susa | literaturaren zubitegia | literatur emailuak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | euskarari ekarriak

« Hondamendiaren atarian | Duintasunez »

Ogella line / Itxaro Borda / La Malle D'Aurore, 2009

Poza eta tristezia Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2009-05-29

Liburu txiki hau bi hizkuntzatan idatzita dago, euskaraz eta frantsesez. Biak dira Itxaro Bordaren lanak; beraz, ezin daiteke esan itzulpena denik, hizkuntza batetik besterako jira eta buelta baizik.

Poemek maite denaren presentziak sortzen duen poza adierazten dute, haren ausentziak sortzen duen tristeziarekin batera. Poza eta tristezia dira bizitzaren mugarri. Pozak gorputza eta bere afektuak zabaltzen ditu infinituraino. “Munduaren lehen goizean jadanik / Maite zaitut, / sakon eta bekaitz, / Nor zaren jakin gabe”. Maitasunak, nolabait, denbora eraikitzen du eta hortik aurrera hasten da mundua ibiltzen. Munduaren lehen goiza, sortze guztiaren aurretiko aldia, argi guztiak baino lehenagoko argia, nork bere burua zehazten eta izendatzen hasi aurretiko unea abiapuntuak dira, pasioaren ibilbidean.

Tristeziak, ordea, gorputza bere baitara ekartzen du, eta hantxe ixten. “Irudi luke itsasoa atzera doalarik, / harriak elkarri joka, / Amildegi zarata. / Zu nire aldamenetik / Joan zinenean bezala”. Munduaren amaiera, argia amatatu duten unea, iluntasuna etorri den orena helmugakoak dira, dena baita joan eta hil (irudimenean izan ezik). Ezer ez baita betikoa. “Ez dut betikoa eta denetakoa izan nahi”.

Itinerario afektibo eta sentimental honetan tokiak ere badira, itsasoaren ondoko espazioak, sentimenduek kutsatuak: Laga, Ogella, Natxitua, Bedaro, ura eta lehorra elkar joka ari diren lurralde ezin zehaztuak. Batzuetan urak lehorra hartzen baitu, eta besteetan lehorrak ura, pozak tristezia eta tristeziak poza irensten duten bezala, bizitzaren mareak bultzaturik.