« “Dudular” | Aurten ere diferente izanen da »
Euskal letren dantza 1983an / Kandela / Hordago, 1985
Euskal letren dantza 1983an Iñaki Camino / Argia, 1985-03-03
1983, urteko literatur produkzioaren azterketa kritikoa egin dute Gasteizko Kandela talde literarioa osatzen duten Yulen Arriolabengoa, Xabier Etxaniz, Tere Irastortza, J. Iñaki Lasa eta Manu Lopezek.
Liburuak sei atal hartzen ditu kontutan: literatur aldizkariak, gazte literatura, poesia, antzertia, nobelagintza eta ipuingintza. Sail hauetako liburu guzti guztiak aztertu ez badituzte ere, 1983.ean ateratako ia dena sartu dute liburuan. Era horretan, sail bakoitzeko liburu ia guztiak aztertu eta kritikatzen dituzte. Liburuaren ondarrean, beren ustez 83. urteko euskal literaturan adierazgarrien eta garrantzidunenak diren bost lihuru besteak baino sakonxeago aztertuak datoz: “Hamaseigarrenean aidanez”, “Azken undinaren kaika”, “Hostoak / Gai eta gau aldaketak”, “Panpinen erreinua” eta “Narrazioak”.
Beste ipuin, nobela, poesia, aldizkari, gazte literatura eta antzerkien azterketak ez dira azken bost hauek bezalakoak, batzu oso motzak, antzertia aztertzen dutenak adibidez. Bide berean, nobelak laburki aztertzen dira. Poesia bi hauek baino zabalago adierazia dator, eta ipuinek bi taldeen arteko neurria dute, ez motz ez luze.
Azterketa hau ongi egina dagoen, kritika benetan fidagarri den e.a, epaitzea ia ezin eginezkoa da, aukerak anitz bait dira, baina dudarik gabe adierazi beharrekoa da gauza batzu motz xamar gertatu direla, esplikazio gehiagoren beharrean. Beste gehiena, prekontzeptu literarioen sarean sartzen da: 83. urteko interesgarrienen artean horiek sartu behar ote liratekeen, motza izaki, baina liburu gisa kaleratu delako, luzea den eta literatur aldizkari batean agertu den ipuin interesgarriak baino garrantzia handiagoa ote duen, eta horrelako galderak makina bider sortzen zaizkigu. Dena den, 83. urteko literatur produkzioaren azterketa dugu, gaurgero edozeini interesekoa gertatuko zaiona.
Kontra
Ane Zubeldia Magriñá
Irati Majuelo
Denbora galduaren bila / Swann-enetik
Marcel Proust
Aritz Galarraga
Iraileko zazpi egun
Eneko Azedo
Aiora Sampedro
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Mikel Asurmendi
Anatomia bertikalak
Lierni Azkargorta
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Lurrez estali
Ximun Fuchs
Jon Jimenez
Irakurketaren aldeko manifestua
Irene Vallejo
Mikel Asurmendi
Poesia guztia
Safo
Mikel Asurmendi
Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre
Jon Jimenez
Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga
Jon Jimenez
Reset
Aitziber Etxeberria
Mikel Asurmendi
Baden verboten
Iker Aranberri
Jose Luis Padron
Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza
Jon Jimenez
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Hasier Rekondo