« Ama(ma)ren artilezko jertsea | Gorriak bizitzeko jaio ginen eta engoitik —hamaika ikusita— munduak azpiratuta gaude »
Zoriona, edo antzeko zerbait / Karmele Mitxelena / Elkar, 2024
Bere buruaz besteren Jon Martin-Etxebeste / El Diario Vasco, 2025-02-15
Beti zerbitzuko lanera ibiltzera ohituta, bere buruaz ahaztuta zebilen emakume baten bizitzaren bigarren zatiaren hasiera kontatzen du liburu honek. Protagonistaren neguko loratzea. Idazlearen aurreko ipuin bilduman, Haragizko mamuak-en, ageri zen zendu direnek bizirik jarraitzen dutenen egunerokoan eragiteko ahalmena zutenaren ideia: mamuak bailiran geratzen direla present, biziraun dutenen bizitzak juzgatzen. Liburuko protagonista zuka mintzo zaio buruaz beste egin zuen senarrari. Hiltze batek ateratzen omen du beste iltze bat eta, doluaren lehen faseak pasata, senarraren oroimenaren gainean gorpuzten ditu bere egungo zalantza propioak.
Gaztetako sentimenduek ba al dute iraungitze datarik? Zer gertatuko litzateke duela berrogei urte baztertutako maitasunari leku egingo balio berriz? Literaturan eta zineman maiz landutako gaia da, baina Mitxelenak balio berriz betetzen du; oiartzuarraren liburuetan garrantzitsuagoa da nola zer baino. Idazle gutxik menderatzen duten dotoreziaz ezartzen ditu barne hizketen eta inguruan gertatzen diren ekintzen arteko loturak. Horren seinalagarri da, elementu likidoen (itsasoa, izerdia, edariak) eta emozioen arteko lotura. Manuren otordu bakoitza eszena iradokitzailea da, isila baina esanahiz betea. Bigarren planoan kokatua dagoela dirudien arren, zeharo garrantzitsuak dira alargunaren gorako eta beherako zaintzako konpromisoak erakusten dituzten pasarteak: autonomia gabezia erakusten dute haren seme-alabek eta ama dolura ainguratzen; eta, bestalde, hilzorian duen amak ere kateatzen du zaintzara. Krakateko turkesa batek lagunduko dio, ordea, bere buruaz bere egiten.
Auzokinak
Gorka Erostarbe
Maddi Galdos Areta
Esker onak
Delphine De Vigan
Irati Majuelo
Meditazioneak gei premiatsuen gainean...
Martin Duhalde
Gorka Bereziartua Mitxelena
Emakume oinutsa
Scholastique Mukasonga
Maialen Sobrino Lopez
Erroen izerdia
Jone Bordato
Nagore Fernandez
Azken batean
Lourdes Oñederra
Asier Urkiza
Izena eta izana
Jon Gerediaga
Jon Martin-Etxebeste
Enarak
Bernardo Atxaga
Mikel Asurmendi
Zahartzaroaren maparen bila
Arantxa Urretabizkaia
Irati Majuelo
Herioa Venezian
Thomas Mann
Aritz Galarraga
Azken batean
Lourdes Oñederra
Ibon Egaña
Goizuetako folkloreaz
Patziku Perurena
Mikel Asurmendi
Dena zulo bera zen
Eider Rodriguez
Asier Urkiza
Beste zerbait
Danele Sarriugarte
Nagore Fernandez