« Mitoa haragi bihurtzen | Bertso-paper printzatuak »

Augustin Anabitarteren idaz lanak / Augustin Anabitarte / GAK, 1986

Hauts zaharrak noizbehinka harrotu behar Mikel Mendizabal / Argia, 1986-10-19

Nori berea, eta Anabitarte zenari bere idazlanak kalean, gutxienez. Betiko heiagora samina, gure idazle asko ilunbetan ahantzirik eta berrargiratu gabe ditugula. Halaxe zegoen orain arte Augustin Anabitarte.

Liburu batzu Kuliska sorta txairoan zituen, ia ezkutuan gaur egun. Euskara aldizkariaren gerra aurreko zenbakietan beste batzu, ohizko literatur-bideetatik kanpo behinik behin.

Ez du lan makala egin Gipuzkoako Aurrezki Kutxak Anabitarteren prosa berrargitaratzen. Nobelak hiru dira, “Donostia” eta “Usauri” batetik eta “Poli” bestetik. Txangoa da beste liburu baten motorra, “Aprikako basamortuan” izenekoarena. Badira atzetik beste hiru liburuska, bata Greziako olinpiar jolasen erakusgarria, neska-mutilei dirua aurrezten erakustekoa bestea, eta igeriketan ikastekoa atzena.

Anabitarteren prosa goi mailakoa da zentzu askotan. Idazkera airosaz gain, badu herri-hizkeraren biperrik berekin. Bestetik, bere nobelen kostunbrismo giroa aipatu behar litzateke, garai bateko Donostia, iragan mendeko azken urteetakoa. Festak, ohiturak e.a. Maitasun erromantikoz jantzitako istorioak dira nobela hauetan kostunbrismoaren lagun. “Poli” izeneko nobelan, gurasorik gabeko kaiko mutiko baten bizikizunak kondatzen zaizkigu, itsasoan gertatuak nahiz heldutasun-garaikoak. Bada bestalde Agustin Aprikara joan zeneko liburua, han ikusi ohiturak eta berari jazo gertakizunak kondatzen dituena. Liburu bitxia da hau, gure artean oso ohizko ez diren horietakoa, eta are gutiago orduan. Horiez gain arestian aipatu ditugun hiru liburuska bitxiak.

Behar bada egun nagusi diren literatur-modetatik urrun samar geratzen da Anabitarte, baina ez da dudarik bere idazkeragatik nahiz bere lanei darien kostunbrismo erakusgarri eta erromantizismo-karga handiagatik interesekoa daiteke askorentzat. Gipuzkeraz dira idatziak lanak, giro hiritarra dakarte eta pazientzia amiñi batez ederki irakur litezke.