kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Zintzoen saldoan / Jon Alonso / Txalaparta, 2012

Beltza eta umoretsua Gorka Bereziartua / Argia, 2013-03-31

Camembert helburu-tik lanbasa baino gutxiago mugitu den Enekoitz Ramirez da Zintzoen saldoan nobelako protagonista. ETAko kide ohia, preso izandakoa, arte salerosketan ibilia eta orain jatetxe-lapurra. Sukaldari garesti horietako baten diru kutxari hautsak nola kendu prestatu bitartean, sukaldaria hilko dute eta komisaldegian bukatuko du Ramirezek, oraingoan ezer egin ez duen arren. Hortik aurrera, fidantza ordainduko dion abokatu bat, hilketa bide ofiziosoetatik ikertzeko eskaintza eta Ramirez gaiztagina beste bandokoentzat, zintzoentzat, lanean.

Pertsonaia bera den arren, 1998ko liburu hibrido hura baino konbentzionalagoa da azken hau, ekintzekin tartekatzen diren hainbat digresio gorabehera, bete-betean nobela beltzaren eremuan kokatzen da.

Protagonistak “zintzoen saldoa” osatzen dutenekin dauzkan elkarrizketak kontraste komikoz beteak daude. Dialogo horien bizitasuna eta adierazkortasuna nobelaren puntu sendoenetakoa da eta protagonistaren izaera mamitzen laguntzen du: Alonsok konplexurik gabe sortu dio hanpa euskaldunari hitz egiteko erregistro oso bat. Hori bai, bitxia egiten da —tarteka sinesteko gogor samarra ere bai—, Ramirezek hainbat pasartetan erakusten duen erudizioa, ironiaren zerbitzura badago ere.

Difuminazio moduko bat ere bada: zintzoen eta gaiztoen arteko bereizketa-lerroa lausoa dela adierazten du, ustezko gaizkileak ustezko pertsona eredugarrien lohikeriaz harritzeraino. Eta horretarako “gure” famatu jatorrenak diren eliteko sukaldarien trapu zikinak erakusten ditu. Nola lortzen diren Michelin izarrak, zein den luxuzko jatetxeen negozio-eredua eta noraino irits daitekeen chef prestigiotsuen dibertsifikazio-estrategia, besteak beste.

Generoaren ezaugarriak ondo menperatzen ditu Alonsok; eta akaso amaiera aldean, Ramirez Mexikora doanean, apur bat desbideratzen bada ere, nota onarekin pasa du irakurle honen azterketa. Angulen eta arrautzikaren inguruko albisteak eguneroko aperitifa ditugun garai hauetarako plater gustagarria.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak