« Holan bai | Amodioa nerabeentzat »
Berlin Alexanderplatz / Alfred Döblin (Anton Garikano) / Ibaizabal, 2000
Europa bi gerren artean Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2001-03-24
Aitortu behar dut gozamena izan dela niretzat liburu hau euskaraz irakurtzea, gozamena izan zen bezala gazteleraz irakurtzea: aspaldiko kontua, ez ahaztua ordea. Berebiziko zirrara, liburu batzuek —onak izan ala txarxak, berdin— soilik lor dezaketena, eta ez jakin zergatik, ez baitago arrazoi sendorik, arrazoimen argitara, enpirismoaren harira, argi dezakeenik. Virgilioren Heriotza, Ulises, Berlin Alexanderplatz, Gauaren Muturrerainoko Bidaia…
Garai bateko liburuak dira, gain behera zetorren mundu haundi eta dotore baten oinazetan idatziak. Gizakiak bere galbidean ibili ditzakeen pausoen kronika zehatz eta larriak.
Lehen Mundu gerraren ondorioz sortu eta onduak, odol eta minez, kezka eta antsiaz gizenduak berak. Izan ere, europarrak jai batera bezala, dantzara bezala, joan ziren sarraskira, hiltegira zihoazenik jakin gabe noski, ordu arteko gerra-eredua bestelakoa baitzen.
“Bere atzean errepikatzen du danborrak. Aurrera, aurrera. Gerrara goazak. Sendoak urratsak, gurekin ehun atabal zetozak, egunabarra, ilunabarra, denontzat heriotza bakarra”, Döblinen testua da, eta argi adierazten du gerra aurreko giroa nolakoa zen. Hilkintzak eragindako gogoetak bultzatu zituen europarrak ordu artekoaz beste egin eta aurrerabidean gerorako oinarri sendoak jartzera. Baina ez zuten halakorik lortuko, Lehen Mundu Gerraren eta Bigarrenaren arteko denboraldia, atseden hartzeko soilik izan baitzen, era bateko sarraskira jauzi egiteko abiada hartzekoa hain zuzen.
Bi gerrok, eta Espainiakoa —gurea beraz—, bakarra izan baitziren funtsean. Berlin Alexanderplatz edo Franz Biberkopfen istorioa, Europa zer izan den, zer den beraz, ulertzeko lagungarri da.
Izena eta izana
Jon Gerediaga
Asier Urkiza
Amok
Stefan Zweig
Nagore Fernandez
Auzo madarikatua
Felix Urabayen
Jon Jimenez
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Amaia Alvarez Uria
Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga
Joxe Aldasoro
Bisita
Mikel Pagadi
Mikel Asurmendi
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Asier Urkiza
Eresia
Goiatz Labandibar
Nagore Fernandez
Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren
Mikel Asurmendi
Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain
Jon Jimenez
Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide
Paloma Rodriguez-Miñambres
Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga
Mikel Asurmendi