kritiken hemeroteka

8.376 kritika

« | »

Besteen odola / Simone de Beauvoir (Oier Alonso Etxebarria) / Ibaizabal, 2001

Zahartu ezin Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2001-08-11

Liburuak eta bizitza antzekoak dira, zalantzarik ez, elkarren itzal baitira askotan; bizitzarik gabe ez litzateke libururik izango, eta libururik gabe bizitza gutxi eta bera kaskarra. Liburuetatik bizitza igarotzen baita, zeharka batzuetan, arrasto txikia utzirik, koska bat edo beste; edo zuzenean bestela, ubeldura latzak utzirik atzean, mina ere bai seguru asko. Liburuak urteen eraginez zahartu egiten dira, duintasunez batzuk, beti galai azaltzen diren gizonezko horien moduan, beti eder eta panpina ikusten ditugun emakumezko horien moduan; zakar besteak, bat batean joan egiten zaie gaztetasuna eta erori egiten dira urteen leizean. Ezagutzen ditugu bateko eta besteko adibideak, gizon zein emakume. Simone Beauvoir ezin esan zakar zahartu zenik, azken urtetan ere begiek gordetzen baitzuten gaztaroko indarra, gaztaroko argia, mundu berriak aurkitzeko grina; azken urteetan ere aurpegia lasaitasunaren isla zen: aurrean aurki zezakeenak ez zuela bera izutuko esanez bezala.

Beti izan zuen aurpegi gozoa, benazkoa baina gozoa. Denbora igaro ondoren, eta urte askotan Simone de Beauvoir Jean Paul Sartreren lagun-maitale-emazte-aitorle sindromearen pean bizi izan ondoren, gure aurrean hain zuzen, ikusle eta lekuko derrigortuak, badirudi halako buelta datorrela, termino guztiak (lagun-maitale-emazte-aitorle) hankaz gora jartzeko sasoia. Halaxe idatzi da Sartreri buruzko azken biografia ospetsua.

Ancienne philosophe bat omen egilea, Henry Levi, hain zuzen. Han nolabait mitoa hautsi egiten da. Egia da Simone Beauvoirrek ere mitoari bultzada bat baino gehiago eman ziola goitik behera, bere biografietan eta egunerokoetan. Nik, dena dela, Sartreri sekula aurkitu ez diona aurkitzen diot Simone Beauvoirri: grazia testuetan, eta duintasuna bizitzan.

Nobela honetan ere erakusten duen duintasuna. Ez baita zahartu, oraingoz bederen.

Azken kritikak

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Asier Urkiza

Kanbodiako enbaxada
Zadie Smith

Nagore Fernandez

Herriaren hezkuntza eta demokrazia
Nadezhda Krupskaia

Jon Jimenez

Coca-Cola bat zurekin
Beñat Sarasola

Joxe Aldasoro

Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta

Mikel Asurmendi

Rifqa
Mohammed el-Kurd

Irati Majuelo

Loak ezkutatzen duena
Patxi Zubizarreta

Aiora Sampedro

Gari eta goroldiozko
Anari Alberdi Santesteban

Mikel Asurmendi

Itsaso amniotikoa
Oihane Jaka

Asier Urkiza

Hau ez da gerra bat
Mikel Ayllon / Piszifaktoria Ideien Laborategia

Nagore Fernandez

Gurpilak
Eztizen Artola Iturrate

Jon Jimenez

Gizon barregarriak
Joxean Agirre

Hasier Rekondo

Detaile xume bat
Adania Shibli

Irati Majuelo

Barkamena existituko balitz bezala
Mariana Travacio

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Artxiboa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

2024(e)ko maiatza

2024(e)ko apirila

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

2023(e)ko abendua

2023(e)ko azaroa

Hedabideak