kritiken hemeroteka

8.500 kritika

« | »

Moio - Gordetzea ezinezkoa zen / Kattalin Miner / Elkar, 2019

Moio Eneko Barberena / goiena.eus, 2020-06-08

Auzoko bizi guztiko baserritarren elkartean izan nuen bizitzan transexualitateari buruz izan dudan elkarrizketa aberatsena. Paradoxa da, baina gizonkeriak libro-libro dabiltzan pareta artean aita batek Crhrysalis elkarteaz eta bere haurraz hitz egin zidan sakon.

Suizidioaren berri gehiago izan dut, zoritxarrez. Zenuk tripi bat jan eta istripu baten ondorenean bere buruaz beste egin zuen. Ondoren etorriko ziren bizilagun, auzokide eta herrikideak. Halere gutxi hitz egin dugu horri buruz inguruan, Habeas Corpusen kanta baten lelotik harago. Zer den tabua.

Moioren, Aimar Elosegi Ansaren, kasua ez dut ezagutu liburua publiko egin arte. Arrazoi dute Kattalin Minerrek edo Iratxe Retolazak, Moio, gordetzea ezinezkoa zen liburuan eginiko adierazpenetan, Elkar 2019. Hernaniko presoen izenak jakin izan ditut. Santurtzin egona naiz gudari baten omenaldian. Politika hitz gero eta txikiagoa zait, nire ezjakintasunen kargu egin ahala.

Fatxak ez garela pentsatze hutsean ezkutatzearen akatsa, hor koxka. Deseraikitzen jarraitu beharra dago.

Liburua da memoria eta aldarrikapena bat eginik, Moiorekin samurra eta ingurunearekin zorrotza, Anderrekin begirunezkoa eta Brayanekin hurbila. Zer dator doluaren ostean? Galdetzen dio Minerrek bere buruari hastapeneko orrietan. Intuizioa hasieran eta memoria eraiki nahia ostean. Bukaerako hitz batzuk hartu ditut, Brayanenak: “Bestetik, memoriaren ardura denok hartu behar dugu, zeren, familia edo ingurukoen esku uztea oso fuertea iruditzen zait, ezin diogu gizarte bezala karga hori jarri. Hori, ez dakit, udaletxe edo eragileen esku egon beharko zela uste dut, eta egun oroimen ofizialik ez egotea oso larria iruditzen zait. Ezin du izan atzetik datozenak ni enteratu nintzen bezala enteratzea, kasualitatez. Bermatu egin behar da herri honen historiaren transmisioa”.

Arin irakurri eta luze geratzen den liburu horietakoa da Moio, horra bertutea.

Azken kritikak

Baden verboten
Iker Aranberri

Asier Urkiza

Diesel
Bertol Arrieta

Nagore Fernandez

Maitasuna eta dirua, sexua eta heriotza
Mckenzie Wark

Jon Jimenez

Basokoa
Izaskun Gracia Quintana

Joxe Aldasoro

Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart

Gorka Bereziartua Mitxelena

Ez-izan
Jon K. Sanchez

Aiora Sampedro

Pleibak
Miren Amuriza

Jon Jimenez

Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien

Asier Urkiza

Oroi garen oro
Beatriz Chivite

Nagore Fernandez

Jakintzaren arbola
Pio Baroja

Aritz Galarraga

Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi

Hasier Rekondo

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Mikel Asurmendi

Baden verboten
Iker Aranberri

Paloma Rodriguez-Miñambres

Artxiboa

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

Hedabideak