« Black, lesbian, mother, warrior | Literatura eta simulakroa »
Fotogramak / Goiatz Labandibar / Elkar, 2016
Ilusioa babes Javier Rojo / El Diario Vasco, 2016-05-07
Goiatz Labandibar narrazio liburu batekin agertzen zaigu berriro ere euskal literaturaren unibertsoan. Honetan liburuak “Fotogramak” du izenburua eta bertan hamaika narrazio biltzen dira. Liburuaren kontrazalean azaltzen den bezala, narrazio horien jatorrian argazkiak daude, gehienak argazkilari ezagunek eta kontsakratuek eginak. Argazki horiek iradokitzen dutena oinarri, idazleari sentiarazten diotena berreraikitzen saiatzen da narrazio formatuan. Liburuan ez da argazkien kopiarik agertzen, baina argitaletxearen webgunean irakurleak haiek ikusteko estekak topatuko ditu. Jatorria alde batera utzita, liburuan biltzen diren testu gehienek antzeko ezaugarriak erakusten dituzte. Lehenengoa, begi-bistakoena baita, narrazio guztietan agertzen den giro exotikoa litzateke: izan ere, istorioak Frantzian edo Estatu Batuetan kokatuta daude, argazkietan ikusten denari jarraituta gehienetan. Inguru hurbiletik aldentzeak aukera ematen dio idazleari, bestela, Euskal Herrian bertan kokatuta alegia, oso sinesgarriak izango ez liratekeen istorioek irakurlearen begietan egiaren itxura har dezaten. Ipuin gehienetan antzeko tonua ere erabiltzen da. Narrazioak pertsonaiek aurkezten dituzten ilusioak eta esperantzak oraindik desagertu ez diren momentuaren inguruan antolatuta daude. Honek eramaten ditu pertsonaiak errealitatearen aurrean ikuspuntu ingenuoa izatera, malenkoniatsua ere bai, halako ilusio eta esperantzak izateak errealitate bortitza gainditzen lagundu ahalko balu bezala. Esan daiteke ilusio horien bidez benetako errealitatean ez, baizik eta beraien neurrian eraikitako errealitate paralelo eta idealizatuan bizi direla. Eta munduaren ikuskera sinple horri esker lortzen dute aldez edo moldez aurrera ateratzea, nahiz eta batzuetan benetako munduak harrapatu eta irteerarik gabe gelditzen diren. Bitartean, errealitate paralelo horretan, pertsonaiak zoriontsuak izan daitezkeelako ilusioan murgiltzen dira. Ipuinek errealitate estilizatua erakusten dute, pertsonaien ikuskerak ia-ia oniriko bihurtu duten errealitate idealizatua. Izan ere, errealitate ziztrinetik babesteko bide bakarra ilusioa mantentzea baita.
Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart
Gorka Bereziartua Mitxelena
Ez-izan
Jon K. Sanchez
Aiora Sampedro
Pleibak
Miren Amuriza
Jon Jimenez
Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien
Asier Urkiza
Oroi garen oro
Beatriz Chivite
Nagore Fernandez
Jakintzaren arbola
Pio Baroja
Aritz Galarraga
Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi
Hasier Rekondo
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Mikel Asurmendi
Baden Verboten
Iker Aranberri
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi
Mikel Asurmendi
Dolu-egunerokoa
Roland Barthes
Asier Urkiza
Guardasol gorria
Lutxo Egia
Nagore Fernandez
Zero
Aitor Zuberogoitia
Jon Jimenez