« Emakume burugabea | Talentu handiegia »
Katilinarenak / Amelie Nothomb (Joxan Elosegi) / Igela, 2006
Infernuaz Xabier Etxaniz Rojo / 111 aldizkaria, 2018-07
Mundu arraro batean bizi gara. Mundu arraro bat non, oro komunikazioa izan arren, inkomunikaturik sentitzen garen. Mundu arraro bat non harresiak eraikitzen ditugun gure inguruan.
Harresi gardenak, arrotzek ondo ikus gaitzaten.
Harresi sendoak, arrotzak hurbil ez daitezen.
Badirudi denok geureganatu dugula behinola Jean-Paul Sartrek idatzitako esaldi ospetsu hura, halako moldez non nahiago dugun Australian dagoen ezezagunarekin berriketan aritu, pareko bizilagunari atea zabaldu baino. Zer gerta ere.
Bai, ene lagunok, Sartrek arrazoi: infernua beti dira besteak.
“Pareko bizilagunari atea zabaldu” aipatu dut arestian eta ez alferrik. Izan ere,horixe baita Emilie eta Juliette senar-emazteen bekatua, Etxeko atea zabaldu izana. Zer egin behar zuten bestela? Norbaitek atea jo duela entzun eta, gizalegeak hala aginduta, xalo-xalo hurbildu dira Etxeko atea zabaltzera. Gainera, arratsaldeko laurak dira, gaueko ordu txikitan jo izan balute sikiera…
Baina ez, arratsaldeko laurak dira, eta badakigu gaizkileek ez dutela atea jotzen ordu horietan, badakigu gaizkileek aberaskiloen ondasunak irrikatzen dituztela eta ez zaizkiela erretiroa hartu berri duten bi irakaslek bildutako oroitzapenak interesatzen.
Kax-kax-kax.
Atea jo, eta Etxeko atea zabaltzera joan dira. Etxea, hizki larriz idatzita. Frantziako mapan nekez topatuko dugun herrixka batean isolatutakoa, bizitzako hondar-urteak pasatzeko propio aukeratua. Horrelakoak dira Emilie eta Juliette. Elkar ikusi zuten eskolako lehen egunean eta elkar maitatu zuten une hartan bertan. Eta orain, 60 urte pasa ostean, elkar maite dute. Ez dute besterik behar.
Eta orain, arratsaldeko laurak direlarik, atea jo dute eta Emiliek Etxeko atea zabaldu du.
Atearen beste aldean, gizon lodikote bat. Ibaiaren beste aldeko etxean bizi den auzokoa da, kortesiazko bisita bat egitera datorrena, noski.
Palamedes.
Palamedes Bernardin.
Pentsatzekoa da Emiliek —azken batean, hizkuntza klasikoen irakaslea da, pertsona jantzia eta asko irakurritakoa— Jean-Paul Sartreren lanak ezagutzen dituela. Jakin beharko luke infernua besteak direla. Eta hala ere, atea ireki dio auzokoari.
Pentsatzekoa da Sartrek —azken batean, idazle bikaina zen, idazlan mamitsuak idatzitakoa— bazekiela zein garrantzitsua den idazleontzat ahalik eta zehatzen idaztea, ahalik eta hitzik egokiena aukeratzea lerro bakoitzean. Eta hala ere, “infernua besteak dira” idatzi zuen.
Bernardin jauna naiz. Zure auzokoa.
Bai, Sartrek arrazoia zuen, baina zehatzago idatziko zukeen Palamedes ezagutzeko aukera izan balu.
“Infernua Palamedes Bernardin jauna da”.
Eta orain, infernua ezagutu nahi baduzue, etxeko atea ez, Amelie Nothomb idazle frantziarrak idatzi eta Igela argitaletxeak euskara ekarri zuen liburu zoragarri honen orriak zabaldu beharko dituzue…
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Asier Urkiza
Eresia
Goiatz Labandibar
Nagore Fernandez
Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren
Mikel Asurmendi
Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain
Jon Jimenez
Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide
Paloma Rodriguez-Miñambres
Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga
Mikel Asurmendi
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Asier Urkiza
Paziente isila
Alex Michaelides
Nagore Fernandez
Eromenaren laudorioa
Erasmo Rotterdamgoa
Aritz Galarraga
Coca-Cola bat zurekin
Beñat Sarasola
Mikel Asurmendi
Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga
Jon Jimenez
Amaieratik hasi
Naia Torrealdai Mandaluniz
Amaia Alvarez Uria