« Joan-etorriaren menpe | Gerra txikia »
Poesia kaiera / Emily Dickinson (Angel Erro) / Susa, 2014
Eguzkien triskantza bezain leuna Peru Iparragirre / Gaztezulo, 2014-11
Udazkenarekin iritsi zaigu postontzietara Emily Dickinson (1830, Amherst, Massachusetts, AEB-1886, Amherst, AEB).
Estatubatuarraren poemen antologia, Munduko Poesia Kaierak bildumaren laugarren alerako Angel Errok itzulitako poemek osatzen dute.
Obra oparoko poeta izan zen Dickinson (1.800 poema inguru), nahiz eta hil arte bere poesia zirkulu murritz batean soilik izan ezaguna. 1886 aurreko urteetan familiako kide ugari hil zitzaizkion. Bera gaixotu eta urte horretan hil zenean, haren ahizpa Laviniak bildu zituen utzitako poemak. Hala, 1890. urtean argitaratu zen lehen liburua. Ordutik, hainbat edizio argitaratu dira, aurretik argitaratu gabeko poemekin osatuak eta egituraketari dagokionez moldatuak.
Gaur egun, AEBetako oinarrizko poeten artean kokatzen da, eta hainbat hizkuntzatara itzuli dira bere poemak. Bere poesia gaizki ulertua izan dela esaten da, bertsio, edizio, eta itzulpen ezberdinek Dickinsonek esan nahi zuena aldatu dutelako. Batzuetan kontrakoa esateraino. Horregatik, gaur arte irauten duen idazle puritano, kontserbatzaile eta bakartiaren irudia desegin eta gela propio batetik idazten zuen idazle indartsu, moderno eta sakona aldarrikatzen dute hainbat ikerlarik. Kontu handiz hautatutako hitz, maiuskula eta zeinuek, bakana eta murgiltzeko zaila den poesia osatzen dute, heriotzaz, naturaz, arteaz, bizitzaz mintzo dena. Batzuek bukolikotzat jotzen dute, beste batzuek politikotzat.
Poesia honela definitu zuen gutun batean Dickinsonek:
“Liburu bat irakurri eta gorputza suak berotu ezin bezain hotz uzten badit, badakit hori poesia dela. Nire buruaren gainaldea kendu balidate bezala sentitzen badut, badakit hori poesia dela. Horiek dira nik jakiteko modu bakarrak. Ba al dago beste modurik?” (342a gutuna, T.W. Higginsoni idatzia).
Hoberena, liburua hartu eta froga egitea.
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Maddi Galdos Areta
Mundu zitalaren kontra
Lizar Begoña
Asier Urkiza
Izotz ura
Lide Hernando Muñoz
Nagore Fernandez
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ulu egiteko bolondres bila
Harkaitz Cano
Mikel Asurmendi
Mesfida zaitez
Bea Salaberri
Irati Majuelo
Transgresioa irakasgai
Bell Hooks
Bestiak Liburutegia
Manttalingo alaba
Mikel Etxaburu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Asier Urkiza
Haragizko mamuak
Karmele Mitxelena
Nagore Fernandez
Zoriontasunaren defentsan
Epikuro
Aritz Galarraga
Zeru-lurren liburua
Jon Gerediaga
Aitor Francos
Ez naiz ondo akordatzen
Karlos Linazasoro
Sara Cabrera
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Sara Cabrera