« Presentzia edo absentzia | Piztiak gure baitan »

Zubi bat Drinaren gainean / Ivo Andritx (Karlos Zabala) / Alberdania-Elkar, 2010

Piztia askatasunean Juan Ramon Makuso / El Diario Vasco, 2011-07-22

Badira bai kondairak, non gizakiaren alderdi guztiak oso ongi geratu diren txertatuak. Eta irakurle, eskuartean daukazun liburua horietako bat da. Ivo Andritx bosniar idazleak bere Zubi bat Drinaren gainean —Alberdania-Elkar argitaletxeek, Literatura Unibertsaleko sailean eskainia—, maisuki islatzen du gizakiaren barneko gorabeherak.

Drina ibai baten izena da, eta antzinatik muda natural bat osatu du Bosnia eta Serbiaren artean. Turkiar inperioaren pean esan daiteke nolabait zeudela aldameneko lurraldeak XVI. mendean, eta bertan agintzen zuen agintariak erabaki zuen eraikitzea zubi bat Drina ibairen gainean, Vixegradeko hirian. Zubia eraikitzeko lau mende igarotzen dira, Lehenengo Mundu Gerra hasieraraino, eta Ivo Andritxek denbora tartea hau erabiltzen du bere nobela eraikitzeko. Fikziozko lan hau, gertakari historikoaz hornitua dago. Bertan oso ongi txertatzen dira anekdota eta drama; egileak erakusten digularik alegi asmatzaile bikaina dela, eta hau liburuak agertzen duen gaiagatik, are gehiago azpimarratu behar da idazlearen gaitasun hau. Pertsonai bakoitzak ongi islatzen ditu gizakiaren ezaugarriak, bere argi-itzal guztiekin. Zubiak, nobela, protagonismo osoa dauka, eta esan daiteke bertatik igarotzen dela, eleberrian, idazleak azpimarratu nahi duen guztia. Eta une honetara iritsita nabarmendu nahiko nuke nobelak gordetzen duen balio nagusiena: gaur egun hainbeste azpimarratzen den elkarbizitzaren gaia, Ivo Andritxek maisuki aurkezten du, eta oso ongi lantzen du kultura musulmandarra eta mendebaldarraren arteko erlazioak. Eta ezin utzi aipatu gabe Karlos Zabalaren itzulpen lana. Irakurleak gozatuko du horrelako euskaran, liburu hau irakurtzea.