kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Berlin Alexanderplatz / Alfred Döblin (Anton Garikano) / Ibaizabal, 2000

Europa bi gerren artean Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2001-03-24

Aitortu behar dut gozamena izan dela niretzat liburu hau euskaraz irakurtzea, gozamena izan zen bezala gazteleraz irakurtzea: aspaldiko kontua, ez ahaztua ordea. Berebiziko zirrara, liburu batzuek —onak izan ala txarxak, berdin— soilik lor dezaketena, eta ez jakin zergatik, ez baitago arrazoi sendorik, arrazoimen argitara, enpirismoaren harira, argi dezakeenik. Virgilioren Heriotza, Ulises, Berlin Alexanderplatz, Gauaren Muturrerainoko Bidaia…

Garai bateko liburuak dira, gain behera zetorren mundu haundi eta dotore baten oinazetan idatziak. Gizakiak bere galbidean ibili ditzakeen pausoen kronika zehatz eta larriak.

Lehen Mundu gerraren ondorioz sortu eta onduak, odol eta minez, kezka eta antsiaz gizenduak berak. Izan ere, europarrak jai batera bezala, dantzara bezala, joan ziren sarraskira, hiltegira zihoazenik jakin gabe noski, ordu arteko gerra-eredua bestelakoa baitzen.

“Bere atzean errepikatzen du danborrak. Aurrera, aurrera. Gerrara goazak. Sendoak urratsak, gurekin ehun atabal zetozak, egunabarra, ilunabarra, denontzat heriotza bakarra”, Döblinen testua da, eta argi adierazten du gerra aurreko giroa nolakoa zen. Hilkintzak eragindako gogoetak bultzatu zituen europarrak ordu artekoaz beste egin eta aurrerabidean gerorako oinarri sendoak jartzera. Baina ez zuten halakorik lortuko, Lehen Mundu Gerraren eta Bigarrenaren arteko denboraldia, atseden hartzeko soilik izan baitzen, era bateko sarraskira jauzi egiteko abiada hartzekoa hain zuzen.

Bi gerrok, eta Espainiakoa —gurea beraz—, bakarra izan baitziren funtsean. Berlin Alexanderplatz edo Franz Biberkopfen istorioa, Europa zer izan den, zer den beraz, ulertzeko lagungarri da.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak