortu zen itzulpengintza eta nolako ondorioak izan zituen, nola zabaltzen diren horrela ideiak eta pentsamenduak… Ekarpena ederra da, eta itzulpengintzaren gorazarrea egiten du: “Itzulpenik gabe bestelakoak ginateke —idatzi du Vallejok— gure aspaldiko itzultzeko ohiturak zubiak eraiki ditu, ideiak nahasi, elkarrizketa polifoniko mugagabeak sortu eta gure ‘txaubinismo’ arlotearen arrisku makurrenetatik babestu gaitu norberaren hizkuntza bat askoren arteko beste bat dela erakutsiz”.
Jakina. Egia da itzulpengintzari esker euskaraz sortzen ditugun lan ederrak eskaintzen ahal dizkiegula beste herrialde batzuei, eta itzulpengintzari esker euskaraz gozatzen ahal dugula beste herri askotan egiten diren gauzez. Zubi lan ederra da, eta kultura zabaltzeko modu ederra.
Eta sumatzen da gustura egindako lanean aritu dela Rey, eta sumatzen da nolako maitasuna jarri duen, kasu honetan, itzulpen lanean.
Are gehiago esango nuke, liburuaren arrakastaren gakoetako bat hori da, hots, itzultzaileek egin duten lana, euskarara Fernando Reyk egin duen lana, nolako lana.
Denbora bizigarri baterako
Marina Garces
Irati Majuelo
Jostorratza eta haria
Yolanda Arrieta
Amaia Alvarez Uria
Haize begitik
Mikel Ibarguren
Ibon Egaña
Izen baten promesa
Hedoi Etxarte
Asier Urkiza
Zubi bat Drinaren gainean
Ivo Andritx
Aritz Galarraga
Panfleto bat atzenduraren kontra
Pello Salaburu
Mikel Asurmendi
Denboraren zubia
Iñaki Iturain
Aritz Pardina Herrero
Etxeko leihoak unibertsora
Alba Garmendia Castaños
Irati Majuelo
Izen baten promesa
Hedoi Etxarte
Joxe Aldasoro
Zahartzaroaren maparen bila
Arantxa Urretabizkaia
Aiora Sampedro
Aizkorak eta gutunak
Edorta Jimenez
Mikel Asurmendi
Amorante frantsesa
Miren Agur Meabe
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Oroi garen oro
Beatriz Chivite
Maialen Sobrino Lopez
Ahanzturaren aingerua
Maja Haderlap
Asier Urkiza