« Orokorretik zehatzera eta alderantziz | Apaizac obeto »
Gaueko gezurrak / Gesualdo Bufalino (Josu Zabaleta) / Alberdania-Elkar, 2007
Egiaren gezurrak Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2008-03-21
Berandu ikasi zuen bizitzen; berandu hasi zen idazle arrakastaz gozatzen; berandu, jubilatu ondoren, ekin baitzion eleberrigintzari. Auto istripu baten ondorioz hil zen, berandu ere. Hirurogeita hamasei urte zituen Gesualdo Bufalinok (1929-1996), Cosimoko erietxean azken arnasa eman zuenean. Bizitza osoa literaturari eta bere amari eskaini zien, irakasle izan zen institutu batean.
Gaueko gezurrak liburuan presondegian itxita dauden lau lagunen historia kontatzen da. Erregea hiltzen saiatu direlako daude han. Aristokrata, ikasle, poeta eta soldadua dira lau lagunak. Azken gaua igaroko dute, hurrengo goizean hil egingo baitituzte. Ez da alferrikakoa lau lagunak direnak izatea; neurri batez Siziliako gizarte klase baten isla dira, erregearen aurka joka zezaketen bakarrak. Aristokrata espiritudun gizona da, lurraren ongarri; ikaslea, zientzia gizona, geroaren egile; soldadua, arma gizona, akziozkoa; eta poeta, edertasuna laburki eta hitzez adierazten dakien gizona. Lau mundu bildu dira ziega batean. Azken gau horretan bakoitzak istorio bana kontatuko du, gogoan iltzez bezala geratu zaion bizi puska. Oroimenaren ariketa da, kontagintzaren arlokoa guztiz. Oroimena narrazio suertea baita, gezurraren egiaztapen inkontzientea.
Bizitzak gertatutakoa oro oroimen bihurtzen du, alegia kontatzeko gai. Ez du bestelako zentzurik. Egia gezur da bilakatzen, eta gezurra, kontatzeagatik, literatura bihurtzeagatik, egia. Oroitzea berriro bizitzea baita, eta berriro bizitzea, heriotzaren bezperan, malenkoniaz beteriko jarrera izan daiteke, zentzu tragikoa duen ekintza edo keinu ironikoa besterik gabe. Ez baitago denbora berreskuratzerik; utzi egiten zaio bere ibilbidean, berarekin eraman gaitzan edo, bestela, apartatu egiten gara, doala denbora bere bidetik, gu geuretik ere joango baikara, ahal dugunean eta ahal bezala. Gezurrak gure baitako egiak ateratzen dituen bezala, errealitatearen goi-beheak ere argitzen ditu. Presondegian daudenek gezurren bidez besteak engainatu nahi dituzte, baina bizitzak jokatu egiten du eta dena alderantziz jarri ere bai. Horixe da literatura, azken finean, errealitatera iristeko modua, zuzenena ez bada ere, ederrena.
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Asier Urkiza
Barbaro iraun
Louisa Yousfi
Amaia Alvarez Uria
Izotz ura
Lide Hernando Muñoz
Aiora Sampedro
Palestinaren okupazioaz eta kolonizazioaz
Perry Anderson
Irati Majuelo
Itzulerak
Miren Agur Meabe
Aiora Sampedro
...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo
Jon Jimenez
Carvalho Euskadin
Jon Alonso
Asier Urkiza
Hitzak palmondo
Silvia Federici
Nagore Fernandez
Altxa, hildakoak
Fred Vargas
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels
Aritz Galarraga
Maitasun kapitala
Karmele Jaio
Mikel Asurmendi
Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro
Paloma Rodriguez-Miñambres
Jausiz
Alain Mendizabal Diaz
Maddi Galdos Areta
Hiriak eta urteak
Xabier Montoia
Irati Majuelo