« Egunkaria ixteko arrazoiak | Trenak »
Eguzkia ateri / Karlos Linazasoro / Egilearen edizioa, 2002
Txiki-txiki-txikia Gerardo Markuleta / Egunero, 2003-03-22
Autoedizioak ez du, denbora askoan, oso izen ona izan liburuzaleen artean. Bere orijinala argitaletxez argitaletxe eta ukaziorik ukazio ibili ondoren, amorruz poltsikoa astindu eta berak kaleratzeko tema hartu duen idazlearekin lotu izan dugulako, beharbada. “Egileak berak eginiko” edizioak orri fotokopiatu gaizki josiekin lotzen genituen.
Gaur egun, zorionez, autoedizioa lotuago ikusten dugu inprimatzeko prozedura informatikoez edo artisau antzeko prozeduren bidez sortutako liburuekin. Autoedizioak baditu egun, baita gurean ere, bere fruitu goxoak, artearen ederrez, ederraren arteaz umotuak. Horietako bat dugu, dudarik gabe, salgai ez dagoen liburutto hau, miniaturazko harribitxia, mini poesia liburua, hori guztia baita Karlos Linazasororen Eguzkia ateri.
Paper birziklatu sendoan inprimatua, orriak zulatu eta zuntz antzeko batez josi eta bistan lotua dago. Azalean, egilearen zuri-beltzeko marrazki bat: eguzkiaren azpian, mendi baten pean, giza-irudi beltz batzuk dantza zein borrokarako izan daitekeen higitze eroan. 150 aleko edizioa dela gaztigatzen du inprimatze-oinak.
Bere txikian (13×10 cm), hirurogei poema labur biltzen ditu Linazasororen liburukiak. Hiru lerro, hamazazpi silaba, dozena bat hitz gehienez: molde berekoak guztiak, haikuaren erakoak. Koblakariaren arima eta begien pareko paisaia batera biltzea eskatzen du haikuak, oso era labur, xume, arin, grafikoan. Ezinbestekoa da Natura begiratze eta deskribatzetik harago joatea, eta inspirazio dardarizo bat, Natura eta giza espiritua lotuko dituen zertzeladan: sarri, zentzumenen emaitzak nahasteko joera. Adibide batekin hobeto ulertuko ahal da: “Galsoroaren isiltasuna / zauritan: / amapolak”.
Linazasororen liburua goxoki bat da, berdin azalean eta mamian. Aurkikuntza fonikoa handik: “Ezerño ez zara adaskan, / txori; / hegan zara zu haragi” (ahots gora irakur bedi). Aurkikuntza lexikoa hemendik: “Aztorearen hegaletan / dantzan, urdinkiro, / airea”. Ederrik eder dabil irakurlea Eguzkia ateri xume baina dotorean.
Liburu iruzkin hau gonbidapen bat da, argitaletxeren bati edo besteri liburu hau lagun gehiagorentzako moduan berriz argitara ematera anima daitezen. Baina iruzkin honek, alegia, hain irakurle-multzo txikiarentzat eginiko liburu bati hainbesteko arreta emateak, metafora bat ere izan nahi du: egunkari txiki batena, herri txiki batena, txikerrena balitz ere ederretan ederra, txikiena izanik ere ezinbestekoa.
Kontra
Ane Zubeldia Magriñá
Irati Majuelo
Denbora galduaren bila / Swann-enetik
Marcel Proust
Aritz Galarraga
Iraileko zazpi egun
Eneko Azedo
Aiora Sampedro
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Mikel Asurmendi
Anatomia bertikalak
Lierni Azkargorta
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Lurrez estali
Ximun Fuchs
Jon Jimenez
Irakurketaren aldeko manifestua
Irene Vallejo
Mikel Asurmendi
Poesia guztia
Safo
Mikel Asurmendi
Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre
Jon Jimenez
Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga
Jon Jimenez
Reset
Aitziber Etxeberria
Mikel Asurmendi
Baden verboten
Iker Aranberri
Jose Luis Padron
Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza
Jon Jimenez
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Hasier Rekondo