kritiken hemeroteka

8.549 kritika

« | »

Moio - Gordetzea ezinezkoa zen / Kattalin Miner / Elkar, 2019

Moio Eneko Barberena / goiena.eus, 2020-06-08

Auzoko bizi guztiko baserritarren elkartean izan nuen bizitzan transexualitateari buruz izan dudan elkarrizketa aberatsena. Paradoxa da, baina gizonkeriak libro-libro dabiltzan pareta artean aita batek Crhrysalis elkarteaz eta bere haurraz hitz egin zidan sakon.

Suizidioaren berri gehiago izan dut, zoritxarrez. Zenuk tripi bat jan eta istripu baten ondorenean bere buruaz beste egin zuen. Ondoren etorriko ziren bizilagun, auzokide eta herrikideak. Halere gutxi hitz egin dugu horri buruz inguruan, Habeas Corpusen kanta baten lelotik harago. Zer den tabua.

Moioren, Aimar Elosegi Ansaren, kasua ez dut ezagutu liburua publiko egin arte. Arrazoi dute Kattalin Minerrek edo Iratxe Retolazak, Moio, gordetzea ezinezkoa zen liburuan eginiko adierazpenetan, Elkar 2019. Hernaniko presoen izenak jakin izan ditut. Santurtzin egona naiz gudari baten omenaldian. Politika hitz gero eta txikiagoa zait, nire ezjakintasunen kargu egin ahala.

Fatxak ez garela pentsatze hutsean ezkutatzearen akatsa, hor koxka. Deseraikitzen jarraitu beharra dago.

Liburua da memoria eta aldarrikapena bat eginik, Moiorekin samurra eta ingurunearekin zorrotza, Anderrekin begirunezkoa eta Brayanekin hurbila. Zer dator doluaren ostean? Galdetzen dio Minerrek bere buruari hastapeneko orrietan. Intuizioa hasieran eta memoria eraiki nahia ostean. Bukaerako hitz batzuk hartu ditut, Brayanenak: “Bestetik, memoriaren ardura denok hartu behar dugu, zeren, familia edo ingurukoen esku uztea oso fuertea iruditzen zait, ezin diogu gizarte bezala karga hori jarri. Hori, ez dakit, udaletxe edo eragileen esku egon beharko zela uste dut, eta egun oroimen ofizialik ez egotea oso larria iruditzen zait. Ezin du izan atzetik datozenak ni enteratu nintzen bezala enteratzea, kasualitatez. Bermatu egin behar da herri honen historiaren transmisioa”.

Arin irakurri eta luze geratzen den liburu horietakoa da Moio, horra bertutea.

Azken kritikak

Anatomia bertikalak
Lierni Azkargorta

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Lurrez estali
Ximun Fuchs

Jon Jimenez

Irakurketaren aldeko manifestua
Irene Vallejo

Mikel Asurmendi

Poesia guztia
Safo

Mikel Asurmendi

Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre

Jon Jimenez

Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga

Jon Jimenez

Reset
Aitziber Etxeberria

Mikel Asurmendi

Baden verboten
Iker Aranberri

Jose Luis Padron

Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza

Jon Jimenez

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Hasier Rekondo

Haragizko erreformak
Mari Luz Esteban

Mikel Asurmendi

Eusqueraren Berri onac
Agustin Kardaberaz

Gorka Bereziartua Mitxelena

Juana
Jon Artano Izeta

Mikel Asurmendi

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko iraila

2025(e)ko abuztua

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

Hedabideak