kritiken hemeroteka

8.531 kritika

« | »

Begoñaren itzalpean / Jose Inazio Basterretxea / Elkar, 2016

Urte ilunak Javier Rojo / El Diario Vasco, 2016-12-24

Gerra Zibilaren ostean, zehazki 1942an, Bilbon falangista atzuek gertakari bitxiak protagonizatu zituzten Francoren ministro baten kontra. Izan ere, falangista horiek atentatu batean hiltzen saiatu ziren ministroa, ez baitzeuden ados erregimena hartzen ari zen bidearekin. Ia-ia surrealista ematen duen gertakari honetan oinarritu du Jose Inazio Basterretxea Polok “Begoñaren itzalpean” nobela. Gertakari surrealista eta gutxitan aipatzen zena, antza denez inori ez baitzitzaion interesatzen Gerra Zibilaren ostean irabazleen arteko tirabirak eta kontraesanak agertzea. Irabazleen ahuleziak erakusten zituen horrek, baina Francoren erregimenaren aurkako atentatuaren egileak falangistak izan zirela aitortzea ere ez zen oso erosoa galtzaileentzat.

Ezkutuko memoriari astinalditxo bat eman dio Basterretxea Polok nobela honetan gertakari horiek gogoratzean. Alde batetik, kontuan hartu behar dugu liburua gure artean guztiz ohikoa bihurtu den Gerra Zibilaren eta honen ondorioen memoria plazaratzeko joeraren barruan kokatu daitekeela. Azken urte honetan, horri buruzko hainbat froga ikusi ahal izan ditugu euskal literaturan. Baina bestalde, irabazleengan zentratuta, liburuan kontatzen zaigunak desberdina izateko meritua dauka. Argumentua aurrera eramateko, idazleak bi hari narratibo eraikitzen ditu. 1942. urteko gertakariak oinarri, historian ilunpetan geratutakoa nobelatzen duten atalak dauzkagu. Eta honekin batera, 1986an Barandi izeneko ikertzaile pribatu euskaldunak egiten duen ikerketa dugu, emakume suitzar batek aginduta, honen gurasoen bila dabilelarik. Bigarren atal hauek bestearen ondorioak dira eta gerra osteko gertakariak azaltzeko balio izango dute.

Nobela beltzaren topikoak erabiltzen dira idazlanean, batzuetan parodiaraino eramanda topiko horiek, benetako gertakarietan oinarrituta egon arren, hemen fikzioa baita nagusi. Liburu dibertigarria iruditu zait, baina batzuetan argumentua nahasi xamarra izanda, gertakarien haria jarraitzea pixka bat zaila suerta daiteke. Hau ere guztiz normala, literatura beltzean.

Azken kritikak

Turismo hutsala
Fito Rodriguez

Asel Luzarraga

Zoriona, edo antzeko zerbait
Karmele Mitxelena

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Pleibak
Miren Amuriza

Mikel Asurmendi

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

Hedabideak