« Bidasoan gora, mundu bat: “Ikusi eta pentsatu” | Pauso bat aitortzarako bidean »
Eros / Eric Dicharry / Pamiela, 2020
Xamanaren poesia Javier Rojo / El Correo, 2021-01-09
Artea orokorrean eta poesia zehazki sorkuntzarekin parekatuta agertzen dira, eta sorkuntza posiblea izan dadin, ezinbestekoa da hori gauzatzen duen subjektuaren presentzia, artistaren presentzia. Begi-bistakoa dirudien oinarri hau nabarmentzen da Dicharryk argitara eman duen “Eros” poema liburuan, eta begi-bistakoa dirudien hori lehenengo plano batera eramaten delarik, abangoardiako artearen ezaugarriak azaltzen dira modu ikusgarrian. Poesia, planteamendu horren ondorioz, jarduera moduan agertzen da, egite moduan; emaitza, produktua, ordea, estalita geratzen da, garrantzizkoena poetak edota artistak sortzea bera baita. Ikuspuntu honetatik begiratuta, poeta zentzu jainkotiarrez hornituta dago trantzean sormen itxura amiltzen den xaman gisa. Eta xaman hau jainkoen eta gizakien munduen arteko mugan kokatuta dagoelarik, izaki “hermetikoa” da.
Honelako ideiak kontuan hartu behar dira Dicharryren poemak irakurtzerakoan, zeren hau bezalako liburu batean funtsezkoena ez baita idazlanean agertzen diren testuak, horietara heltzeko egin den ibilbidea baizik. Arrazoiaz haraindi dagoenez, poemak askotan anti-intelektualak dira eta iraultzaileak izan nahi dute, arrazionalismoa kapitalismoarekin identifikatzen den neurrian. Izan ere, artea eta poesia azken produktuarekin erlazionatzen bada, kapitalismoaren barruko beste osagai batzuk besterik ez lirateke izango eta artistak horren kontra jo behar du, benetako artista izango bada. Eta artearen merkantilizazioaren kontra, poesiak esentzialena adierazi behar du. Dicharryrentzat jarduera poetikoaren azken emaitza garrantzizkoena ez bada ere, azken emaitza horiekin egiten du topo irakurleak, eta testuok honi aurkezten zaizkion bezala surrealismoaren eta kaosaren adierazpen moduan azaltzen dira, guztiz pertsonalak eta askotan kode deszifra-ezin batean idatzita diruditenak.
Hiruki gatazkatsua
Marina Sagastizabal
Nagore Fernandez
Naparra, kasu irekia
Jon Alonso
Aiora Sampedro
Eros
Eric Dicharry
Javier Rojo
Bidasoan gora
Eneko Aizpurua
Mikel Asurmendi
Ibaiertzeko ipuina
Oihane Amantegi Uriarte
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Argiantza
Pello Lizarralde
Hasier Rekondo
Nola gorde errautsa kolkoan
Miren Agur Meabe
Javier Rojo
"C'est la vie" kantatzen dute zaharrek
Karlos Zabala
Arrate Beristain Uriarte
Ibaiertzeko ipuina
Oihane Amantegi Uriarte
Rafa Ugalde
Abaro
Itxaro Borda
Javier Rojo
Nik kantatu eta dantza egiten du mendiak
Irene Sola
Amaia Alvarez Uria
Hilketa lokartua
Agatha Christie
Irati Majuelo
Poesia kaiera
May Ayim
Igor Estankona
Aireportuko musika
Luis Garde
Javier Rojo