kritiken hemeroteka

8.573 kritika

« | »

Besteen odola / Simone de Beauvoir (Oier Alonso Etxebarria) / Ibaizabal, 2001

Zahartu ezin Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2001-08-11

Liburuak eta bizitza antzekoak dira, zalantzarik ez, elkarren itzal baitira askotan; bizitzarik gabe ez litzateke libururik izango, eta libururik gabe bizitza gutxi eta bera kaskarra. Liburuetatik bizitza igarotzen baita, zeharka batzuetan, arrasto txikia utzirik, koska bat edo beste; edo zuzenean bestela, ubeldura latzak utzirik atzean, mina ere bai seguru asko. Liburuak urteen eraginez zahartu egiten dira, duintasunez batzuk, beti galai azaltzen diren gizonezko horien moduan, beti eder eta panpina ikusten ditugun emakumezko horien moduan; zakar besteak, bat batean joan egiten zaie gaztetasuna eta erori egiten dira urteen leizean. Ezagutzen ditugu bateko eta besteko adibideak, gizon zein emakume. Simone Beauvoir ezin esan zakar zahartu zenik, azken urtetan ere begiek gordetzen baitzuten gaztaroko indarra, gaztaroko argia, mundu berriak aurkitzeko grina; azken urteetan ere aurpegia lasaitasunaren isla zen: aurrean aurki zezakeenak ez zuela bera izutuko esanez bezala.

Beti izan zuen aurpegi gozoa, benazkoa baina gozoa. Denbora igaro ondoren, eta urte askotan Simone de Beauvoir Jean Paul Sartreren lagun-maitale-emazte-aitorle sindromearen pean bizi izan ondoren, gure aurrean hain zuzen, ikusle eta lekuko derrigortuak, badirudi halako buelta datorrela, termino guztiak (lagun-maitale-emazte-aitorle) hankaz gora jartzeko sasoia. Halaxe idatzi da Sartreri buruzko azken biografia ospetsua.

Ancienne philosophe bat omen egilea, Henry Levi, hain zuzen. Han nolabait mitoa hautsi egiten da. Egia da Simone Beauvoirrek ere mitoari bultzada bat baino gehiago eman ziola goitik behera, bere biografietan eta egunerokoetan. Nik, dena dela, Sartreri sekula aurkitu ez diona aurkitzen diot Simone Beauvoirri: grazia testuetan, eta duintasuna bizitzan.

Nobela honetan ere erakusten duen duintasuna. Ez baita zahartu, oraingoz bederen.

Azken kritikak

Lakioa
Josu Goikoetxea

Irati Majuelo

Poesia guztia
Safo

Aritz Galarraga

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Maddi Galdos Areta

Amorante frantsesa
Miren Agur Meabe

Hasier Rekondo

Akabo
Laura Mintegi

Jon Jimenez

Akabo
Laura Mintegi

Asier Urkiza

Gatazka eta abusua ez dira gauza bera
Laura Macaya

Nagore Fernandez

Beste zerbait
Danele Sarriugarte

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Kuntzak eta kerak
Sara Uribe-Etxeberria

Jon Martin-Etxebeste

Hitzetik ortzira
Ana Urkiza

Mikel Asurmendi

Askatasun haizea
Javier Buces

Irati Majuelo

Amorante frantsesa
Miren Agur Meabe

Ibon Egaña

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Aiora Sampedro

Meditazioak
John Donne

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko urria

2025(e)ko iraila

2025(e)ko abuztua

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

Hedabideak