kritiken hemeroteka

8.531 kritika

« | »

Marearen erraietan / Jose Inazio Basterretxea / Alberdania, 2006

Bizitza badoa? Ana Urkiza / Deia, 2007-03-02

Jose Inazio Basterretxeak bere lehen eleberria, Falo zantarra, 1988an idatzi zuen eta honakoa, Marearen erraietan, bere bigarren eleberria du.

Nobela honen egitura lau kapituluk osatzen dute; hauek beste bospasei azpi-kapitulutan banatuta daude eta hauetako bakoitza beste hainbat zatitan, atal bakoitza, orain Pauloren eta orain Iruneren (pertsonaia nagusiak) hausnarketak eta ibilbideak deskribatzeko erabiltzen dituelarik. Egitura oso eskematikoa eta hermetikoa eraiki du Basterretxeak, sendoa.

Kapituluen eta azpi-kapituluen tituluak, liburuarena bezala, eleberriaren metafora argia dira. Narratzaileak egiten duen bizitza eta heriotzaren gaineko irakurketa eta hauek itsasoarekin duten harremana sumatzerakoan kargutzen da irakurlea, jaiotza, bizitza eta heriotza zein gertu dauden naturarekiko, zein gertu, etengabeko bizitza eta heriotza suposatzen duen itsasoarekiko.

Lehenengo bi kapituluek heriotzari egiten diote erreferentzia, biziaren galerari, eta beheranzko irudia osatzen dute; azkeneko bi kapituluek, ostera, bizi berriari eta bizi zikloari egiten diote dei, eta goranzko zentzua hartzen dute.

Estilo oso landua erakusten digu Basterretxeak, metaforaz, esaeraz eta erreferentzia anitzez betea. Hizkuntzaz eta literatur jokoez gozatzeko aukera paregabea ematen dio idazleak irakurleari: elkarrizketa bizkorrak, erritmo arina, anekdota txikiak ase arte janzteko joera… Alde literarioa, beraz, oso ederra. Gai aldetik ere, hausnarketa sakonak eskaintzen ditu idazleak. Hain askotan tratatutako gaiak izanagatik, ikuspuntu natural bat ematen saiatu dela esan liteke: denbora eta bizitzaz, maitasuna eta amodioaz… Lehenengo bi kapituluetako gaiak, heriotzaren eta gainbeheraren ingurukoak, hala ere, askoz lortuagoak daudela esan liteke. Heriotzaren begietatik bizitza nola ikusten eta sentitzen den deskribatzen asmatu du idazleak, ikuspegi modernoa eta berria eskaintzen baitu. Azken bi kapituluetan, ostera, gehiegizko kointzidentziaz eta ebidentziaz betea, ikuspegi klasista erakusten du idazleak. Lehenengo zatiarekiko ezberdina, arras. Obrak erritmo eta tonu bera izaten jarraitzen du baina gaiaren tratamendua guztiz bestelakoa da. Horrek biziki kolpatzen du aurreko ikuspegi irekira eta berrira ohitutako irakurlea.

Gozatzeko liburua, benetan, Basterretxearena, landua eta biribila; hain gertukoa baina ezezaguna zaigun gaiaren inguruan hausnartzeko estakuru bikaina.

Azken kritikak

Turismo hutsala
Fito Rodriguez

Asel Luzarraga

Zoriona, edo antzeko zerbait
Karmele Mitxelena

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Pleibak
Miren Amuriza

Mikel Asurmendi

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

Hedabideak