« Autobiografia intelektuala | Zirkuitu itxia »
Sommer jaunaren istorioa / Patrick Süskind (Lourdes Oñederra) / Erein, 2007
Zuhaitzak Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2008-04-04
Patrick Süskind ezaguna egin zen Perfumea izeneko liburuarengatik eta liburuari esker. Halakoxea da bizitza; batzuetan asmatzen da eta beste batzuetan ez. Liburuak Sempéren irudiak dakartza. Sempé, norbaitek ez badaki, Nikolas txikiaren abenturen marrazkigilea da. Liburua, gazteentzat eta helduentzat da, alegia irakurtzeko zaletasuna duenarentzat. Idazleak hasieratik zehazten du liburuaren doinua. Mutiko batek oroimenera dakar zuhaitzetara igotzen zeneko garaia. Ez da abiapuntu kaskarra. Mutiko gehienok, ez denok, txikiagoak ginenean zuhaitzetara igotzeko abilezia zorrozten genuen, eta, zuhaitzean egonik, mundutik aparte ginela sentitzen genuen, ez zeru ez lur, mugan baizik; ez txori ez haur, hibrido baizik. Zuhaitzetako hostoak babeserako baitira, nork bere burua ezkutatzeko. Gordeleku aparta eta apartekoa, jakina. Beti itzultzen gara, edo itzuli nahi izaten dugu, zuhaitzetara, gure txikitako etxeetara.
Protagonista bizi den herrian Sommer jauna bizi da. Inork ez daki haren izena (norbaitek jakingo du, noski, baina ez da halakorik ageri liburuan), ez haren lanbidea. Soto batean bizi da bere emaztearekin batera Inork ez daki nondik etorri diren. Inork ez daki nora joaten den egunero, ibiltzen hasten denean. Misterioaren adierazgarria baita Sommer jauna deitzen den jauna. Udaren usaina duen jauna, gainera. Uda baita, txikiagoak eta gazteagoak izan ginela minez oroitzen dugunon aldia. Sommer jauna pertsonaia baino aitzakia da, erreferentzia eta mugarri. Protagonistak ondo gogoan du bere ibilbidean bestea; protagonistaren bizia markatuko du, bera konturatzeke, ordea. Baina eraginik handienak eta sakonenak ez dira izaten nabarmenenak, ezkutukoenak baizik. Zauririk zailenak ere gordetakoak izan ohi dira, ez dut zalantzarik; udarik ederrenak joandakoak eta gordelekurik seguruenak hostoen artekoak diren bezala.
Liburua, bestalde, apala da eta samurra. Iraganari nostalgiaz begiratzeak ematen dio berezko ez duen berezitasuna. Denok, edo gehienok, samurtasunez begiratzen baitiogu geure iraganari, geu ere txikiak izan gineneko garai urrunari.
Ulu egiteko bolondres bila
Harkaitz Cano
Mikel Asurmendi
Mesfida zaitez
Bea Salaberri
Irati Majuelo
Transgresioa irakasgai
Bell Hooks
Bestiak Liburutegia
Manttalingo alaba
Mikel Etxaburu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Asier Urkiza
Haragizko mamuak
Karmele Mitxelena
Nagore Fernandez
Zoriontasunaren defentsan
Epikuro
Aritz Galarraga
Zeru-lurren liburua
Jon Gerediaga
Aitor Francos
Ez naiz ondo akordatzen
Karlos Linazasoro
Sara Cabrera
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Sara Cabrera
Ura ez baita beti gardena
Xabi Lasa
Irati Majuelo
Gaueko azken expressoa
Eneko Aizpurua
Ibon Egaña
Carvalho Euskadin
Jon Alonso
Aiora Sampedro
Gizadiaren oren gorenak
Stefan Zweig
Jon Jimenez