kritiken hemeroteka

8.280 kritika

« | »

Eros / Eric Dicharry / Pamiela, 2020

Xamanaren poesia Javier Rojo / El Correo, 2021-01-09

Artea orokorrean eta poesia zehazki sorkuntzarekin parekatuta agertzen dira, eta sorkuntza posiblea izan dadin, ezinbestekoa da hori gauzatzen duen subjektuaren presentzia, artistaren presentzia. Begi-bistakoa dirudien oinarri hau nabarmentzen da Dicharryk argitara eman duen “Eros” poema liburuan, eta begi-bistakoa dirudien hori lehenengo plano batera eramaten delarik, abangoardiako artearen ezaugarriak azaltzen dira modu ikusgarrian. Poesia, planteamendu horren ondorioz, jarduera moduan agertzen da, egite moduan; emaitza, produktua, ordea, estalita geratzen da, garrantzizkoena poetak edota artistak sortzea bera baita. Ikuspuntu honetatik begiratuta, poeta zentzu jainkotiarrez hornituta dago trantzean sormen itxura amiltzen den xaman gisa. Eta xaman hau jainkoen eta gizakien munduen arteko mugan kokatuta dagoelarik, izaki “hermetikoa” da.

Honelako ideiak kontuan hartu behar dira Dicharryren poemak irakurtzerakoan, zeren hau bezalako liburu batean funtsezkoena ez baita idazlanean agertzen diren testuak, horietara heltzeko egin den ibilbidea baizik. Arrazoiaz haraindi dagoenez, poemak askotan anti-intelektualak dira eta iraultzaileak izan nahi dute, arrazionalismoa kapitalismoarekin identifikatzen den neurrian. Izan ere, artea eta poesia azken produktuarekin erlazionatzen bada, kapitalismoaren barruko beste osagai batzuk besterik ez lirateke izango eta artistak horren kontra jo behar du, benetako artista izango bada. Eta artearen merkantilizazioaren kontra, poesiak esentzialena adierazi behar du. Dicharryrentzat jarduera poetikoaren azken emaitza garrantzizkoena ez bada ere, azken emaitza horiekin egiten du topo irakurleak, eta testuok honi aurkezten zaizkion bezala surrealismoaren eta kaosaren adierazpen moduan azaltzen dira, guztiz pertsonalak eta askotan kode deszifra-ezin batean idatzita diruditenak.

Azken kritikak

...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo

Jon Jimenez

Carvalho Euskadin
Jon Alonso

Asier Urkiza

Hitzak palmondo
Silvia Federici

Nagore Fernandez

Altxa, hildakoak
Fred Vargas

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels

Aritz Galarraga

Maitasun kapitala
Karmele Jaio

Mikel Asurmendi

Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro

Paloma Rodriguez-Miñambres

Jausiz
Alain Mendizabal Diaz

Maddi Galdos Areta

Hiriak eta urteak
Xabier Montoia

Irati Majuelo

Zakur zaunkak
Iñaki Irazu

Hasier Rekondo

Bufalo guztiak
Juanra Madariaga

Paloma Rodriguez-Miñambres

Independentzien eguzkiak
Ahmadou Kourouma

Jon Jimenez

Zirriborroak eta gero
Askoren artean

Asier Urkiza

Zirriborroak eta gero
Askoren artean

Amaia Alvarez Uria

Artxiboa

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

2023(e)ko abendua

2023(e)ko azaroa

2023(e)ko urria

2023(e)ko iraila

2023(e)ko abuztua

2023(e)ko uztaila

2023(e)ko ekaina

2023(e)ko maiatza

2023(e)ko apirila

Hedabideak