« Autobiografia intelektuala | Zirkuitu itxia »
Sommer jaunaren istorioa / Patrick Süskind (Lourdes Oñederra) / Erein, 2007
Zuhaitzak Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2008-04-04
Patrick Süskind ezaguna egin zen Perfumea izeneko liburuarengatik eta liburuari esker. Halakoxea da bizitza; batzuetan asmatzen da eta beste batzuetan ez. Liburuak Sempéren irudiak dakartza. Sempé, norbaitek ez badaki, Nikolas txikiaren abenturen marrazkigilea da. Liburua, gazteentzat eta helduentzat da, alegia irakurtzeko zaletasuna duenarentzat. Idazleak hasieratik zehazten du liburuaren doinua. Mutiko batek oroimenera dakar zuhaitzetara igotzen zeneko garaia. Ez da abiapuntu kaskarra. Mutiko gehienok, ez denok, txikiagoak ginenean zuhaitzetara igotzeko abilezia zorrozten genuen, eta, zuhaitzean egonik, mundutik aparte ginela sentitzen genuen, ez zeru ez lur, mugan baizik; ez txori ez haur, hibrido baizik. Zuhaitzetako hostoak babeserako baitira, nork bere burua ezkutatzeko. Gordeleku aparta eta apartekoa, jakina. Beti itzultzen gara, edo itzuli nahi izaten dugu, zuhaitzetara, gure txikitako etxeetara.
Protagonista bizi den herrian Sommer jauna bizi da. Inork ez daki haren izena (norbaitek jakingo du, noski, baina ez da halakorik ageri liburuan), ez haren lanbidea. Soto batean bizi da bere emaztearekin batera Inork ez daki nondik etorri diren. Inork ez daki nora joaten den egunero, ibiltzen hasten denean. Misterioaren adierazgarria baita Sommer jauna deitzen den jauna. Udaren usaina duen jauna, gainera. Uda baita, txikiagoak eta gazteagoak izan ginela minez oroitzen dugunon aldia. Sommer jauna pertsonaia baino aitzakia da, erreferentzia eta mugarri. Protagonistak ondo gogoan du bere ibilbidean bestea; protagonistaren bizia markatuko du, bera konturatzeke, ordea. Baina eraginik handienak eta sakonenak ez dira izaten nabarmenenak, ezkutukoenak baizik. Zauririk zailenak ere gordetakoak izan ohi dira, ez dut zalantzarik; udarik ederrenak joandakoak eta gordelekurik seguruenak hostoen artekoak diren bezala.
Liburua, bestalde, apala da eta samurra. Iraganari nostalgiaz begiratzeak ematen dio berezko ez duen berezitasuna. Denok, edo gehienok, samurtasunez begiratzen baitiogu geure iraganari, geu ere txikiak izan gineneko garai urrunari.
Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta
Jon Jimenez
Zebrak eta bideak
Nerea Loiola Pikaza
Nagore Fernandez
Zoo
Goiatz Labandibar
Asier Urkiza
Hetero
Uxue Alberdi
Joxe Aldasoro
Euri gorriaren azpian
Asier Serrano
Paloma Rodriguez-Miñambres
Galbahea
Gotzon Barandiaran
Mikel Asurmendi
Bihotz-museo bat
Leire Vargas
Irati Majuelo
Lagun minak
Jon Benito
Mikel Asurmendi
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Jon Jimenez
Neska baten memoria
Annie Ernaux
Asier Urkiza
Lautadako mamua
Xabier Montoia
Nagore Fernandez
Bihotz-museo bat
Leire Vargas
Bestiak Liburutegia
Rameauren iloba
Denis Diderot
Aritz Galarraga
Neska baten memoria
Annie Ernaux
Paloma Rodriguez-Miñambres